Sarna europejska
Sarna europejska, sarna (Capreolus capreolus) to często spotykany w Polsce ssak łowny. Samica (koza, siuta) jest mniejsza od samca. Samiec (kozioł) ma niewielkie poroże, które zrzuca jesienią. Nowe poroże wyrasta w ciągu zimy. Sierść latem jest rdzaworuda lub brązowawa, zimą szarzeje. Sierść na brzuchu jest biała. Wokół ogona występuje biała plama - tak zwane lustro.
Występowanie i środowisko PL
Sarna zamieszkuje Europę i wschodnią część Azji. Pionowy zasięg występowania to 3000 m n.p.m. Występuje na obrzeżach lasów, pól i łąk. Sarny w Polsce to jedne z najłatwiejszych do zaobserwowania ssaków.
Tryb życia i zachowanie
Tworzy niewielkie grupy. Zimą grupuje się w większe stada. Świetnie pływa i wspina się po stromiznach. Jest płochliwa. Z daleka wyczuwa zagrożenie. Ratuje się szybką ucieczką. Pierwszy zrywa się zawsze samiec. Przywiązuje się do danego obszaru. Jest aktywna za dnia i w nocy, najbardziej o zmierzchu i o poranku. Prowadzi zwykle osiadły tryb życia. Sarna dożywa 16-20 lat.
Morfologia i anatomia
Długość sarny wynosi od 100 cm do 135 cm, wysokość w kłębie - 55-90 cm. Ciężar ciała od 15 kg do 35 kg. Ma bardzo dobry węch. Poroże jest trójdzielne. Długość poroża: do 35 cm.
Pożywienie
Sarna zjada roślinność łąk i pól.
Rozmnażanie
Ruja występuje od lipca do sierpnia. W tym czasie kozły walczą ze sobą o samice. Gonią je, zacieśniając kręgi. To jednak do samicy należy ostatnie zdanie co do wyboru partnera i długości kopulacji. Ciąża trwa 10 miesięcy. Samica (koza) rodzi 1-3 młode, zwane koźlętami. Przez pierwsze 3-5 dni młode zostają same, a matka zbliża się do nich tylko na karmienie. Młode zostają przy matce przez rok czasu. Młode są zdolne do rozmnażania po 14-16 miesiącach.
Ochrona i zagrożenia LC
Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. Jest to u nas ssak łowny z określonym czasem ochronnym. Szacuje się, że aż 10-40% (w zależności od regionu) młodych umiera od maszyn rolniczych.
Ciekawostki
W niektórych rejonach kraju młode padają ofiarą maszyn rolniczych w znacznym stopniu. Śmiertelność małych saren może osiągać nawet 40%. Co ciekawe umieszczenie wzdłuż łąk i pól trzepoczących na tyczkach plastikowych przedmiotów powoduje, że sarnie matki nie ukrywają w tych miejscach swoich młodych.
Podgatunki
Wyróżniamy następujące podgatunki:
- Capreolus c. canus, Miller, 1910
- Capreolus c. capreolus - sarna europejska, (Linnaeus, 1758)
- Capreolus c. caucasicus - Dinnik, 1910,
- Capreolus c. italicus, Festa, 1925
Pytania
Ile waży sarna?
Dorosły samiec sarny może ważyć 35 kg.
Jak nazywa się samica i samiec sarny?
Samica sarny to koza lub siuta, a samiec to kozioł.
Czy sarna jest pod ochroną?
Nie. To ssak łowny.
Co jedzą sarny?
Sarna je głownie rośliny zielne oraz liście i gałązki drzew, krzewów, krzewinek. Zjadają też jagody, orzeszki bukowe, żołędzie i grzyby. Na polach zjadają rośliny uprawne.
Potrącona sarna - co robić?
Jeżeli sami potrąciliśmy sarnę na drodze lub widzimy przy drodze ranne zwierzę należy powiadomić policję, która zawiadomi służby leśne i lekarza weterynarii. Nie zabieramy zwierzęcia ze sobą, nie skracamy życia sarny na własną rękę, nie podchodzimy do zwierzęcia.
Jak się nazywa młode sarny?
Młode sarny to koźlę.
Kalendarz przyrody
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
| ● | Sarna zmienia szatę z zimowej (bardziej szarej) na letnią (rudobrązową) | |||||||||||
| ● | Rodzą się młode sarenki | |||||||||||
| ● | Kończy się wzrost nowego poroża sarny | |||||||||||
| ● | Samce saren zrzucają poroże | |||||||||||
| ◂ | ▸ | Trwa okres rui u sarny |
Pokrewne gatunki ssaków
- łoś euroazjatycki (Alces alces)
- renifer tundrowy (Rangifer tarandus)
- daniel zwyczajny (Dama dama)
- jeleń szlachetny (Cervus elaphus)
- pudu południowy (Pudu puda)
- jeleń wschodni (Cervus nippon)
- jelonek czubaty (Elaphodus cephalophus)
- aksis czytal (Axis axis)
- mulak czarnoogonowy (Odocoileus hemionus)
- mulak białoogonowy (Odocoileus virginianus)
- barasinga bagienna (Rucervus duvaucelii)
Powiązane quizy
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- IUCN – Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
- Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska-Jurgiel, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz – Polskie nazewnictwo ssaków świata, 978-83-88147-15-9, Muzeum i Instytut Zoologii PAN 2015
- Praca zbiorowa – Ilustrowana encyklopedia ssaków Polski - atlas, ISBN 978-83-7705-871-8, P.H.W. FENIX 0
- Praca zbiorowa – Ilustrowana encyklopedia ssaków Polski - atlas, ISBN 978-83-7705-871-8, P.H.W. FENIX 0
- pod red. Kazimierza Kowalskiego – Mały słownik zoologiczny - ssaki, Wiedza Powszechna 1975
© medianauka.pl, 2011-09-02, GAT-45
Data aktualizacji artykułu: 2022-01-22