Sosna

Sosna (Pinus) to rodzaj iglastych roślin z rodziny sosnowatych, do którego zaliczamy około 100 gatunków, z czego w Polsce około 10 wraz z gatunkami spotykanymi w uprawach. W stanie dzikim można spotkać tylko 4 gatunki: limbę, kosodrzewinę, sosnę błotną i zwyczajną.

To najczęściej drzewa, rzadziej krzewy szpilkowe. Często tworzą jednogatunkowe, wielkie połacie lasu. To drzewa o dużym znaczeniu gospodarczym. Dostarczają drewna i innych surowców. wiele gatunków sadzonych jako drzewa ozdobne.

Występowanie

Większość gatunków występuje na półkuli północnej w strefie klimatu umiarkowanego.

Morfologia

Liście są zimotrwałe. Na długopędach siewek to pojedyncze igły. U starszych drzew z łuskowatych tworów wyrastają krótkopędy z pękiem najczęściej 2-5 igieł (rzadko ich liczba jest inna).

Szyszki są zmiennego kształtu i wielkości w zależności od gatunków. Mogą osiągać nawet 50 cm długości! Łuski szyszki są zdrewniałe, zakończone tarczką w kształcie rombu, często z kłującym wyrostkiem.

Rozmnażanie

To rośliny wiatropylne, jednopienne o rozdzielnopłciowych kwiatach.

Gatunki

Wykaz gatunków, które zostały opisane w naszym serwisie:

kosodrzewina, sosna górska, sosna kosa, kosówka (Pinus mugo) PL
sosna Banksa (Pinus banksiana) PL - ogród
sosna czarna (Pinus nigra) PL - ogród
sosna koreańska (Pinus koraiensis) PL - ogród
sosna limba (Pinus cembra) PL
sosna rumelijska (Pinus peuce) PL - ogród
sosna smołowa (Pinus rigida) PL - ogród
sosna wejmutka (Pinus strobus) PL
sosna wydmowa (Pinus contorta) PL - ogród
sosna zwyczajna, sosna pospolita (Pinus sylvestris) PL

Inne gatunki

sosna krzywokosa (Pinus × rhaetica) PL
sosna Schwerina (Pinus × schwerinii) PL
sosna Sondereggera (Pinus × sondereggeri) PL
Pinus albicaulis
Pinus amamiana
sosna oścista (Pinus aristata) PL - ogród
Pinus arizonica
sosna Armanda (Pinus armandii)
Pinus attenuata
Pinus ayacahuite
Pinus balfouriana
Pinus bhutanica
Pinus brutia
sosna Bungego (Pinus bungeana)
sosna kanaryjska (Pinus canariensis)
sosna karaibska (Pinus caribaea)
Pinus cembroides
Pinus cernua
Pinus clausa
sosna Coultera (Pinus coulteri)
Pinus cubensis
Pinus culminicola
Pinus dalatensis
Pinus densata
sosna gęstokwiatowa (Pinus densiflora) PL - ogród
Pinus devoniana
Pinus douglasiana
Pinus durangensis
Pinus echinata
Pinus edulis
sosna Elliotta (Pinus elliottii)
sosna Engelmanna (Pinus engelmannii)
Pinus fenzeliana
Pinus flexilis
Pinus gerardiana
Pinus glabra
Pinus greggii
sosna halepska (Pinus halepensis)
Pinus hartwegii
sosna bośniacka (Pinus heldreichii) PL - ogród
Pinus henryi
Pinus herrerae
Pinus hwangshanensis
Pinus jaliscana
sosna Jeffreya (Pinus jeffreyi) PL - ogród
Pinus kesiya
Pinus krempfii
Pinus lambertiana
Pinus latteri
Pinus lawsonii
Pinus leiophylla
Pinus longaeva
Pinus luchuensis
Pinus lumholtzii
Pinus luzmariae
Pinus massoniana
Pinus maximartinezii
Pinus maximinoi
Pinus merkusii
Pinus monophylla
Pinus montezumae
Pinus monticola
Pinus morrisonicola
Pinus muricata
Pinus nelsonii
Pinus oaxacana
Pinus occidentalis
Pinus oocarpa
sosna błotna (Pinus palustris)
sosna drobnokwiatowa (Pinus parviflora)
Pinus patula
sosna przybrzeżna (Pinus pinaster)
Pinus pinceana
Pinus pinea
sosna pinia (Pinus pinia)
sosna żółta (Pinus ponderosa)
Pinus praetermissa
Pinus pringlei
Pinus pseudostrobus
Pinus pumila
Pinus pungens
Pinus quadrifolia
Pinus radiata
Pinus remota
Pinus resinosa
Pinus roxburghii
Pinus rzedowskii
Pinus serotina
limba syberyjska (Pinus sibirica) PL - ogród
Pinus squamata
Pinus strobiformis
Pinus tabuliformis
Pinus taeda
Pinus taiwanensis
Pinus tecunumanii
Pinus teocote
sosna Thunberga (Pinus thunbergii) PL - ogród
Pinus torreyana
Pinus tropicalis
Pinus uncinata
Pinus virginiana
sosna himalajska (Pinus wallichiana) PL - ogród
Pinus wangii
Pinus yunnanensis

Kalendarz przyrody

Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
				●	●							Kwitnie kosodrzewina.
				●								Kwitnie sosna Banksa.
					●	●						Kwitnie limba.
				●								Kwitnie sosna smołowa.
				●	●							Kwitnie sosna wejmutka.
				●								Kwitnie sosna pospolita.

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

Lucjan Rutkowski - Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004
Pod redakcją Alicji i Jerzego Szweykowskich - Słownik botaniczny, ISBN 83-214-1305-6, Wiedza Powszechna 2003
Owen Johnson, David More - Drzewa - Przewodnik Collinsa, ISBN 978-83-7073-643-9, Multico Oficyna Wydawnicza 2014
IUCN - Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
Lucjan Kurowski - Drzewa i krzewy iglaste, ISBN 978-83-7763-284-0, Multico Oficyna Wydawnicza 2014
Praca zbiorowa - Botanica ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, ISBN 3-8331-1916-0, Könemann 2005