Ruta zwyczajna
Dzięki uprzejmości Katarzyny Koc. © Krzysztof Trawiński - medianauka.pl
Ruta zwyczajna (Ruta graveolens L.) to bylina z rodziny rutowatych o pachnących liściach. W ogrodach bywają uprawiane odmiany:
- 'Jackmans Blue' - odmiana wysoka (nawet 1 m), o zimotrwałych liściach i zwartym pokroju;
- 'Variegata' - odmiana o liściach w kremowe plamki.
To roślina lecznicza, przyprawowa oraz barwierska.
Występowanie i środowisko PL
Roślina ta występuje w południowo-wschodniej części Europy. Rośnie na stepach. Wymaga dużo słońca. Podłoże powinno być żyzne, wapienne. Nie lubi zbyt dużej ilości wilgoci.
Tryb życia i zachowanie
Kwitnie od czerwca do początku sierpnia.
Morfologia i anatomia
Osiąga wysokość 15-50 cm.
Łodyga jest wyprostowana, u nasady zdrewniała, rozgałęziona na górze.
Liście dolne są długoogonkowe, górne siedzące, o podwójnie lub potrójnie pierzasto podzielonych blaszkach. Mają zielony kolor z niebieskawym odcieniem, listki lancetowate, wąskopodługowate lub łopatkowate i odwrotnie jajowate.
Kwiaty są pachnące, zebrane w baldachogrono. Płatki korony o długości do 10 mm są żółtawe.
Owoc to torebka nasienna, naga.
Ochrona i zagrożenia
Brak danych.
Ciekawostki
Już w starożytnym Rzymie uprawiano rutę.
Zbiory i zastosowanie
Termin zbioru przypada na okres od maja do sierpnia. Surowcem są liście.
Zioło to ma właściwości moczopędne, oczyszczające wątrobę, pęcherz i nerki, reguluje ciśnienie krwi. Ma także zbawienne działanie w zaburzeniach nerwowych.
Poprzez okłady z liści można leczyć zapalenie żył, zwichnięcia.
Uwaga! Ruta nie może być stosowana u kobiet w ciąży, ani przez dłuższy czas u nawet zdrowych osób.
To także przyprawa. Nadaje się do sałatek, mięsa i ryb.
Pielęgnacja
Zioło to bywa atakowane przez mączniaka.
Biologia i ekologia
- Kolor kwiatów:
- Grupa roślin: bylina.
- Stanowisko: nasłonecznione.
- Środowsko: łąkowe.
- Użytek: zioła, rośliny ogrodowe, roślina lecznicza.
- Strefy mrozoodporności: 5-10. Uprawa w Polsce na zewnątrz jest możliwa na terenie całego kraju.
- Forma życiowa według klasyfikacji Raunkiaera: chamefit zdrewniały.
- Kategoria przybysza: efemerofit, roślina uprawiana.
- Diploidalna liczba chromosomów: 2n=72, 81.
- Status popularności rośliny: gatunek znany, roślina popularna, znajduje się pośród 500 najbardziej znanych wśród Polaków roślin.
- Jadalność: Gatunek trujący.
Kalendarz przyrody
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
● | ● | ▸ | Kwitnie ruta zwyczajna. |
Pokrewne gatunki roślin
- pomarańcza olbrzymia, pomelo, pompela (Citrus maxima)
- lima, limeta, limonka (Citrus aurantifolia)
- pomarańcza bergamota, bergamotka (Citrus bergamium)
- grejpfrut (Citrus paradisi)
- mandarynka (roślina) (Citrus reticulata)
- cytron, cedrat (Citrus medica)
- dyptam jesionolistny, krzak Mojżesza (Dictamnus albus)
- papeda, limonka kaffir (Citrus hystrix)
- parczelina trójlistkowa (Ptelea trifoliata)
- cytryna zwyczajna (Citrus limon)
- Acronychia pedunculata
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- Praca zbiorowa – Botanica ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, ISBN 3-8331-1916-0, Könemann 2005
- Lucjan Rutkowski – Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004
© medianauka.pl, 2017-09-22, GAT-4809