Świstun
Zdjęcie okazu z ZOO we Wrocławiu © Krzysztof Trawiński - medianauka.pl
Świstun (Anas penelope) to ptak z rodziny kaczkowatych, mniejszy od krzyżówki, z grupy kaczek właściwych. Samiec (widoczny na zdjęciu) ma bogate ubarwienie, głowa w charakterystycznym kolorze rdzawym. Ma jasnozielone lusterko. Samica skromniej ubarwiona, przeważa kolor brązowy. Dziób krótki, czoło wysokie. W szacie godowej samiec ma głowę i szyję kasztanowatą, a na czole jaśniejsza plama. Pierś czerwonawa, spód biały. Grzbiet i boki prążkowane. W szacie spoczynkowej samiec podobny do samicy, która ma boki czerwonawe, ciemniejszy grzbiet, głowa brunatna, biały brzuch.
Występowanie i środowisko PL
Jeziora i stawy mocno zarośnięte, sąsiadujące ze zbiornikami czystej wody, wybrzeże morza (spotykany w trakcie przelotów w dużych grupach). Północna część Eurazji, zimuje w zachodniej i południowej części Europy oraz południowej Azji, także w Afryce. Bardzo rzadki w Polsce (zaledwie kilka par lęgowych). Chętnie żeruje na łąkach i pastwiskach.
Tryb życia i zachowanie
Gatunek wędrowny. Przeloty od września do kwietnia. Lata szybko z charakterystycznym poświstem. Samiec świstuna wydaje gwiżdżące odgłosy. Samica wydaje chrapliwy odgłos "krrr".
Pożywienie
Pokarm roślinny, głównie zielone części roślin, korzenie traw, trawa morska, glony.
Rozmnażanie
Gniazdo znajduje się na ziemi w pobliżu wody, ukryte pośród roślinności przybrzeżnej. Wyprowadza 1 lęg w roku. Okres lęgowy przypada na koniec maja do lipca. Samica składa 4-11 jaj, które samica wysiaduje 22-28 dni. Świstuny tworzą pary trwalsze niż u innych kaczek. Samiec bierze udział w wychowaniu młodych. Pisklęta przebywają w gnieździe 1 dzień, po czym udają się w kierunku wody. Świetnie chodzą, pływają i nurkują niemalże od chwili wyklucia. Po 45 dniach potrafią już latać. Dojrzałość płciową osiągają po 1-2 latach życia.
Ochrona i zagrożenia LC
Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych.
Ciekawostki
Świstun na żerowanie poświęca większą część dnia a także część nocy.
Synonimy
W literaturze można spotkać następujące synonimy dla określenia nazwy tego gatunku:
- Mareca penelope (Linnaeus, 1758)
Kalendarz przyrody
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
| ● | ● | ● | ▸ | ● | ● | ● | ● | Trwają przeloty świstuna w Polsce. To okres zimowania tego ptaka, także w Europie. | ||||
| ◂ | ● | ▸ | Trwa okres lęgowy świstuna. |
Pokrewne gatunki ptaków
- krakwa (Mareca strepera)
- świstun amerykański (Mareca americana)
- czuprynka (Mareca falcata)
- świstun chilijski (Mareca sibilatrix)
Powiązane quizy
© medianauka.pl, 2012-03-05, GAT-110