Sandacz

Sandacz (Sander lucioperca) to ryba z rodziny okoniowatych, z rzędu okoniokształtnych, większa od okonia europejskiego. Ma wrzecionowate ciało, lekko wygrzbiecone, z długim, szpiczastym pyskiem. Ciało pokryte jest drobnymi i szorstkimi łuskami. Otwór gębowy osadzony jest końcowo. Ryba ta jest wyposażona w zęby. Na grzbiecie znajdują się dwie płetwy. Pierwsza ma twarde promienie, druga miękkie. Grzbiet jest ciemniejszy od reszty ciała. Boki są szaro-zielonkawe ze złocistym połyskiem z 8-12 ciemniejszymi smugami. Płetwy są jasne. Na płetwach grzbietowych i ogonowej znajdują się ciemne plamki. W Polsce najczęściej spotykane osobniki mierzą 40-70 cm długości.

Występowanie i środowisko PL

To ryba europejska. Nie występuje na Półwyspie Iberyjskim, Bałkańskim i Apenińskim. Lubi przebywać w dużych rzekach o wolnym nurcie. Preferuje także starorzecza i jeziora. Sandacza można także spotkać w Bałtyku. To ryba wymagająca co do zawartości tlenu w wodzie. Jest przez to wrażliwa na zanieczyszczenia.

Środowisko

ryba słodkowodna

Informacje dla wędkarzy

Okres ochronny

tak
zobacz kalendarz

Wymiar ochronny

50 cm

Normy medalowe

Złoty medal: 100 cm, 9 kg
Srebrny medal: 90 cm, 7 kg
Brązowy medal: 80 cm, 5 kg

Rekord Polski

109 cm
15.6 kg
1980 rok

Preferowane metody wędkarskie

spinning
metoda gruntowa

Okres tarła i najlepszych połowów

zobacz kalendarz

Uwaga: szczegółowe zasady połowu, tj. okres ochronny, wymiar, a także limity połowu określają dzierżawcy danego zbiornika wodnego.

Tryb życia i zachowanie

Sandacz żyje maksymalnie 16 lat. Dzięki ochronnemu ubarwieniu ciała sandacze świetnie się maskują w otoczeniu.

Pożywienie

To drapieżnik. Młode osobniki zjadają plankton i wodne bezkręgowce, większe ryby polują na inne ryby, takie jak stynki, okonie, płocie, jazgarze, leszcze, kiełbie. Sandacz przejawia także kanibalizm. Zdarza się, że poluje na skorupiaki i mięczaki.

Rozmnażanie

W Polsce sandacz rozmnaża się od trzeciej dekady kwietnia do połowy czerwca. Tarło ma miejsce w płytkich zbiornikach o twardym, piaszczystym lub kamienistym dnie. Samiec buduje gniazdo w postaci wgniecenia w podłożu i po złożeniu przez samicy ikry, strzeże jaj aż do momentu wyklucia się młodych. Samica składa 200-300 tysięcy jaj (maksymalnie nawet milion). Ikra lepi się i ma żółty kolor. Tarło odbywa się w parach. Z jaj już po kilku dniach wykluwają się młode. Młode samce stają się dojrzale płciowo po 2-3 latach, samice po 3-4 latach.

Ochrona i zagrożenia LC

Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. Wymiar ochronny dla tego gatunku to 45 cm. Ryba ta jest objęta okresem i rozmiarem ochronnym.

Ciekawostki

To ryba o dużym znaczeniu gospodarczym. Jej mięso jest wyjątkowo smaczne. Jest obiektem połowów sportowych. Prowadzi się jej hodowlę, a zbiorniki wodne sztucznie się zarybia. To nasz największy gatunek z rodziny okoniowatych.

Synonimy

W literaturze można spotkać następujące synonimy dla określenia nazwy tego gatunku:

Stizostedion lucioperca (Linnaeus, 1758)

Pytania

Sandacz to ryba słodkowodna czy morska?

Sandacz jest rybą słodkowodną, choć wpływa także do morza.

Kalendarz przyrody

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
			◂	●	▸							Trwa okres tarła u sandacza.
		●	●	●								Trwa okres ochronny dla połowu sandacza.
							●	●				Najlepszy okres na połów sandacza.

Pokrewne gatunki ryb

Ciekawostki

Ciekawostki

Ciekawostki

Ciekawostki

Ciekawostki

Najszybsza ryba świata

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

IUCN – Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
PZW – Polski Związek Wędkarski, PZW https://www.pzw.org.pl