Purchawka chropowata

Purchawka chropowata (Lycoperdon perlatum) to gatunek jadalnego grzyba z rodziny purchawkowatych. To jedna z częściej spotykanych purchawek.

Występowanie i środowisko PL

Występuje we wszystkich rodzajach lasów, najczęściej w miejscach, w których znajdują się opadnięte igły.

Tryb życia i zachowanie

Owocniki pojawiają się od lipca do listopada.

Morfologia i anatomia

Owocnik ma 3-6 cm średnicy i 3-8 cm wysokości. Najpierw biały, później brązowiejący. Kształt gruszkowaty, trzon z owalną główką. Owocnik pokryty jest brodawkami, które łatwo schodzą przy przetarciu. Na środku zwykle niewielki garbek. W tym miejscu z czasem powstaje otwór, przez który uwalniane są zarodniki. Wnętrze białe, z wiekiem żółknące, w końcu brązowo-oliwkowe.

Podobne gatunki

Purchawkę można pomylić z młodym muchomorem.

Porównanie gatunków podobnych

Różne gatunki można ze sobą pomylić, a pomyłka może być tragiczna w skutkach. Dzięki naszej porównywarce łatwiej można stwierdzić jak wygląda dany grzyb w zestawieniu z podobnymi gatunkami, nauczuć się jak rozpoznać właśniwy gatunek i jak odróżnić go od innego. Są tu ujęte tylko wybrane cechy gatunkowe. Zestawienie ma charakter poglądowy. Nic nie zastąpi doświadczenia w zbieraniu grzybów.

Purchawka chropowata
Lycoperdon perlatum

Smak: brak danych

Zapach: brak danych

Zdatność: jadalny

Środowisko: lasy iglaste
lasy liściaste

Kształt: inny

Tryb życia: saprofit

Czas występowania

VII VII IX X XI

Inne cechy

Owocnik najpierw biały, później brązowiejący. Kształt gruszkowaty. Owocnik pokryty jest brodawkami, które łatwo schodzą przy przetarciu. Wnętrze białe, z wiekiem ciemniejące.

Purchawka brunatna
Lycoperdon umbrinum

Smak: brak danych

Zapach: brak danych

Zdatność: jadalny

Środowisko: lasy iglaste

Kształt: inny

Tryb życia: saprofit

Czas występowania

VII VII IX

Inne cechy

Owocnik ma brązowy kolor. Kształt kulisty lub gruszkowaty. Podstawa jaśniejsza. Wierzch pokryty drobnymi kolcami.

Czasznica workowata
Calvatia excipuliformis

Smak: brak danych

Zapach: brak

Zdatność: jadalny

Środowisko: lasy iglaste
łąki
lasy liściaste

Kształt: inny

Tryb życia: saprofit

Czas występowania

VII VII IX X XI

Inne cechy

Bez wyraźnego zapachu. Ma ochrowy, brązowy kolor. Na wydłużonej podstawie, trzonie, który stanowi od połowy do 3/4 wysokości owocnika znajduje się kulista główka.

Purchawka gruszkowata
Lycoperdon pyriforme

Smak: brak danych

Zapach: nieprzyjemny

Zdatność: jadalny

Środowisko: lasy iglaste
lasy liściaste

Kształt: inny

Tryb życia: saprofit

Czas występowania

VII IX X XI

Inne cechy

Owocnik ma biały, potem ochrowy, jasnobrązowy i szarobrązowy kolor. Ma gruszkowaty kształt, często z wyraźną nóżką. Wierzch brodawkowaty, chropowaty, ziarnisty, często wierzch ma garbek.

Muchomor jadowity
Amanita virosa

Smak: brak danych

Zapach: stęchlizna, miodowy, nieprzyjemny

Zdatność: śmiertelnie trujący

Środowisko: lasy iglaste
lasy liściaste

Kształt: grzyb blaszkowy

Tryb życia: grzyb mikoryzowy

Czas występowania

VI VII VII IX

Inne cechy

Pachnie stęchlizną i nieco miodem. Kapelusz nie bywa rozpostarty. Blaszki wolne przy trzonie, białe. Miąższ Trzon zwężający się ku górze, pokryty łuskami, bulwa w pochewce.

