Sporowce

Sporowce, apikompleksy (Apicomplexa) to typ organizmów jednokomórkowych, zaliczanych do protistów.

Wygląd

To jednokomórkowe organizmy.

Tryb życia

Sporowce prowadzą pasożytniczy tryb życia. Potrafią wytwarzać spory o dużej oporności na czynniki zewnętrzne.

Występowanie i środowisko

Mają kosmopolityczny zasięg.

Morfologia i anatomia

W budowie sporowców brak wodniczek tętniących i organelli ruchu.

Rozmnażanie

Sporowce przechodzą bardzo skomplikowany proces rozrodczy z etapami bezpłciowymi i płciowymi z jednym lub większą liczbą żywicieli.

Znaczenie

Sporowce mają pewne znaczenie dla człowieka i środowiska. Oto wybrane zagadnienia:

Sporowce u ludzi wywołują groźne choroby.

Malaria

Najbardziej znaną i najczęściej występującą chorobą u ludzi jest malaria (zimnica).

Co roku na malarię choruje nawet 300 milionów ludzi. Aż 2-3 milionów ludzi umiera w wyniku malarii, najwięcej w Afryce.

Malarią zaraża komar z rodzaju Anopheles. Po ukąszeniu zarodziec malarii przedostaje się do wątroby i do krwi człowieka. Zarodziec namnaża się bezpłciowo w czerwonych krwinkach. Rozpad czerwonej krwinki powoduje uwolnienie pasożytów, które od razu atakują inne krwinki. Gdy rozpadają się naraz miliony erytrocytów pojawiają się objawy malarii: dreszcze i gorączka. Ukąszenie komara zarażonej osoby powoduje wessanie zarodźców wraz z krwią do organizmu owada. Tu w jelicie komara następuje zawiły proces rozmnażania płciowego zarodźca, w wyniku którego odbywa się wędrówka do gruczołów ślinowych komara tak zwanego sporozoitu, by zamknąć cykl rozrodczy zarodźca malarii.

Leczenie malarii jest trudne, gdyż zarodziec rozwija się wewnątrz czerwonych krwinek, gdzie są doskonale ukryte przed działaniami układu odpornościowego. Walka z malarią polega na tępieniu komarów i stosowaniu leków zabijających zarodźce.

Poważnym problemem jest występowanie oporności zarodźców na powszechnie stosowane leki przeciwmalaryczne. Opracowanie skutecznej szczepionki jest bardzo trudne.

Pytania

Jakie choroby wywołują u ludzi wiciowce?

Choroby wywoływane przez sporowce u ludzi to między innymi:

malaria (zimnica) wywoływana przez różne zarodźce malarii.

Czy nasze komary widliszki mogą przenosić malarię?

Tak, to komar z rodzaju Anopheles. Jednak u nas klimat jest zbyt chłodny, aby malaria mogła się rozwijać. W temperaturach niższych zarodziec malarii nie może się rozwijać.

Czy malaria jest śmiertelna?

Tak, w wielu przypadkach malaria prowadzi do śmierci.

Zdjęcia

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

Campbell, Reece, Urry, cain, wasserman. Minorsky, Jackson - Biologia, ISBN 978-83-7510-392-2, REBIS 2013
Zespół autorów (Czechowski, Gajewski, Garbaczewska, Nowakowski, Starck, Skwarło-Sońta, Trojan) - Biologia, ISBN 83-09-01027-3, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne 1989
Solomon, Berg, Martin, Villee - Biologia, ISBN 83-7073-090-6, MULTICO Oficyna wydawnicza 1996