Podstawowe własności

Nazwa minerału: Sfaleryt
Klasa: siarczki
Wzór chemiczny: ZnS
Twardość: 3.5-4
Gęstość: 3.90-4.20 g/cm³
Rysa: brązowa
Połysk: diamentowy
Połysk: półmetaliczny
Łupliwość: doskonała
Przełam: muszlowy, schodkowy
Barwy:

bezbarwna
żółta
czerwona
brązowa
zielona
czarna

Podatność: kruchy
Kryształy: regularne
Szlif: fasetkowy
Występowanie:

Europa
Ameryka Północna

Kraje występowania: Polska, Niemcy, USA, Hiszpania, Chorwacja, Irlandia

Oto nasz atlas minerałów i skał online, zawierające wiele innych minerałów, skał, kamieni szlachetnych, ozdobnych i meteorytów.

Sfaleryt

Sfaleryt, blenda cynkowa, blenda skorupowa, dawniej po prostu blenda, jest to minerał zaliczany do siarczków, często z domieszką żelaza, która barwi go w różny sposób. Tworzy izometryczne kryształy w kształcie dwunastościanów lub czworościanów, po dwa tworząc wygląd ośmiościanu, nierzadko o prążkowanych ścianach. Tworzy też zbite skupienia, skoprupowe, promieniste, ziarniste lub pylaste.

Sfaleryt © Ekaterina - stock.adobe.com

Właściwości

Właściwości sfalerytu zostały wyszczególnione w tablicy. Poza nimi warto jeszcze wymienić następujące własności:

blenda rubinowa to odmiana sfalerytu przezroczysta o czerwonej barwie; charakteryzuje się wysoką wartością współczynnika załamania światła; zawiera mniejsze ilości żelaza;
cleiofan jest odmianą czystą i bezbarwną sfalerytu;
marmatyt to odmiana sfalerytu o większej zawartości żelaza; ma barwę zielonkawą lub czarną
Sfaleryt potarty o szorstką płytkę ceramiczną wydaje zapach siarkowodoru.

Występowanie

Minerał ten można znaleźć w hydrotermalnych złożach, granitach, skałach metamorficznych i dolomitach.

Obecny między innymi w złożach w Niemczech, Chorwacji, Hiszpanii, Irlandii i USA.

W Polsce znajdowany na Dolnym Śląsku (Boguszów, Złoty Stok, Kowary i inne), a także w okolicach Olkusza, Chrzanowa.

Zastosowanie

Sfaleryt znajduje następujące zastosowania:

sfaleryt z domieszkami może służyć do pozyskiwania rzadkich pierwiastków;
ma znaczenie kolekcjonerskie;
źródło kadmu, srebra (też indu, galu);
kryształy z fasetkowym szlifem są cenne w jubilerrstwie, ale nie w biżuterii;
niegdyś ważny kruszec cynku.

Ciekawostki

Czasem domieszkami są rzadkie pierwiastki takie jak Ga, Tl, Cu, Sn, Pb, Ag, Au.

Cynk

Cynk (Zn) to pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 30. To metal przejściowy o niebieskawosrebrzystej barwie.

Siarka

Siarka (S) to pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 16, należący do grupy tlenowców. To niemetal, tworzący żółte kryształy. Występuje w kilku odmianach alotropowych. Siarka wchodzi w skład wielu związków chemicznych.