Róża

Róża (Rosa) to rodzaj dwuliściennych roślin z rodziny różowatych, do którego zaliczamy około 200 gatunków, z czego w Polsce można spotkać około 23, a w stanie dzikim 16. To jedne z najpiękniejszych roślin ozdobnych, znanych od zarania dziejów. Znanych jest około 12 000 odmian szlachetnych i kilkadziesiąt tysięcy w ogóle.

To krzewy, zwykle zaopatrzone w kolce o najróżniejszych kształtach. To najbardziej popularne krzewy ozdobne. Cześć z nich to gatunki pnące.

Występowanie

Róże dziko rosną na półkuli północnej.

Morfologia

Osiąga wysokość od 10 cm do 7 m.

Liście są nieparzystopierzaste, skórzaste, opadają na zimę. Ulistnienie skrętoległe.

Kwiaty są okazałe, duże, obupłciowe, pachnące, należące do najładniejszych kwiatów w świecie roślin. Są pięciokrotne. Płatki korony są białe, różowe, żółte, czerwone.

Owoc to rozrośnięte dno kwiatowe (owoc pozorny) w kolorze czerwonym lub pomarańczowym, rzadziej czarnym, zawierający wewnątrz niełupki.

Ciekawostki

Róże wykorzystuje się w przemyśle kosmetycznym, farmaceutycznym, a także w kuchni.

Gatunki

Wykaz gatunków, które zostały opisane w naszym serwisie:

Inne gatunki

róża białokwiatowa (Rosa × alba) PL
róża stulistna (Rosa × centifolia) PL
róża damasceńska (Rosa × damascena) PL
róża franfurcka (Rosa × francofourtana) PL
Rosa abietina
Rosa abutalybovii
Rosa arabica
róża Banksa (Rosa banksiae)
róża labradorska (Rosa blanda) PL
Rosa bracteata
Rosa buschiana
róża skórzasta (Rosa caesia) PL
róża chińska (Rosa chinensis)
róża Davida (Rosa davidii)
Rosa dolichocarpa
Rosa doluchanovii
róża sina (Rosa dumalis) PL
Rosa ecae
róża eliptyczna (Rosa elliptica) PL
Rosa galushkoi
róża olbrzymia (Rosa gigantea)
róża rosyjska (Rosa gorinkensis) PL
Rosa holodonta
Rosa hracziana
Rosa isaevii
Rosa jaroshenkoi
róża Jundziłła (Rosa jundzillii) PL
Rosa komarovii
Rosa laevigata
róża wielkolistna (Rosa macrophylla)
róża girlandowa (Rosa majalis) PL
róża drobnokwiatowa (Rosa micrantha) PL
róża miękka (Rosa mollis) PL
róża piżmowa (Rosa moschata)
róża błyszcząca (Rosa nitida)
Rosa palustris
Rosa rapinii
Rosa rhaetica
róża szorstka (Rosa scabriuscula) PL
róża szczeciniasta (Rosa setigera)
róża zapoznana (Rosa sheradii) PL
Rosa sjunikii
Rosa sosnovskyana
Rosa transcaucasica
Rosa tuschetica
róża wirginijska (Rosa virginiana) PL
róża Wichury (Rosa wichuriana)
Rosa xanthina
Rosa zakatalensis
Rosa zangezura

Kalendarz przyrody

Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.

Opis

◂

●

Kwitnie róża alpejska.

●

Kwitnie róża czerwonawa.

●

Kwitnie róża francuska.

◂

●

Kwitnie róża gęstokolczasta.

●

▸

Kwitnie róża karolińska

●

Kwitnie róża pomarszczona.

●

Kwitnie róża wielokwiatowa.

●

Kwitnie róża żółta.

Odmiany róż

Róża to jedna z najwcześniej uprawianych roślin ozdobnych w historii ludzkości. Wiemy, że różane krzewy uprawiano już w Babilonii i starożytnej Persji. Już tam znano wodę różaną. Uprawa róż przeniknęła do Egiptu, Grecji i Rzymu, Azji Mniejszej. O ogrodach królów macedońskich wspomina sam Herodot. Wiemy o uprawie ze starożytnych czasów róży damasceńskiej (R. damascena) i róży stulistnej (R. centifolia). Uzyskiwano wiele odmian w czasach późniejszych, głównie w Europie, a od XIX wieku mamy do czynienia niemalże z eksplozją uzyskiwanych odmian z różnych gatunków.

Klasyfikacja odmian róż jest dyskusyjna i najczęściej opiera się o formy wzrostu, pochodzenie, budowy kwiatów oraz od pochodzenia gatunków macierzystych.

Wymienimy tutaj:

róże rasy Gallica
róże damasceńskie
róże stulistne
róże rasy Moss
róże rasy Alba
róże chińskie
róże herbatnie
róże portlandzkie
róże burbońskie
róże Noisette'a
róże rasy Boursault
róże remontantów
róże pnące i czepne
róże rasy Scotch i Burnet
róże krzewiaste wielkokwiatowe
róże Polyantha
róże wielkokwiatowe Floribunda
róże parkowe Musk
róże Rugosa
róże parkowe angielskie
róże miniaturowe

Róża jest najczęściej uprawianym na świecie krzewem ozdobnym. Dziś znanych jest co najmniej kilkanaście tysięcy odmian róż.

Galeria zdjęć

W galerii publikujemy dodatkowe zdjęcia i grafiki.

Autor: © Krzysztof Trawiński - medianauka.pl

Opis: Odmiana 'Händel' z grupy róż pnących. Zdjęcie wykonano w arboretum w Wojsławicach.

Opis: Odmiana 'Heidenröslein' z grupy róż okrywowych. Zdjęcie wykonano w arboretum w Wojsławicach. Odmiana japońska z 1968 roku.

Opis: Odmiana 'Gefylt' z grupy róż parkowych. Zdjęcie wykonano w arboretum w Wojsławicach.

Opis: Odmiana 'Louise Odier' z grupy róż burbońskich. Zdjęcie wykonano w arboretum w Wojsławicach. Odmiana pochodzi z 1851 roku.

Opis: Odmiana 'Alba Rose' z grupy róż okrywowych. Zdjęcie wykonano w arboretum w Wojsławicach.

Opis: Odmiana PINK PINS^TM 'Intropi' z grupy róż miniaturowych. Zdjęcie wykonano w arboretum w Wojsławicach. Odmiana francuska z 1995 roku.

Opis: Odmiana 'Mozart' z grupy róż piżmowych. Zdjęcie wykonano w arboretum w Wojsławicach. Odmiana niemiecka z 1937 roku.

Opis: Odmiana 'Fresia'. Zdjęcie wykonano w arboretum w Wojsławicach. Odmiana niemiecka z 1973 roku.

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

Bronisław Szmit, Bronisław Jan Szmit, Maciej Mynett - Drzewa i krzewy liściaste, ISBN 978-83-7073-724-5, Multico Oficyna Wydawnicza 2013
Lucjan Rutkowski - Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004
Pod redakcją Alicji i Jerzego Szweykowskich - Słownik botaniczny, ISBN 83-214-1305-6, Wiedza Powszechna 2003
Praca zbiorowa - Botanica ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, ISBN 3-8331-1916-0, Könemann 2005