Rogatnicowate, balistydy

Rogatnicowate, balistydy (Balistidae) to rodzina ryb kostnoszkieletowych z rzędu rozdymkokształtnych, do której zaliczamy około 40 gatunków w 11 rodzajach.

Ciało balistyd jest bocznie spłaszczone, ma owalny kształt. Pysk jest mały wyposażony w mocne zęby. Łuska jest dużych rozmiarów i jest twarda. Występują dwie płetwy grzbietowe. Pierwsza z nich zawiera trzy grube i ostre kolce połączone błoną. Ubarwienie jest często jaskrawe i bogate w desenie. W miejscu płetw brzusznych znajdują się wypukłe, guzkowate twory. Część gatunków potrafi zmieniać ubarwienie ciała.

Występowanie i środowisko

Występują w przybrzeżnej strefie prawie wszystkich mórz w tropikach, zwykle na rafie koralowej. Można je spotkać zatem w Oceanie Indyjskim, Pacyfiku i Atlantyku.

Tryb życia i zachowanie

To mało ruchliwe ryby. Potrafią świetnie chować się w szczelinach. Dzięki kolcom w płetwie grzbietowej oraz guzkom na spodzie ciała ryby te mogą się zablokować w szczelinie i stać się bardzo trudnym łupem do wyciągnięcia dla innych drapieżników.

Morfologia i anatomia

Ryby z tej rodziny posiadają zdolność zablokowania w pozycji pionowej pierwszego kolca płetwy grzbietowej przez drugi kolec. Kość miednicowa jest patyczkowata, na jej końcu znajduje się szczątkowa płetwa brzuszna.

Między odbytem a miednicą skóra jest rozciągliwa. Dzięki temu, że miednica może zmienić pozycję, fałd skórny może się gwałtownie powiększyć, co odstrasza ewentualnych napastników.

Rozmnażanie

Miejsce na złożenie ikry przygotowuje samiec. Jaj chroni samica.

Pożywienie

Wiele gatunków jest mięsożerna. Polują na mięczaki, szkarłupnie, skorupiaki, koralowce. Polują także, co rzadkie u ryb, na jeżowce. Rogatnicowate odwracają jeżowce do góry nogami, dostając się w ten sposób do nie chronionych obszarów.