Podbiał pospolity
Okaz z zielnika autorstwa Katarzyny Koc © Krzysztof Trawiński - medianauka.pl
Podbiał pospolity (Tussilago farfara L.) to bylina kłączowa, z łuskowatymi rozłogami o leczniczych właściwościach, jeden ze zwiastunów wiosny.
Występowanie i środowisko PL
Występuje w Europie, Azji, Afryce, Ameryce Północnej, gdzie został introdukowany i stał się gatunkiem inwazyjnym. W Polsce pospolity na terenie całego kraju. Lubi stanowiska nasłonecznione. Preferuje gleby o odczynie obojętnym. Rośnie w lasach na porębach, przydrożach, terenach ruderalnych.
Tryb życia i zachowanie
Pędy kwiatowe z zamkniętymi koszyczkami rosną późną jesienią, otwierają się jednak dopiero wiosną, zanim pojawią się liście. Kwitnie czasem już w lutym, najczęściej od marca do kwietnia. To roślina wskaźnikowa gleb gliniasto-ilastych.
Morfologia i anatomia
Osiąga wysokość 6-30 cm.
Łodyga kwiatostanowa jest bladozielona, pokryta łuskowatymi liśćmi w kolorze czerwonawym. Kłącze jest cienkie, czołgające się.
Liście są sercowate u nasady, okrągłe, ostro ząbkowane, o średnicy do 30 cm, nagie, błyszczące, owłosione nas początku rozwoju, ogonkowe.
Kwiaty są w koszyczkach o średnicy do 3 cm, żółte, zamknięte podczas niepogody i w nocy. Zawierają do 300 języczkowatych kwiatów brzeżnych, kwiaty środkowe rurkowatolejkowate, obupłciowe, funkcjonalnie męskie.
Owoc to niełupka z puchem kielichowym w postaci włosków.
Rozmnażanie
Przez podział roślin po okresie kwitnienia.
Ochrona i zagrożenia
Nie podlega ochronie, jest pospolity.
Ciekawostki
To roślina jadalna.
To jeden z najwcześniej zakwitających kwiatów w Polsce.
Inne nazwy to: boże liczko, końskie kopyto.
Zbiory i zastosowanie
Surowiec stanowią kwiaty zbierane wczesną wiosną. Latem zbiera się liście.
Podbiał ma właściwości lecznicze. Stosowany jest w infekcjach górnych dróg oddechowych, a także przy astmie (odwar z podbiału). Liście mają właściwości ściągające i powlekające. Okłady z liści pomagają na opuchnięte stopy.
Podbiał można także dodawać do sałatek wiosennych.
Biologia i ekologia
- Kolor kwiatów:
- Grupa roślin: bylina.
- Stanowisko: nasłonecznione, półcień, cień.
- Środowsko: leśne, synantropijne.
- Użytek: zioła, roślina lecznicza.
- Strefy mrozoodporności: 3-9. Uprawa w Polsce na zewnątrz jest możliwa na terenie całego kraju.
- Forma życiowa według klasyfikacji Raunkiaera: geofit, hemikryptofit.
- Częstośc występowania gatunku: pospolity na całym terenie lub prawie całym terenie.
- Dynamika rozprzestrzeniania się gatunku: gatunek zajmujący nowe stanowiska.
- Diploidalna liczba chromosomów: 2n=60.
- Status popularności rośliny: gatunek znany, roślina popularna, znajduje się pośród 500 najbardziej znanych wśród Polaków roślin.
- Liście: sercowate u nasady, okrągłe, ostro ząbkowane, ogonkowe
Kalendarz przyrody
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
◂ | ● | ▸ | Kwitnie podbiał pospolity |
Pokrewne gatunki roślin
- słonecznik bulwiasty, topinambur (Helianthus tuberosus)
- ostropest plamisty (Silybum marianum)
- mniszek pospolity, mniszek lekarski (Taraxacum officinale)
- chryzantema, chryzantema wielkokwiatowa (Chrysanthemum grandiflorum)
- stewia (Stevia rebaudiana)
- wrotycz zwyczajny, wrotycz pospolity (Tanacetum vulgare)
- krwawnik pospolity (Achillea millefolium)
- wężymord hiszpański, czarny korzeń, skorzonera (Scorzonera hispanica)
- karczoch hiszpański, kard (Cynara cardunculus)
- rudbekia owłosiona (Rudbeckia hirta)
- bylica pospolita (Artemisia vulgaris)
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- Praca zbiorowa – Botanica ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, ISBN 3-8331-1916-0, Könemann 2005
- Lucjan Rutkowski – Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004
© medianauka.pl, 2017-06-13, GAT-4427
Data aktualizacji artykułu: 2024-09-11