Szympans karłowaty

Szympans karłowaty, bonobo, szympans czarny (Pan paniscus) to ssak naczelny z rodziny człowiekowatych. Jest mniejszy od szympansa, ma czarną twarz oraz węższą klatkę piersiową i dłuższe kończyny. Włosy odstają na głowie na boki. Część naukowców uważa go za podgatunek szympansa.

Występowanie i środowisko

Małpa ta występuje na południe od rzeki Kongo w Afryce.

Tryb życia i zachowanie

Szympansy żyją w stadach, liczących 15-150 osobników. Tworzą więzi społeczne. Podczas porozumiewania się używają skomplikowanych sygnałów głosowych, wizualnych. Przewidują zachowania różnych osobników w grupie. Podejrzewa się nawet, że szympansy mogą mieć świadomość i zbliżoną psychikę do ludzkiej.

Przed nocą na drzewach, na wysokości 8-12 m zakładają gniazda z gałęzi i liści. Później już nie wracają do nich. W dzień małpy przemierzają las w poszukiwaniu pokarmu.

Bonobo mają ciekawy zwyczaj łagodzenia wszelkich konfliktów społecznych poprzez częste kontakty seksualne.

Długość życia wynosi około 40 lat.

Morfologia i anatomia

Długość ciała samców wynosi 73-83 cm i ciężar ciała 39 kg. Długość ciała samic wynosi 70-76 cm, a ciężar ciała do 31 kg.

Pożywienie

Szympans bonobo zjada owoce, liście i gałązki, a także kręgowce.

Rozmnażanie

Ciąża trwa 8 miesięcy. Samica rodzi jedno, rzadko 2 młode. Karmienie mlekiem trwa 6 miesięcy. Młode są pod opieką matki 2-3 lata.

Ochrona i zagrożenia EN

Gatunek ten jest zagrożony wyginięciem - przypisuje się mu bardzo wysokie ryzyko wymarcia w stanie dzikim w niedalekiej przyszłości. Ma status EN w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych.

Pokrewne gatunki ssaków

szympans (Pan troglodytes)

Ile śpią ssaki?

Ssaki potrafią przesypiać w głębokim śnie naprawdę długi okres czasu. Jakie ssaki śpią najdłużej, a które nie potrzebują zbyt wiele snu?

Najmniejszy ssak

Jakie ssaki osiągają najmniejsze rozmiary na świecie, a jakie w Polsce? Gdzie można je spotkać?

Największy ssak

Który z saków jest największy na świecie, a który w Polsce? Czy w historii żyły większe ssaki niż obecnie? Czy są to ssaki wodne czy lądowe?

Jak dużo jedzą zwierzęta?

Czy tylko człowiek bywa obżartuchem? Czy w świecie zwierząt również można znaleźć łakomczuchów? Ile pokarmu zjadają różne zwierzęta?

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

IUCN – Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
pod red. Kazimierza Kowalskiego – Mały słownik zoologiczny - ssaki, Wiedza Powszechna 1975
Klaus Richarz – Zwierzęta w ogrodzie zoologicznym, ISBN 978-83-7175-788-4, Delta
Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska-Jurgiel, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz – Polskie nazewnictwo ssaków świata, 978-83-88147-15-9, Muzeum i Instytut Zoologii PAN 2015
Włodzimierz Serafiński, Ewa Wielgus-Serafińska – Ssaki zwierzęta świata, ISBN 83-01-05877-3, PWN 1988