Owady

Witaj na stronie poświęconej owadom. Znajdziesz tutaj wiele informacji o owadach, ich systematyce, cechach charakterystycznych, sposobach zachowań, anatomii oraz biologii życia. Opisano tu wiele gatunków w wirtualnym atlasie, ze szczególnym naciskiem na gatunki żyjące w Polsce. Owady to najliczniejsza grupa zwierząt. Liczba gatunków owadów jest większa niż liczba wszystkich pozostałych gatunków w świecie zwierząt. Szacuje się, że na jednego człowieka przypada 1 000 000 żyjących owadów. Łącznie to grubo ponad 1 000 000 000 000 000 000 owadów.

Systematyka owadów

Wszystkie owady (Insecta) dzielimy na dwie podgromady: bezskrzydłe (Apterygota) oraz uskrzydlone (Pterygota). Do tej drugiej podgromady należy większość gatunków owadów. Owady uskrzydlone dzielimy ponadto na owady z przeobrażeniem zupełnym (Holometabola) i niezupełnym (Hemimetabola).

Znamy 31 współcześnie żyjących rzędów owadów, aż 24 występują w Polsce. Liczba gatunków na świecie jest szacowana na od 1 000 000 (najbardziej ostrożne szacunki) do nawet 100 000 000! Uważa się zwykle że liczba ta to kilka milionów. W Polsce żyje około 30 000 gatunków, najwięcej z rzędu chrząszczy i muchówek (po około 7000 gatunków) i muchówek (około 6000 gatunków) oraz motyli (około 3200 gatunków).

Atlas owadów

atlas owadów

Oto linki do atlasu poszczególnych rzędów owadów:

Nazwa rzęduNazwa łacińskaCzy występuje w Polsce?Szacunkowa liczba gatunków Szacunkowa liczba gatunków w Polsce
jętkiEphemeropteratak 3 000 120
nogoprządki Embioptera nie 200 0
ważki Odonata tak 5 600 73
skorki, cęgosze Dermaptera tak 1 800 7
pluskwiaki
różnoskrzydłe
Heteroptera tak 40 000 740
gryzki Psocoptera tak 4 400 70
chruściki Trichoptera tak 13 000 270
motyle Lepidoptera tak 165 000 3 200
chrząszcze Coleoptera tak 350 000 6 200
termity Isoptera nie 2 000 0
karaczany Blattodea tak 3 500 7
modliszki Mantodea tak 2 500 1
prostoskrzydłe Orthoptera tak 23 000 82
wachlarzoskrzydłe Strepsiptera tak 600 7
błonkówki Hymenoptera tak 150 000 6 000
muchówki Diptera tak 120 000 6 600
wojsiłki Mecoptera tak 6 000 10
wciornastki, przylżeńce Thysanoptera tak 5 500 230
wszy i wszoły Phthiraptera tak 10 000 620
pchły Siphonaptera tak 2 000 73
wielbłądki Raphidioptera tak 100 10
wielkoskrzydłe Megaloptera tak 100 4
rybiki Zygentoma tak 500 3
sieciarki Neuroptera tak 4000 90
pluskwiaki
równoskrzydłe
Homoptera tak 40 000 1 360
straszyki Phasmoptera nie 2 500 0
widelnice Plecoptera tak 3 500 112

Pozostałe rzędy

Informacje dodatkowe

W artykule systematyka owadów zawarta została szczegółowa taksonomia wraz z linkami do poszczególnych gatunków opisywanych w niniejszym portalu.

W poniższej tabeli przedstawiono systematykę owadów.

Jednostka systematycznaNazwa polskaNazwa łacińska
Gromadaowady Insecta
Typ stawonogiArthropoda
PodkrólestwotkankowceEumetazoa
KrólestwozwierzętaAnimalia
DomenaeukariontyEucaryota

Występowanie owadów

Jest to grupa zwierząt, która jest obecna na całym świecie. Owady są wszędzie tam na lądzie, gdzie temperatura pozwala zachować funkcje życiowe. Wtórnie część owadów zajmuje też wodne środowiska. W zależności od stadium rozwoju owady mogą zajmować odmienne środowiska. Jest to tak zwany dymorfizm sezonowy.

