Płastugi, flądrokształtne, bokopływy

Płastugi, flądrokształtne, płastugokształtne, bokopływy (Pleuronectiformes) to rząd ryb kostnoszkieletowych o dziwnej, niesymetrycznej budowie ciała. Jest ono bocznie spłaszczone i wysokie. Ryby te pływają na jednym z boków. Oczy znajdują się po jednej stronie głowy. Po stronie ciała, na której znajdują się oczy, ubarwienie jest często maskujące. Spodnia strona jest zwykle blada. Najstarsze kopalne szczątki pochodzą z paleocenu (65 do 57 mln lat temu) i eocenu (57 do 37 mln lat temu). Poszczególne gatunki zwykle są wszystkie prawoboczne albo lewoboczne. Nieliczne gatunki mogą być obu rodzajów w równych stosunkach (poza jednym gatunkiem). Podłużne larwy są często zaopatrzone w kolce.

Rodziny

Alfabetyczny wykaz opublikowanych rodzin.

Inne rodziny

• Sole amerykańskie (Achiridae)
• Cytarowate (Citharidae)
• Ciosankowate, języczkowate (Cynoglossidae)

Występowanie i środowisko

Ryby te zajmują wszystkie morza i oceany, a także część z nich spotyka się w wodach słodkich (stornia, sola), nawet 1000 km od morza. Najczęściej występują na szelfach kontynentalnych. Można je spotkać także w głębinach. Najwięcej gatunków występuje w wodach tropikalnych i subtropikalnych Pacyfiku. W Polsce występują przedstawiciele flądrowatych i skarpiowatych.

Tryb życia i zachowanie

Nierzadko zewnętrzną stroną ciała (skierowaną ku górze) ryby te pokrywają warstewką piasku. Widać wówczas jedynie wyłupiaste oczy. Płastugi polują przy dnie i w toni wodnej. Odbywają wędrówki związane z rozrodem i dostępnością pokarmu. Ryby te prowadzą przydenny tryb życia. Pływają słabo dzięki falistym ruchom płetwy grzbietowej i odbytowej.

Morfologia i anatomia

Budowa ciała jest niesymetryczna. U niektórych gatunków jedynie dolna szczęka jest wyposażona w zęby. Górna część zasysa wodę. Płetwa grzbietowa i odbytowa jest zwykle bardzo długa, pozbawiona twardych promieni. U dorosłych ryb pęcherz pławny nie występuje.

Rozmnażanie

To ryby jajorodne. Ikra prowadzi pelagiczny tryb życia. Larwa ma podłużną budowę i nie jest przeźroczysta. Początkowo ma symetryczną budowę. Dopiero podczas jej rozwoju jedno z oczu (wraz z kośćmi czaszki) wędruje na drugą stronę. Trasa wędrówki oka u różnych gatunków jest różna i ma różną długość.

Pożywienie

To zwykle drapieżniki żywiące się innymi rybami. Są też gatunki polujące na bezkręgowce (robaki i mięczaki). Inne gatunki odżywiają się tylko skorupiakami. Larwy żywią się zooplanktonem.

Ochrona i zagrożenia

Gatunki te nie są zagrożone wymarciem.

Wykresy poniżej przedstawiają strukturę zagrożenia wymarcia gatunków z danego rzędu. Pierwszy diagram uwzględnia gatunki, których nie opisano w naszym serwisie (jeżeli taka sytuacja ma miejsce), drugi diagram uwzględnia wyłącznie gatunki, które opisano w portalu, trzeci diagram uwzględnia tylko gatunki rodzime.

Jeżeli chcesz się więcej dowiedzieć o statusach zagrożenia wymarciem i zapoznać się z opisami poszczególnych statusów, kliknij tutaj.

Ciekawostki

Ryby te mają bardzo smaczne mięso. Do najbardziej cenionych ryb pod względem smakowych należą gładzica, stornia (flądra), skarp, sola i nagład.

Niesymetryczna budowa ciała płastug pojawia się dopiero podczas rozwoju larwy już po jej wykluciu.

Kalendarz przyrody

© medianauka.pl, 2015-12-05, RZAD-84