Świetlik świętojański

Świetlik świętojański (Lampyris noctiluca) to jeden z przedstawicieli rodziny świetlikowatych, jedynej rodziny owadów, która ma zdolność do bioluminescencji w ciemności. Potocznie owada tego nazywa się robaczkiem świętojańskim. Organy świecące znajdują się od spodniej strony odwłoka.

U świetlików narząd świecący wywodzi się od ciała tłuszczowatego. Zbudowany jest ze specjalnych komórek - fotocytów, znajdujących się pod warstwą przeźroczystego pancerza. Aparat zawiera też komórki, w których są kryształki kwasu moczowego, odbijające światło. Reakcja, w wyniku której emitowane jest światło, jest wynikiem komórkowego cyklu oddechowego, w którym energia gromadzi się w postaci wiązań ATP. Na jeden kwant światła przypada 6 wiązań ATP. To bardzo oszczędny proces.

Występowanie i środowisko PL

Chrząszcz ten jest obecny w Europie i Azji. Owad ten występuje na terenie całego kraju, jego liczebność jest jednak bardzo różna na różnych obszarach Polski. Preferuje środowisko leśne i obrzeża lasów, podmokłe łąki.

Tryb życia i zachowanie

Zdolność do bioluminescencji nocnej mają tylko samice. Owad ten świeci w lipcu, a nie jak się powszechnie sądzi w czerwcu.

Pożywienie

Dorosłe osobniki nie pobierają pokarmu w ogóle. Larwy są drapieżnikami ślimaków.

Ochrona i zagrożenia

Nie jest to owad zagrożony wymarciem.

Ciekawostki

Świeci tylko samica świetlika, która nie posiada zdolność lotu. Okres godów przypada na lipiec. Zatem świetliki, które latają nocą i świecą w czerwcu to zupełnie inny gatunek, a mianowicie iskrzyk (Phausis splendidula).

Popularna nazwa tego owada to robaczek świętojański.

Kalendarz przyrody

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
						●						Okres świecenia w nocy świetlika świętojańskiego.

Pokrewne gatunki owadów

świeciuch (Phosphaenus hemipterus)

Największy chrząszcz na świecie

Jaki chrząszcz jest uznawany za największego na świecie? Gdzie żyje i czy odbiega znacznie rozmiarami od krajowych gatunków?

Czy w Polsce można jeszcze odkryć nowe gatunki zwierząt?

Można się spotkać z przekonaniem, że w świecie zwierząt w Polsce wszystko już zostało zbadane. Czy rzeczywiście?

Jak szybko latają owady?

Owady są jedynymi bezkręgowcami, które potrafią latać. Rozpiętość prędkości i różnych gatunków jest znaczna i może być zaskakująco duża.