CHARAKTERYSTYKA
Owady (Insecta)
Występowanie
Europa, Azja, Australia, Afryka, Ameryka Północna, Ameryka Południowa, a także oba bieguny.
Liczba gatunków na świecie
około 1 000 000, a niektóre źródła podają nawet 100 razy więcej!
Liczba gatunków w Polsce
około 30 000
Największy gatunek
Chrząszcz Phybalostoma cervicornis (26 cm długości)
Najmniejszy gatunek
Chrząszcze z rodziny Ptiliidae, których długość wynosi zaledwie 0,25 m.

Cechy charakterystyczne owadów

Ewolucja owadów

Owady to filogenetycznie bardzo stara grupa zwierząt. Najstarsze znane szczątki owada pochodzą sprzed 390 milionów lat z dolnego dewonu. Sprzed 290 milionów lat pochodzą szczątki najstarszego znanego dziś owada latającego.

Znaczenie owadów

Owady odgrywają ogromną rolę w procesie zapylania roślin. Aż 30% roślinności europejskiej to rośliny owadopylne. Owady odgrywają też ogromną rolę glebotwórczą.

Pszczoła miodna dostarcza człowiekowi wosk pszczeli oraz miód. Larwy jedwabnika zaś nici jedwabne.

Szkody czynione przez owady są związane ze zjadaniem plonów roślinnych, upraw leśnych. Owady niszczą też przechowywane zbiory a także rzeczy codziennego użytku. Szacuje się, że w sadownictwie straty wynoszą 30%, a w warzywnictwie - 20%.

Owady stanowią także źródło pokarmu dla samych owadów, ale także dla wielu innych zwierząt, a nawet człowieka.

Owady są jednym z głównych nosicieli groźnych chorób i pasożytów. Do takich owadów należą wszy, pchły, komary, moskity, ślepaki, meszki, wszoły, pluskwy oraz gzy (te są pasożytami wewnętrznymi). Najgroźniejsze choroby, które roznoszone są przez owady to malaria, tyfus i dżuma. Mucha domowa roznosi takie choroby jak tyfus brzuszny, cholerę, gruźlicę, pierwotniaki jelitowe, pełzaki, czerwonki i wiele innych.

Ochrona owadów

Wiele owadów podlega ścisłej ochronie. W Polsce ochronie podlegają między innymi: straszka północna, gadziogłówka żółtonoga, trzepla zielona, żagnica zielona, zalotka białoczelna, zalotka spłaszczona, zalotka większa, modliszka zwyczajna, wszystkie tęczniki i biegacze, pachnica dębowa, wynurt, jelonek rogacz, sichrawa karpacka, kozioróg dębosz, kozioróg bukowiec, nadobnica alpejska, niepylak apollo, niepylak mnemozyna, paź królowej, paź żeglarz, mieniak strużnik, mieniak tęczowy, przeplatka aurinia, górówka sudecka, strzępotek edypus, modraszek telejus, modraszek nausitous, zmierzchnica trupia główka, postojak wiesiołkowiec, trzmiele i pszczołowate.

W Polsce podstawowym aktem prawnym, który reguluje ochronę gatunkową, jest Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 października 2011 roku w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt. Łącznie w Polsce chronionych jest 180 gatunków owadów.

Pytania

Jak się nazywa nauka o owadach?

Nauka o owadach to entomologia.

Jak się nazywa dorosła postać owada?

Dorosła postać owada to imago.

Czy mrówka to owad?

Tak. Mrówki, a właściwie mrówkowate, to rodzina owadów z rzędu błonkówek.

Kleszcz to owad czy pajęczak?

Kleszcz jest pajęczakiem

Artykuły powiązane





Skąd wziąć wodę na pustyni?
Nawet na pustyni Atakama ludzie radzili sobie z brakiem wody. Niektóre zwierzęta w podobny sposób radzą sobie w suchym środowisku pustyni z niedostatkiem wody.
Największy chrząszcz na świecie
Jaki chrząszcz jest uznawany za największego na świecie? Gdzie żyje i czy odbiega znacznie rozmiarami od krajowych gatunków?
Największa mucha świata
Czy muchy mogą osiągać duże rozmiary? Który gatunek jest największy na świecie, a który w Polsce?
Czy w Polsce można jeszcze odkryć nowe gatunki zwierząt?
Można się spotkać z przekonaniem, że w świecie zwierząt w Polsce wszystko już zostało zbadane. Czy rzeczywiście?

© medianauka.pl, 2014-11-09, A-2676
Data aktualizacji artykułu: 2023-11-12



Udostępnij
©® Media Nauka 2008-2023 r.