Topola czarna
© PIXATERRA – stock.adobe.com
Topola czarna (Populus nigra) to wysokie i potężne drzewo z rodziny wierzbowatych o wzniesionej i wąskiej koronie.
Odmiana 'Italica', czyli topola włoska jest stosowana powszechnie w parkach, na osiedlach, w dużych ogrodach, najczęściej sadzona w szpalerach. Odmiana jest odporna na mróz, mało wymagająca co do podłoża. Jest rozmnażana wegetatywnie, nie występuje więc naturalnie w naszym środowisku.
Występowanie i środowisko PL
Topola czarna występuje w Europie i Azji oraz w północnej części Afryki. Gatunek został introdukowany w Ameryce Północnej, gdzie stał się gatunkiem inwazyjnym. W Polsce nie występuje na północy kraju z wyjątkiem doliny Wisły i Odry. Porasta nadrzeczne łęgi. To drzewo światłolubne.
Tryb życia i zachowanie
Kwitnie w okresie od marca do kwietnia. Topola czarna żyje do 200 lat.
Morfologia i anatomia
Osiąga wysokość zwykle 15-25 m, maksymalnie 37 m.
Pień ma często guzowate narośla, z których wyrastają krótkie pędy. Pędy są obłe, jasnobrązowe.
Liście są zielone, na krótkopędach rombowe, z klinowatą podstawą, długim wierzchołkiem, ich brzeg jest karbowano-piłkowany. Liście na długopędach są szerokotrójkatne. Pąki są lepkie, skrętoległe.
Kwiaty są zebrane w kwiatostany. To kotki. Kwiaty męskie zawierają 15-30 pręcików, kwiaty żeńskie mają jeden słupek.
Owoce zebrane w owocostany długie na 15 cm, to małe, pękające torebki.
Nasiona zaopatrzone w biały puch są uwalniane na przełomie maja i czerwca.
Kora jest ciemna, głęboko spękana.
Rozmnażanie
To drzewo dwupienne i wiatropylne.
Ochrona i zagrożenia
Brak danych.
Ciekawostki
Topola czarna znana jest także pod nazwami jasiokor, sokora, skorzyna, topola nadwiślańska, trzepiecina, imiolza.
Topola włoska powstała prawdopodobnie w Lombardii w XVII/XVIII w. jako samoistny mutant.
Zbiory i zastosowanie
To roślina lecznicza i rzadko sadzona jako drzewo ozdobne. Kora oraz liście wykazują działanie przeciwgorączkowe, przeciwbólowe, przeciwzapalne i moczopędne. Wyciąg z topoli czarnej stosuje się także zewnętrznie jako środek na choroby skóry oraz żył.
Biologia i ekologia
- Kolor kwiatów:
- Grupa roślin: drzewo.
- Stanowisko: nasłonecznione.
- Środowsko: leśne.
- Użytek: rośliny ogrodowe, roślina lecznicza.
- Strefy mrozoodporności: 6-10. Uprawa w Polsce na zewnątrz jest możliwa w wybranych rejonach kraju.
- Forma życiowa według klasyfikacji Raunkiaera: megafanerofit.
- Kategoria przybysza: roślina uprawiana.
- Częstośc występowania gatunku: częsty w wielu rejonach.
- Dynamika rozprzestrzeniania się gatunku: gatunek ustepujący (traci stanowiska).
- Diploidalna liczba chromosomów: 2n=38.
- Status popularności rośliny: gatunek znany, roślina popularna, znajduje się pośród 500 najbardziej znanych wśród Polaków roślin.
Kalendarz przyrody
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
● | ● | Kwitnie topola czarna. | ||||||||||
◂ | ▸ | Topola czarna uwalnia nasiona unoszące się w powietrzu. |
Pokrewne gatunki roślin
- topola osika (Populus tremula)
- topola biała (Populus alba)
- topola balsamiczna (Populus balsamifera)
- topola kanadyjska (Populus × canadensis)
- topola Simona, topola chińska (Populus simonii)
- topola mieszańcowa (Populus × wilsocarpa)
- topola Wilsona (Populus wilsonii)
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- Praca zbiorowa – Botanica ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, ISBN 3-8331-1916-0, Könemann 2005
- Lucjan Rutkowski – Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004
© medianauka.pl, 2018-08-11, GAT-14390
Data aktualizacji artykułu: 2024-10-13