Symbioza

Borówka czarna, czernica, czarna jagoda
(Vaccinium myrtillus)

Rozmnażanie

Zarodniki są brązowe.

Ochrona i zagrożenia

Brak danych.

Ciekawostki

Grzyb jadalny gdy wnętrze jest białe.

To jeden z najczęściej spotykanych w Polsce gatunków purchawki. Każde dziecko uwielbia nadepnąć dojrzałą purchawkę, z której wydostaje się istny dym - chmura zarodników.

Cechy

Środowsko

lasy iglaste
lasy liściaste

Jadalność

gatunek jadalny

Inne cechy

saprofit

Ostrzeżenie

Zbieranie grzybów wymaga ich dobrej znajomości i dużego doświadczenia w ich zbieraniu. Każdego roku w wyniku złej identyfikacji gatunków grzybów umiera sporo ludzi w Polsce. Nie zbieraj i nie jedz grzybów, których nie znasz lub co do których masz jakiekolwiek wątpliwości. Pamiętaj, że często gatunki jadalne i trujące są do siebie bardzo podobne, szczególnie w przypadku młodych owocników. Często identyfikacja tylko na podstawie zdjęcia może być nieco myląca. Przy identyfikacji gatunku trzeba uwzlędniać wiele czynników, a więc atlas grzybów może jedynie wspierać grzybiarza w identyfikacji gatunku, nie może jednak zastąpić doświadczenia i zdrowego rozsądku. Właściciel strony nie bierze odpowiedzialności za zbieranie i spożywanie grzybów przez użytkowników serwisu.

Kalendarz przyrody

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
						●	●	●	●	●		Okres występowania owocników purchawki chropowatej.

Pokrewne gatunki grzybów

Jak postępować przy zatruciu grzybami?

Zatrucie grzybami może bardzo niebezpieczne dla zdrowia i życia. Jak postępować w takim przypadku? Jak udzielić choremu pomocy?

Grzyby pod ochroną

W Polsce 54 gatunków grzybów wielkoowocnikowych podlega ochronie ścisłej, wraz z grzybami zlichenizowanymi (porosty) to 232 gatunki. Ochrona gatunkowa częściowa obejmuje 63 (90 z porostami) gatunków grzybów.

Grzyby marynowane w occie

Grzybki marynowane w occie to doskonały sposób na zachowanie smaku grzybów na długi czas. Marynowanie w occie nadaje grzybom specyficzny smak. Stają się doskonałą przekąską i dodatkiem do innych potraw.

Jak suszyć grzyby?

Suszenie grzybów to jeden ze sposobów ich konserwowania, bardzo popularny wśród grzybiarzy. Suszenie nadaje grzybom nie tylko trwałość, ale dodaje im także aromatu i nie pozbawia ich przy tym wartości odżywczych.

Jak zbierać grzyby?

Czy przy grzybobraniu należy się kierować jakimiś zasadami? Czy wykręcać grzyby, czy też ścinać je nożykiem? Używać kosza czy reklamówki? Oto garść porad dla grzybiarzy.

Mikoryza

Mikoryza jest to zjawisko współżycia grzybów z korzeniami, a nawet nasionami roślin naczyniowych.

Gdzie na grzyby? Występowanie i mapa grzybów

Gdzie się najlepiej wybrać na grzyby? Kiedy? W jakiej części Polski szukać? Nie wystarczy się wybrać zwyczajnie do lasu. Trzeba wiedzieć jeszcze kiedy i gdzie.

Grzyby trujące

Grzyby mogą zabić. Najgroźniejsze są muchomory, a wśród nich muchomor sromotnikowy i jadowity. dlatego zbieranie grzybów jest dla ludzi odpowiedzialnych.

Grzyby jadalne

Grzyby spożywa się od niepamiętnych czasów. Są elementem składowym wielu przepisów. Są zwykle dodatkiem do potraw, przyprawą, która nadaje specyficzny smak i zapach sosom, jajecznicy, bigosowi, sałatkom.

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

Hans E.Laux – Atlas grzybów jadalnych i trujących, ISBN 978-83-7773-304-2, RM 2014
Markus Fluck – Atlas grzybów - oznaczanie zbiór użytkowanie, 978-83-7175-858-4, Delta 2015