Tchórz zwyczajny
Tchórz, tchórz zwyczajny (Mustela putorius) to rodzimy drapieżnik z rodziny łasicowatych. Ma wydłużoną budowę ciała, krótkie kończyny, okrągłą głowę z zaokrąglonymi uszami i puszysty ogon. Wierzch ciała jest ciemnobrązowy, brzuch, ogon i kończyny są czarne, okolice pyska, uszu, boki głowy białe. Jest zwierzęciem łownym. charakterystyczna jest ciemna maska w okolicach oczu.
Fretka (Mustela putorius furo)
Udomowioną formą tchórza jest fretka (Mustela putorius furo). Jest łagodna, odżywia się mlekiem i mięsem. W naturze fretka nie występuje, poza zdziczałymi osobnikami, tworzącymi populacje w Nowej Zelandii oraz w niektórych rejonach Europy.
To albinotyczna forma tchórza zwyczajnego.
Występowanie i środowisko PL
Obszar występowania tchórza to cała Europa i zachodnia część Azji. Lasy, okolice zbiorników wodnych, pobliże gospodarstw. W Polsce występuje dość pospolicie. Nie jest mu obce żadne środowisko, w którym znajduje się odpowiednio dużo pokarmu. Preferuje pobliże wody, skraje lasów. Pionowy zasięg występowania to 2000 m n.p.m.
Tryb życia i zachowanie
Kryje się w dziuplach, rozpadlinach skalnych, zajmuje zakamarki zabudowań gospodarczych, nory lisa, borsuka. Bardzo szybko się porusza. Jest gibki. Wspina się świetnie po drzewach, pływa i nurkuje. Zaatakowany albo ucieka albo wystrzeliwuje z gruczołów zapachowych cuchnącą ciecz.
Morfologia i anatomia
Długość ciała tchórza wynosi od 29 cm do 46 cm, długość ogona: 19 cm. Ciężar wynosi od 600 g do 2 kg. Samiec jest większy od samicy.
Żołądź u samca ma haczykowate wyrostki. Wewnątrz znajduje się kość prąciowa.
Pożywienie
Małe gryzonie, króliki, zające, ptaki, jaja, jaszczurki, żaby, ślimaki, owady. Ofiar szuka poprzez penetrację nor i kryjówek (rozkopuje nory).
Rozmnażanie
Okres godowy przypada na marzec-kwiecień. Ciąża trwa 40-43 dni. Samica rodzi 4-11 młodych. Po 2-3 miesiącach są samodzielne, a po roku są dojrzałe płciowo.
Ochrona i zagrożenia LC
Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. Naturalni wrogowie tchórza to wilk, lis i drapieżne ptaki. Najwięcej tchórzy ginie w kolizjach z samochodami oraz w wyniku zjadania trutek na gryzonie. Norka amerykańska i jenot wypierają tchórza z jego środowiska naturalnego. To poza tym gatunek łowny.
Ciekawostki
Tchórz lepiej się skrada i poluje na myszy niż kot domowy.
Gromadzi zapas pokarmu w postaci żywych, ponadgryzanych i unieruchomionych żab.
W starożytnym Egipcie trzymano fretkę w domach w celu tępienia myszy. Dzisiaj jest zwierzęciem futerkowym, używanym też jako mamka dla innych cennych zwierząt futerkowych i jako zwierzę laboratoryjne.
Inna nazwa tchórza zwyczajnego to tchórz pospolity lub tchórz europejski
Mieszaniec tchórza zwyczajnego z fretką to tchórz hodowlany (tchórzofretka).
Podgatunki
Wyróżniamy następujące podgatunki:
- Mustela p. anglia, (Pocock, 1936)
- Mustela p. aureola, (Barrett-Hamilton, 1904)
- Mustela p. caledoniae, (Tetley, 1939)
- Mustela p. furo - fretka domowa, Linnaeus, 1758 - to udomowiona forma tchórza
- Mustela p. mosquensis, Heptner, 1966
- Mustela p. putorius, Linnaeus, 1758
- Mustela p. rothschildi, Pocock, 1932
Hodowla – informacje dla hodowców
| Parametry i informacje | Opis |
|---|---|
| Informacje ogólne o gatunku | Fretka to zwierzę inteligentne, ciekawskie i bardzo towarzyskie, uwielbiające zabawę. Absorbują mocno swojego opiekuna. Fretkę na ogół trzymamy pojedynczo. W grupie trzymamy zwierzęta po sterylizacji/kastracji. Nie gryzą, tylko podgryzają opiekuna. To zwierzę mało odporne na wysokie i niskie temperatury. |
| Rodzaj klatki i wyposażenie | Fretki trzymamy w wolierze lub w dużej klatce (o szerokości minimum 1 m i wysokości 0,8 m). Zapewniamy domek, kołowrotek, zabawki. |
| Inne warunki chowu | Fretki znaczą teren moczem oraz wydzieliną z gruczołów okołoodbytowych, mająca zapach piżma. Potrzeby fizjologiczne załatwiają w kuwecie. Fretkę można wypuszczać, aby pobiegała po pokoju. Można ją też wyprowadzać na smyczy na spacery. W takim przypadku fretkę szczepimy co roku na nosówkę i wściekliznę. Należy też przeprowadzać odrobaczanie. |
| Pokarm | Podajemy pokarm mięsny. |
| Rozmnażanie | Okres rozrodczy trwa od grudnia do końca czerwca. Owulacja jest prowokowana kopulacją. |
| Ograniczenia prawne | Czytaj więcej. (UWAGA! Zawsze sprawdź samodzielnie aktualność przepisów w zakresie hodowli zwierząt. Serwis nie ponosi odpowiedzialności za działania użytkowników w tym zakresie.) |
Kalendarz przyrody
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
| ◂ | ● | ▸ | Rodzą się młode tchórze |
Pokrewne gatunki ssaków
- łasica pospolita (Mustela nivalis)
- gronostaj europejski (Mustela erminea)
- norka europejska (Mustela lutreola)
- tchórz stepowy (Mustela eversmanii)
- łasica długoogonowa (Mustela frenata)
Powiązane quizy
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- IUCN – Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
- Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska-Jurgiel, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz – Polskie nazewnictwo ssaków świata, 978-83-88147-15-9, Muzeum i Instytut Zoologii PAN 2015
- pod red. Kazimierza Kowalskiego – Mały słownik zoologiczny - ssaki, Wiedza Powszechna 1975
- Praca zbiorowa – Ilustrowana encyklopedia ssaków Polski - atlas, ISBN 978-83-7705-871-8, P.H.W. FENIX 0
- Włodzimierz Serafiński, Ewa Wielgus-Serafińska – Ssaki zwierzęta świata, ISBN 83-01-05877-3, PWN 1988
- Alfred Brehm – Życie zwierząt. Ssaki, PWN 1963
- Praca zbiorowa – Ilustrowana encyklopedia ssaków Polski - atlas, ISBN 978-83-7705-871-8, P.H.W. FENIX 0
© medianauka.pl, 2012-12-30, GAT-223
Data aktualizacji artykułu: 2022-04-22