Spis treści:

Płomykówki

Płomykówki, płomykówkowate (Tytonidae) to rodzina ptaków drapieżnych z rzędu sów. Rodzina ta liczy dziś 20 gatunków w dwóch rodzajach. W Polsce żyje 1 gatunek z tej rodziny ptaków.

Charakterystycznymi cechami są sercowata szlara, słaby dziób, długie nogi. Upierzenie pomarańczowopłowe lub ciemne z wierzchu, od spodu zaś białe lub ciemnobrązowe. Samice są większe od samców.

Występowanie i środowisko

Płomykówki żyją w Europie, Afryce, Ameryce Północnej do granicy z Kanadą od południa, w Ameryce Południowej, Australii, na subkontynencie indyjskim, i w południowo-wschodniej Azji. Preferują otwarte tereny, rolnicze, luźne zadrzewienia oraz lasy.

Tryb życia i zachowanie

Płomykówki to ptaki drapieżne, które polują nocą i o zmierzchu. Są bezgłośnymi lotnikami. Budowa piór (opisana w artykule o sowach) umożliwia bezgłośny lot.

Morfologia i anatomia

Środkowy i wewnętrzny palec ma tę samą długość, a środkowy pazur jest ząbkowany. Obojczyk płomykówek jest połączony z mostkiem.

Rozmnażanie

Gniazduje w stodołach, innych budynkach rzadko nawiedzanych przez ludzi, skrzynkach lęgowych, dziuplach, norach w urwiskach, czasem też na ziemi. Samica znosi 2-9 owalnych jaj (czasem nawet 11). Okres wysiadywania to 27-34 dni. Pisklęta są gniazdownikami. W gnieździe przebywają przez 49-64 dni.

Pożywienie

Polują na ssaki do wielkości królika, ptaki, ryby, żaby, jaszczurki i duże owady. Płomykówki to tępiciele szczurów. Sowia rodzina potrafi złowić rocznie 1300 szczurów!

Ochrona i zagrożenia

Zagrożone są wyginięciem puchówka afrykańska i płomykówka brunatna, narażone są 4 gatunki. Płomykówki są związane z terenami rolniczymi, gdzie zwykle jest dostęp do dużej liczby gryzoni. Jednak stosowanie pestycydów i herbicydów przyczyniło się do ich wymierania.

Wykresy poniżej przedstawiają strukturę zagrożenia wymarcia gatunków z danej rodziny. Pierwszy diagram uwzględnia gatunki, których nie opisano w naszym serwisie (jeżeli taka sytuacja ma miejsce), drugi diagram uwzględnia wyłącznie gatunki, które opisano w portalu, trzeci diagram uwzględnia tylko gatunki rodzime.

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie wymienione gatunki rodziny)

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie opisane w serwisie gatunki rodziny)

Jeżeli chcesz się więcej dowiedzieć o statusach zagrożenia wymarciem i zapoznać się z opisami poszczególnych statusów, kliknij tutaj.

Gatunki

To wykaz gatunków, przynależących do danej rodziny:

płomykówka (zwyczajna) (Tyto alba) PL
płomykówka duża (Tyto novaehollandiae)
płomykówka ziemna (Tyto capensis)
puchówka (Phodilus badius)

Inne gatunki

płomykówka seramska (Tyto almae)
płomykówka złotawa (Tyto aurantia)
płomykówka tasmańska (Tyto castanops)
płomykówka nadobna (Tyto delicatula)
płomykówka andamańska (Tyto deroepstorffi)
płomykówka szarolica (Tyto glaucops)
płomykówka rdzawolica (Tyto inexspectata)
płomykówka długonoga (Tyto longimembris)
płomykówka atolowa (Tyto manusi)
płomykówka falista (Tyto multipunctata)
płomykówka brunatna (Tyto nigrobrunnea)
płomykówka malutka (Tyto prigoginei)
płomykówka szarogłowa (Tyto rosenbergii)
płomykówka molucka (Tyto sororcula)
płomykówka madagaskarska (Tyto soumagnei)
płomykówka przydymiona (Tyto tenebricosa)

Oznaczenia

Poniżej przedstawiamy opis zastosowanych oznaczeń gatunków.

Występowanie w Polsce

- gatunek zaobserwowany w Polsce w stanie dzikim po 1950 r.

PL - wtórnie

- gatunek introdukowany w Polsce rozmyślnie lub przypadkowo, tworzący stałe populacje.

PL - obserwacje dawne

- gatunek obserwowany ostatnio w Polsce w latach 1801-1950.

PL - hodowla

- gatunek hodowlany.

Liczebność

Podana liczba oznacza liczbę zwykle szacowaną samców lub par lęgowych obserwowanych w Polsce w ciągu roku (dotyczy gatunków lęgowych w Polsce).

Bardzo liczny

- 3 000 001 - 30 000 000

Liczny

- 300 001 - 3 000 000

Średnio liczny

- 30 001 - 300 000

Nieliczny

- 3001 - 30 000

Bardzo nieliczny

- 301 - 3 000

Skrajnie nieliczny

- 1 - 300

Status

Lęgowy

- gniazduje regularnie na dyżym obszarze kraju.

Lęgowy sporadycznie

- gniazduje sporadycznie w kraju lub tylko lokalnie.

Przelotny/przylatujący

- gatunek regularnie stacjonuje w kraju podczas swoich przelotów lub przylatuje na zimowiska.

Zalatujący

- gatunek pojawiający się w Polsce nieregularnie.

Zalatujący wyjątkowo

- gatunek pojawiający się wyjątkowo w kraju (poniżej 5 obserwacji).

- gatunek ujęty w Załączniku i Dyrektywie Ptasiej (2009/147/WE z 30-11-2009 w sprawie ochrony dzikiego ptactwa), wskazującej na gatunki podlegające wraz z siedliskami szczególnej ochronie.

Ciekawostki

Jaką funkcję pełnią pióra wokół oczu sowy?

Ciekawostki

Sowy w Polsce

Ciekawostki

Czy ptaki się kąpią?

Ciekawostki

Czy tylko kukułki podrzucają swoje jaja?

Ciekawostki

Największe gniazda ptaków

Ciekawostki

Jak dokarmiać ptaki?

Ciekawostki

Najmniejsze ptaki na świecie

Ciekawostki

Największe ptaki na świecie

QUIZ

Ptaki Polski — quiz

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

IUCN — Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
Mielczarek Paweł, Kuziemko Marek — Kompletna lista ptaków świata, Wydział Biologii : Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego 2019 http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/