Pietruszka zwyczajna

Pietruszka zwyczajna (Petroselinum crispum) to dwuletnia roślina z rodziny baldaszkowatych, wydzielająca charakterystyczny zapach, uprawiana jako warzywo. Ma również lecznicze właściwości. Znane są odmiany korzeniowe i naciowe.

Wybrane odmiany:

'Lenka', 'Vistula', 'Eagle', 'Omega', 'Konga'- odmiany korzeniowe.
'Karnaval', 'Paramount TOR', 'Petra', 'Titan', 'Vita'- odmiany naciowe.

Występowanie i środowisko PL

Warzywo to jest uprawiane na całym świecie. W Polsce pietruszka jest rośliną obcego pochodzenia, rzadko dziczejącą. Preferuje miejsca dobrze nasłonecznione. Preferuje próchniczą glebę o odczynie obojętnym.

Tryb życia i zachowanie

W pierwszym roku rośnie korzeń i liście. W drugim roku rośnie łodyga.

Morfologia i anatomia

Osiąga wysokość 50-90(130). cm.

Łodyga jest naga, wyprostowana.

Liście są złożone, podwójnie lub potrójnie pierzaste.

Kwiaty są zielonożółte, drobne..

Korzeń palowy, o kremowym kolorze, jadalny.

Ochrona i zagrożenia

Brak danych.

Ciekawostki

Pietruszka (natka) ma największą zawartość witaminy C ze wszystkich warzyw uprawianych na świecie!

Biologia i ekologia

Kolor kwiatów:
Grupa roślin: roślina zielna dwuletnia.
Stanowisko: nasłonecznione.
Użytek: zioła, rośliny uprawne, roślina lecznicza, warzywa.
Strefy mrozoodporności: 5-11. Uprawa w Polsce na zewnątrz jest możliwa na terenie całego kraju.
Forma życiowa według klasyfikacji Raunkiaera: hemikryptofit.
Kategoria przybysza: efemerofit, roślina uprawiana.
Diploidalna liczba chromosomów: 2n=22.
Status popularności rośliny: gatunek znany, znajduje się pośród 1000 najbardziej popularnych i znanych wśród Polaków roślin.
Jadalność: Gatunek jadalny.

Kalendarz przyrody

Opis

●

Kwitnie pietruszka.

◂

●

Możliwy wysiew nasion pietruszki do gruntu.

●

Termin zbioru liści pietruszki.

●

Termin zbioru korzenia pietruszki.

Uprawa

Czynności i właściwości	Opis
Odczyn gleby	Odczyn obojętny, ewentualnie lekko kwaśny. pH 6.0-7.0
Właściwości gleby	Gleba umiarkowanie wilgotna, przepuszczalna, ilasta, głęboko spulchniona.
Trudność uprawy	Uprawa i pielęgnacja łatwa.
Zmianowanie	Nie znosi uprawy po sobie. Konieczna przerwa 3 lata.
Czas uprawy	1-2 lata.
Nawożenie	Nie stosujemy świeżego obornika do nawożenia. Nie ma wysokich wymagań.
Podlewanie	Regularnie, dla odmian korzennych w połowie czerwca wymaga obfitego podlewania.
Mrozoodporność	Odmiany korzenne oporne na mrozy.
Stanowisko	Słoneczne lub w półcieniu.
Rozstawa	Grządki co 30 cm.
Wysiew do gruntu	Tak.
Terminy siewu / zbioru plonów / pielęgnacji	Zobacz w kalendarzu.
Uprawa doniczkowa	Tak.
Zalecenia uprawy w doniczce	Zimujemy w chłodnym pomieszczeniu o temperaturze od 8 do 15 °C. Podlewamy w zimie.
Rozmnażanie	Przez wysiew nasion na głębokość 5-30 mm już po pierwszej odwilży, gdy temperatura jest wyższa niż 7°C.
Choroby i szkodniki	Plamistość liści, mączniak rzekomy, nicienie.
Zbiór i przechowywanie	W odmianach naciowych przycinamy na bieżąco pędy
Zimowanie	Na zimę pietruszkę warto przykryć słomą lub gałązkami drzew iglastych. Zabieg ten pozwoli nam korzystać z natki nawet w zimie.
Czas kiełkowania	4-6 tygodni.
Dodatkowe informacje	Liście zawierają bardzo duże ilości witaminy C. Wymaga przerywania, gdy nasiona wzejdą zbyt gęsto.

Zbiory i zastosowanie w zielarstwie

Zastosowanie	Opis
Zastosowanie ogólne	Roślina przyprawowa i lecznicza.
Zastosowanie terapeutyczne	infekcja układu moczowego choroby układu krążenia kamica nerkowa
Sposób działania, właściwości lecznicze	Pietruszka ma działanie moczopędne, obniżają stan zapalny w nerkach i drogach moczowych, podrażnia ściany dróg moczowych, przez co ułatwia wydalanie kamieni nerkowych. Wspomaga leczenie zapalenie pęcherza moczowego. Powyższe działanie obniża także ciśnienie krwi.
Przyjmowana postać	ekstrakt, esencja tabletki i kapsułki herbata, napar nalewka postać surowa, produkt spożywczy
Przepisy zielarskie	Herbata - natkę pietruszki (1/4 szklanki) zalewamy zalewamy wrzątkiem do pełna i zaparzamy przez 5 minut.
Dawkowanie	Herbatę pijemy 1-3 razy dziennie.
Przeciwwskazania	Przyjmowanie preparatów z pietruszki ziołowych nie jest zalecane dla kobiet w ciąży. Na pietruszkę różnie reagują osoby z chorymi nerkami i niskim ciśnieniem - należy zachować ostrożność.
Surowiec	Korzeń, liście (natka), owoce.
Przyprawa	Natka pietruszki zawiera bardzo dużo olejków lotnych, witamin i minerałów. Korzeń jest źródłem witaminy C, A, B₁ i B₆ oraz żelazo. Natkę pietruszki stosujemy jako przyprawę do zup, mięs, sałatek, sosów, surówek. Natki nie gotujemy.

Pokrewne gatunki roślin

Zioła
Zobacz atlas ziół, roślin leczniczych i przyprawowych.

Przepisy kucharskie

Przepis na pieczeń wołową

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

Lucjan Rutkowski – Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004
Agnieszka Gawłowska – 500 owoców i warzyw, 978-83-7845-874-6, SBM 2015
Wolfgang Kawollek – Wielka księga ogrodnika i działkowca, ISBN 978-83-245-1259-1, Publicat 2001
Franz-Xaver Treml – Zioła z ogrodu i balkonu - 500 ziół przyprawowych i leczniczych, ISBN 978-83-7175-702-0, Delta
Rebecca L. Johnson, Steven Foster, Tieraona Low Dog, David Kiefer – Przewodnik po ziołach leczniczych, ISBN 978-83-274-8955-5, wydawnictwo Olesiejuk 2019
Praca zbiorowa – Botanica ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, ISBN 3-8331-1916-0, Könemann 2005