Pliszkowate

Pliszkowate (Motacillidae) to rodzina ptaków z rzędu wróblowych. Rodzina ta liczy dziś 67 gatunków. W Polsce gniazduje 8 gatunków z tej rodziny ptaków. To małe ptaki, do których zaliczamy między innymi świergotki i pliszki.

Pliszkowate to niewielkie, smukłe ptaki o szarym, biało-czarnym, szaro-żółtym upierzeniu. U pliszkowatych występuje dymorfizm płciowy i sezonowy. Świergotki są zwykle szare z wierzchu i jasne od spodu. Dymorfizm płciowy nie występuje. Szponniki są brązowe na grzbiecie, a spód jest żółtawy lub czerwonawy, na piersi często ciemna opaska.

Występowanie i środowisko

Są kosmopolityczne. Zamieszkują tundrę, stepy, prerie, różne inne tereny otwarte z zadrzewieniami.

Tryb życia i zachowanie

Przejawiają agresywne zachowania terytorialne. Wiele gatunków to ptaki wędrowne.

Rozmnażanie

Loty godowe są bardzo widowiskowe. Gniazda zakładają zwykle na ziemi, czasem w szczelinach, jamach, otworach w budynkach. Jest to budowla w kształcie czarki zbudowana z suchych liści, traw, włosia i piór. Gniazdo zwykle buduje samica. Liczba jaj: 2-7. Pisklęta są gniazdownikami. U pliszek wysiadywaniem zajmuje się samiec i samica, u świergotków tylko samica. Czas wysiadywania to 11-16 dni. Pisklęta karmi samiec i samica. Pisklęta pozostają w gnieździe przez 11-17 dni.

Pożywienie

Odżywiają się głównie stawonogami, w tym pasikonikami, zjadają też ślimaki, skąposzczety. Nasiona zjadają rzadko.

Ochrona i zagrożenia

Dwa gatunki są zagrożone, trzy kolejne gatunki uważa się za narażone na wyginięcie.

Wykresy poniżej przedstawiają strukturę zagrożenia wymarcia gatunków z danej rodziny. Pierwszy diagram uwzględnia gatunki, których nie opisano w naszym serwisie (jeżeli taka sytuacja ma miejsce), drugi diagram uwzględnia wyłącznie gatunki, które opisano w portalu, trzeci diagram uwzględnia tylko gatunki rodzime.

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie wymienione gatunki rodziny)

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie opisane w serwisie gatunki rodziny)


Jeżeli chcesz się więcej dowiedzieć o statusach zagrożenia wymarciem i zapoznać się z opisami poszczególnych statusów, kliknij tutaj.


Gatunki

To wykaz gatunków, przynależących do danej rodziny:

Inne gatunki

Kalendarz przyrody

Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.

123456789101112

Opis

         Okres lęgowy pliszki cytrynowej.
      Możliwość obserwacji w Polsce pliszki cytrynowej.
    Okres występowania w Polsce pliszki górskiej.
           Pliszka siwa przylatuje do Polski.
          Trwa pierwszy okres lęgowy pliszki siwej
          Trwa drugi okres lęgowy pliszki siwej
         Pliszka siwa odlatuje na zimowiska.
         Pliszka żółta pojawia się w naszym kraju.
          Trwa okres lęgowy pliszki żółtej.
          Pliszka żółta odlatuje z Polski na zimowiska.
Okres występowania w Polsce siwerniaka.
         Samica siwerniaka może w tym czasie składać jaja.
          Okres lęgowy świergotka drzewnego.
     Możliwość obserwacji w Polsce świergotka drzewnego.
          Przylot do Polski świergotka łąkowego.
        Okres lęgów u świergotka łąkowego.
         Okres odlotu świergotka łąkowego.
     W Polsce występuje świergotek polny.
         Samica świergotka polnego składa jaja. W zniesieniu 3-5 jaj, wyjątkowo 6.
      Przeloty przez Polskę świergotka rdzawogardłego.

Oznaczenia

Poniżej przedstawiamy opis zastosowanych oznaczeń gatunków.

Występowanie w Polsce

PL
- gatunek zaobserwowany w Polsce w stanie dzikim po 1950 r.
PL - wtórnie
- gatunek introdukowany w Polsce rozmyślnie lub przypadkowo, tworzący stałe populacje.
PL - obserwacje dawne
- gatunek obserwowany ostatnio w Polsce w latach 1801-1950.
PL - hodowla
- gatunek hodowlany.

Liczebność

Podana liczba oznacza liczbę zwykle szacowaną samców lub par lęgowych obserwowanych w Polsce w ciągu roku (dotyczy gatunków lęgowych w Polsce).

Bardzo liczny
- 3 000 001 - 30 000 000
Liczny
- 300 001 - 3 000 000
Średnio liczny
- 30 001 - 300 000
Nieliczny
- 3001 - 30 000
Bardzo nieliczny
- 301 - 3 000
Skrajnie nieliczny
- 1 - 300

Status

Lęgowy
- gniazduje regularnie na dyżym obszarze kraju.
Lęgowy sporadycznie
- gniazduje sporadycznie w kraju lub tylko lokalnie.
Przelotny/przylatujący
- gatunek regularnie stacjonuje w kraju podczas swoich przelotów lub przylatuje na zimowiska.
Zalatujący
- gatunek pojawiający się w Polsce nieregularnie.
Zalatujący wyjątkowo
- gatunek pojawiający się wyjątkowo w kraju (poniżej 5 obserwacji).

 ! 
- gatunek ujęty w Załączniku i Dyrektywie Ptasiej (2009/147/WE z 30-11-2009 w sprawie ochrony dzikiego ptactwa), wskazującej na gatunki podlegające wraz z siedliskami szczególnej ochronie.

Galeria zdjęć

W galerii publikujemy dodatkowe zdjęcia i grafiki.

Pliszkowate

Autor: © Lars Lachmann - stock.adobe.com




Filmy




Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

  • IUCN — Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
  • Mielczarek Paweł, Kuziemko Marek — Kompletna lista ptaków świata, Wydział Biologii : Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego 2019 http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/

© medianauka.pl, 2014-01-07, RODZ-23
Data aktualizacji artykułu: 2021-09-26



Udostępnij
©® Media Nauka 2008-2025 r.