Pająki

Pająki (Araneae) to najliczniejszy rząd pajęczaków, w którym opisano około 39 000 gatunków, z czego w Polsce mamy ich około 820 gatunków w 37 rodzinach.

Pająki mają ciało podzielone na dwie części (tagmy): głowotułów i odwłok. Wszystkie mają sześć par odnóży, w tym 4 pary nóg i poprzedzające je szczękoczułki oraz nogogłaszczki.

Samce są zwykle mniejsze od samic.

Rodziny

Alfabetyczny wykaz opublikowanych rodzin.

Inne rodziny

• Amaurobiidae
• Anyphaenidae
• Aksamitnikowate (Clubionidae)
• Corinnidae
• Cybaedidae
• Dyctynidae
• Dysderidae
• Worczakowate (Gnaphosidae)
• Hahniidae
• Osnuwikowate (Linyphiidae)
• Obnizowate (Liocranidae)
• Mimetidae
• Miturgidae
• Mysmenidae
• Nesticidae
• Oonopidae
• Oxyopidae
• Śluzgunowate (Philodromidae)
• Scytodidae
• Segestriidae
• Sparassidae
• Theridiosomatidae
• Titanoecidae
• Uloboridae
• Zodariidae
• Zoridae

Występowanie i środowisko

Pająki żyją na wszystkich kontynentach świata. W Polsce są obecne na terenie całego kraju.

Zwykle są to zwierzęta lądowe, ale znane są też gatunki żyjące w środowisku wodnym (np. topik).

Tryb życia i zachowanie

Wszystkie pająki to jadowite zwierzęta. Przejawiają aktywność dzienną i nocną, w zależności od gatunku.

Morfologia i anatomia

Pająki posiadają gruczoły przędne, służące do produkcji sieci, które często stanowią skomplikowane konstrukcje. Brodawki przędne, tak zwane kądziołki, leżą w tylnej części ciała. To przekształcone odnóża odwłokowe. Zwykle jest ich sześć. To na nich znajdują ujście kanaliki z gruczołów przędnych. Substancja na nić wydostaje się z każdej takiej rurki. Jest ona początkowo dość rozciągła. Szybko jednak krzepnie na powietrzu i stanowi dość mocną nić.

Pająki mają dobrze rozwinięty zmysł dotyku, wzrok, a nawet słuch. Niektóre są wyposażone w narządy strydulacyjne, służące do wytwarzania dźwięków.

Najmniejszy pająk na świecie ma zaledwie 0,37 mm długości. Największe pająki to ptaszniki, których ciało bez odnóży ma do 10 cm długości, a z odnóżami nawet 30 cm. W Polsce pająki dorastają do 2 cm długości głowotułowia i odwłoka.

Rozmnażanie

Pająki są rozdzielnopłciowe. Rozwój jest bezpośredni. Jaja składane są w kokonach.

Pożywienie

Pająki polują na między innymi owady, używając często do tego sieci, którą same tkają. Są też gatunki polujące na kręgowce. Pająki pochłaniają swoje ofiary w stanie płynnym. Wysysają z nich zawartość.

Ochrona i zagrożenia

W Polsce kilka gatunków podlega ochronie, w tym strojniś nadobny, poskocz krasny, wszystkie gryzielowate.

Jeżeli chcesz się więcej dowiedzieć o statusach zagrożenia wymarciem i zapoznać się z opisami poszczególnych statusów, kliknij tutaj.

Ciekawostki

Toksyczność polskich pająków jest mocno przesadzona w stosunku do tego jak się powszechnie uważa. W rzeczywistości szczękoczułki krajowych gatunków są na tyle słabe, że nie są w stanie nawet przebić skóry człowieka.

Pytania

Czy pająki to owady?

Nie.

Co to jest babie lato?

To przędza niektórych pająków puszczana na wiatr, która unoszona w powietrzu pozwala przemieszczać się pająkom na większe odległości.

Kalendarz przyrody

Rozwój pająków

Jakie strategie związane z rozwojem młodych występują u pająków? Czy przejawiają instynkt macierzyński? Czy karmią swoje młode?

Największe pająki w Polsce

Jakie pająki w Polsce są największe? Czy są groźne? Gdzie można je spotkać i jak często?

Tarantula

Tarantula to nazwa naprawdę dużego i najczęściej niebezpiecznego pająka. Gdzie go można spotkać?

Ile oczu ma pająk?

Czy wszystkie pająki mają tyle samo oczu i ile ich mają? Czy wszystkie ich oczy są takie same? Jak widzi pająk?

© medianauka.pl, 2021-11-20, RZAD-17