Skrzypłocz

Skrzypłocz (Limulus polyphemus) to gatunek morskiego stawonoga z rzędu ostrogonów. Posiada głowotułów oraz VII segment ciała przykryte podkowiastym pancerzem. Drugi pancerz znajduje się na odwłoku. stąd zwierzę to jest dwudzielne i może się składać w pół. Ostatni segment odwłoka jest przekształcony w dość długi i ostry ogon. Odnóża skrywają się pod pancerzem. Odnóża kroczne zaopatrzone są w szczypce. Pierwsza para odnóży odwłokowych zawiera otwory płciowe. Pozostałe są zaopatrzone w skrzela. Larwy skrzypłoczy przypominają trylobity.

Występowanie i środowisko

Zwierzę to zamieszkuje przybrzeżną strefę mórz Ameryki Północnej.

Tryb życia i zachowanie

Skrzypłocze pełzają wolno po dnie, odpychając się od niego za pomocą odnóży. Potrafią dziennie pokonać dystans 0,5 km. Zwierzę to może zagrzebywać się w podłożu. Osobniki młode pływają do góry nogami. Długość życia wynosi 19 lat.

Morfologia i anatomia

Osiąga długość ciała do 60 cm. Ma oczy złożone, umieszczone na pancerzu, na grzbiecie. Na przedniej krawędzi znajdują się pojedyncze oczka. Na odnóżach skrzypłocza znajdują się szczeliny czuciowe, które pełnią rolę narządu smaku i węchu.

Krew skrzypłoczy ma barwę niebieską i ma właściwości bakteriobójcze. Krew jest więc jałowa. Wykorzystuje się ją do wytwarzania preparatów do testów bakteryjnych.

Pożywienie

Skrzypłocz poluje na pierścienice i nagie mięczaki, które wyszukuje w dnie.

Rozmnażanie

Samica skrzypłocza składa jaja na lądzie. Wychodzi w tym celu na plażę i w piasku, zalewanym podczas przypływu, składa od 200 do 1000 jaj. Złożone jaja samiec polewa nasieniem. W okresie rozrodu wyżej opisana czynność powtarza się kilkanaście razy. Młode osiągają dojrzałość płciową w wieku 9-12 lat. Podczas wzrostu skrzypłocze linieją około 16 razy.

Ochrona i zagrożenia VU

Gatunek ten jest narażony na wymarcie. Ma status VU w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych.

Ciekawostki

Populacja skrzypłoczy jest niewielka, a potrzeby związane z przemysłem medycznym bardzo duże. Stąd amerykańskie firmy farmaceutyczne pobierają krew skrzypłoczy, nie czyniąc zwierzętom większej krzywdy. Czynione są tez próby hodowli tych zwierząt w laboratoriach.

Synonimy

W literaturze można spotkać następujące synonimy dla określenia nazwy tego gatunku:

Monoculus polyphemus Linnaeus, 1758

Pokrewne gatunki bezkręgowców

Nie posiadamy w naszej bazie innych gatunków zwierząt z tej samej rodziny.