Pieczarka karbolowa, pieczarka żółtawa

Pieczarka karbolowa, pieczarka żółtawa (Agaricus xanthodermus) to gatunek trującego grzyba z rodziny pieczarkowatych, wydzielający zapach karbolu (fenolu) i atramentu.

Występowanie i środowisko PL

Rośnie w lasach różnego typu, na łąkach i w parkach, także na tych samych stanowiskach co pieczarka polna.

Tryb życia i zachowanie

Owocniki pojawiają się od lipca do października.

Morfologia i anatomia

Kapelusz ma 6-14 cm średnicy. Trzon ma 8-12 cm wysokości.

Kapelusz biały, szarawy, żółknący na pewien czas po skaleczeniu, z wierzchu gładki. Ma półkulisty kształt, z wiekiem wypukły i rozpostarty.

Blaszki są wąskie, wolne, gęsto upakowane, różowe, z wiekiem brązowieją i czarnieją.

Miąższ jest biały i żółtawy u podstawy.

Trzon cylindryczny, biały, żółknący po uszkodzeniu, po czym znów bielejący. Ma bulwiastą podstawę. Ma pierścień lekko ząbkowany, który łatwo przesunąć w górę.

Podobne gatunki

Gatunek bardzo podobny do pieczarki polnej (a także innych pieczarek), która jednak nie żółknie przy skaleczeniu i nie pachnie fenolem. Zapach ten wzmaga się podczas gotowania.

Porównanie gatunków podobnych

Różne gatunki można ze sobą pomylić, a pomyłka może być tragiczna w skutkach. Dzięki naszej porównywarce łatwiej można stwierdzić jak wygląda dany grzyb w zestawieniu z podobnymi gatunkami, nauczuć się jak rozpoznać właśniwy gatunek i jak odróżnić go od innego. Są tu ujęte tylko wybrane cechy gatunkowe. Zestawienie ma charakter poglądowy. Nic nie zastąpi doświadczenia w zbieraniu grzybów.

Pieczarka karbolowa, pieczarka żółtawa
Agaricus xanthodermus

Smak: brak danych

Zapach: fenol

Zdatność: trujący

Środowisko: lasy iglaste
łąki
lasy liściaste

Kształt: grzyb blaszkowy

Tryb życia: saprofit

Czas występowania

VII VII IX X

Inne cechy

Wydziela zapach karbolu (fenolu) i atramentu. Kapelusz i trzon biały, szarawy, żółknący na pewien czas po skaleczeniu.

Pieczarka biaława, pieczarka polowa
Agaricus arvensis

Smak: orzechowy

Zapach: anyżowy

Zdatność: jadalny

Środowisko: łąki

Kształt: grzyb blaszkowy

Tryb życia: saprofit

Czas występowania

VI VII VII IX X

Inne cechy

Kapelusz biały, pod naciskiem żółknący. Blaszki gęsto upakowane, wolne, najpierw szare, później brązowe i czarne.

Pieczarka miejska
Agaricus bitorquis

Smak: orzechowy

Zapach: orzechowy

Zdatność: jadalny

Środowisko: łąki

Kształt: grzyb blaszkowy

Tryb życia: saprofit

Czas występowania

V VI VII VII IX X

Inne cechy

Ma orzechowy smak i zapach.

Pieczarka polna, pieczarka łąkowa
Agaricus campestris

Smak: brak danych

Zapach: brak danych

Zdatność: jadalny

Środowisko: łąki

Kształt: grzyb blaszkowy

Tryb życia: saprofit

Czas występowania

V VI VII IX X

Inne cechy

To grzyb o przyjemnym zapachu. Kapelusz na koniec rozpostarty. Blaszki najpierw różowe, później czerwonawo-brązowe, na końcu czarne. Trzon cylindryczny, biały.

Rozmnażanie

Zarodniki fioletowoczarne.

Ochrona i zagrożenia

Brak danych.

Pytania

Jakie są objawy zatrucia pieczarką karbolową?

Zatrucie pieczarką karbolową objawia się zaburzeniami żołądkowo-jelitowymi, które zwykle nie zagrażają życiu i nie uszkadzają w sposób trwały poważnie organizmu. Objawy mogą wystąpić od 15 minut do 4 godzin po zjedzeniu surowych lub ugotowanych owocników. Zatrucie jest szczególnie ciężkie u dzieci. W skrajnych przypadkach może prowadzić do śmierci.

Cechy

Środowsko

lasy iglaste
łąki
lasy liściaste

Jadalność

gatunek trujący

Inne cechy

saprofit

Ostrzeżenie

Zbieranie grzybów wymaga ich dobrej znajomości i dużego doświadczenia w ich zbieraniu. Każdego roku w wyniku złej identyfikacji gatunków grzybów umiera sporo ludzi w Polsce. Nie zbieraj i nie jedz grzybów, których nie znasz lub co do których masz jakiekolwiek wątpliwości. Pamiętaj, że często gatunki jadalne i trujące są do siebie bardzo podobne, szczególnie w przypadku młodych owocników. Często identyfikacja tylko na podstawie zdjęcia może być nieco myląca. Przy identyfikacji gatunku trzeba uwzlędniać wiele czynników, a więc atlas grzybów może jedynie wspierać grzybiarza w identyfikacji gatunku, nie może jednak zastąpić doświadczenia i zdrowego rozsądku. Właściciel strony nie bierze odpowiedzialności za zbieranie i spożywanie grzybów przez użytkowników serwisu.

Kalendarz przyrody

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
						●	●	●	●			Okres występowania owocników pieczarki karbolowej.

Pokrewne gatunki grzybów

Ciekawostki

Jak postępować przy zatruciu grzybami?

Ciekawostki

Grzyby pod ochroną

Ciekawostki

Grzyby marynowane w occie

Ciekawostki

Jak suszyć grzyby?

Ciekawostki

Jak zbierać grzyby?

Ciekawostki

Mikoryza

Ciekawostki

Gdzie na grzyby? Występowanie i mapa grzybów

Ciekawostki

Grzyby trujące

Ciekawostki

Grzyby jadalne

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

Hans E.Laux – Atlas grzybów jadalnych i trujących, ISBN 978-83-7773-304-2, RM 2014
Markus Fluck – Atlas grzybów - oznaczanie zbiór użytkowanie, 978-83-7175-858-4, Delta 2015