Szparag lekarski
© Krzysztof Trawiński - medianauka.pl
Szparag lekarski (Asparagus officinalis L.) to gatunek rośliny wieloletniej z rodziny szparagowatych, popularna jarzyna, uprawiana powszechnie w strefie umiarkowanej, również w naszym kraju. Ma działanie lecznicze.
Występowanie i środowisko PL
Rośnie w południowej części Europy, na Bliskim Wschodzie, w północnej części Afryki, w Azji i Ameryce Północnej. Zdziczała forma rośnie na zboczach, obszarach zaroślowych na południu Polski.
Tryb życia i zachowanie
Kwitnie od maja do lipca.
Morfologia i anatomia
Osiąga wysokość 150 cm.
Łodyga jest rozgałęziona. Kłącze jest grube, ma mięsiste rozłogi. Pędy są białe, gdy rosną pod ziemią, zielone, gdy rosną nad ziemią.
Liście są drobne, łuskowate i igiełkowate.
Kwiaty są drobne, zielonożółte, na długich szypułkach, dzwonkowate.
Owoc to niewielka zielona jagoda, czerwona po dojrzeniu.
Rozmnażanie
Rozmnażanie poprzez nasiona lub podział z karp.
Ochrona i zagrożenia LC
Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. Nie wymaga ochrony.
Ciekawostki
Osobom nie posiadającym genu odpowiedzialnego za rozpad asparaginy szparag nadaje charakterystyczny zapach moczowi.
Zbiory i zastosowanie
Surowiec stanowi kłącze.
Zawartość: asparagina (aminokwas), flawonoidy, węglowodany, olejki.
Działanie: moczopędne, nasila diurezę, leczy infekcje układu moczowego, skutecznie zapobiega kamicy nerkowej.
Młode pędy spożywa się jako jarzynę, po uprzednim ugotowaniu najlepiej na parze. Można podawać na zimno lub na ciepło.
Biologia i ekologia
- Kolor kwiatów:
- Grupa roślin: bylina.
- Stanowisko: nasłonecznione.
- Użytek: zioła, rośliny uprawne, roślina lecznicza, warzywa.
- Strefy mrozoodporności: 4-9. Uprawa w Polsce na zewnątrz jest możliwa na terenie całego kraju.
- Forma życiowa według klasyfikacji Raunkiaera: geofit.
- Kategoria przybysza: archeofit, roślina uprawiana.
- Częstośc występowania gatunku: dość częsty (więcej niż 100 stanowisk).
- Dynamika rozprzestrzeniania się gatunku: gatunek zajmujący nowe stanowiska.
- Diploidalna liczba chromosomów: 2n=20.
- Status popularności rośliny: gatunek znany, znajduje się pośród 1000 najbardziej popularnych i znanych wśród Polaków roślin.
- Jadalność: Gatunek jadalny.
- Liście: łuskowate i igiełkowate
Kalendarz przyrody
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
● | ● | ● | Kwitnie szparag lekarski. | |||||||||
◂ | ● | ● | ● | ● | Możliwy zbiór szparagów. |
Uprawa
Czynności i właściwości | Opis |
---|---|
Odczyn gleby | Odczyn obojętny lub lekko zasadowy. |
Właściwości gleby | Podłoże piaszczysto-gliniaste, żyzne, przepuszczalne, głęboko spulchniona, zasobna w wapń |
Trudność uprawy | Uprawa i pielęgnacja trudna i wymagająca. |
Stanowisko | Nasłonecznione, osłonięte od wiatru. |
Wysiew do gruntu | Możliwy. |
Terminy siewu / zbioru plonów / pielęgnacji | Zobacz w kalendarzu. |
Rozmnażanie | Poprzez nasadzanie karp lub wiosenny wysiew nasion. |
Zbiór i przechowywanie | Zbiór szparagów jest możliwy w trzecim roku uprawy. |
Pokrewne gatunki roślin
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- Lucjan Rutkowski – Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004
- Agnieszka Gawłowska – 500 owoców i warzyw, 978-83-7845-874-6, SBM 2015
- Pod redakcją Alicji i Jerzego Szweykowskich – Słownik botaniczny, ISBN 83-214-1305-6, Wiedza Powszechna 2003
- Praca zbiorowa – Botanica ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, ISBN 3-8331-1916-0, Könemann 2005
- Beata Grabowska, Tomasz Kubala – Encyklopedia bylin t. I i II, ISBN 978-83-7506-845-0, Zysk i S-ka 2011
© medianauka.pl, 2017-06-18, GAT-4433
Data aktualizacji artykułu: 2024-09-06