Truflowate

Truflowate (Tuberaceae) to rodzina grzybów z rzędu kustrzebkowców. Do rodziny tej zaliczamy przede wszystkim trufle - jedne z najcenniejszych grzybów na świecie. Do najbardziej poszukiwanych trufli należą gatunki z południa Europy: trufla biała i czarnozarodnikowa.

To grzyby o owocnikach bulwiastych, z cienką okrywą, popękaną, z jasnym, często marmurkowym wnętrzem, zwykle podziemne.

Występowanie i środowisko

Trufle, te najcenniejsze, występują głównie na południu Europy (Włochy, Francja). Niegdyś także występowały w Polsce (trufla letnia i kilka innych gatunków), ale dziś już nie są lub bardzo rzadko spotykane (trufla wgłębiona). Preferują podłoże wapienne.

Tryb życia i zachowanie

Owocniki rozwijają się pod ziemią na głębokości od 5 do 30 cm. Aby znaleźć trufle szkoli się do tego celu specjalne psy albo świnie. To grzyby mikoryzowe. Wchodzą w symbiozę najczęściej z gatunkami liściastymi.

Morfologia i anatomia

Owocniki osiągają od 3 do 8 cm i masę do około maksymalnie 100 g.

Ciekawostki

Grzybnię trufli można eksploatować przez 20-30 lat. Miejsca wzrostu tych grzybów są utrzymywane w ścisłej tajemnicy. Jak znaleźć trufle? Niegdyś do poszukiwań trufli używano świń. Dziś szkoli się w tym celu psy.

Trufle są grzybami przyprawowymi. Nie obiera się ich ze skórki. Kroi się je na cieniutkie plasterki i najczęściej kładzie się na gorącą potrawę. Smak jest (ponoć) wyborny, wary swej ceny.

Pytania

Jaka jest cena trufli?

Ile kosztują trufle? Cena trufli białej, najcenniejszej ze wszystkich gatunków, jest całkiem pokaźna. Kilogram trufli piemonckiej kosztuje nawet od 3000 do 9000 EUR. Za jedną trufle można więc otrzymać nawet 900 EUR!

Czy trufle rosną w Polsce?

Czasem notuje się trufle w naszym kraju (np. trufla wgłębiona), ale są to gatunki nie tak smaczne jak trufla biała lub czarnozarodnikowa i dzieje się to bardzo rzadko.

Jakie są najdroższe trufle?

To trufla biała, zwana także piemoncką. W Polsce nie występuje.

Jakie grzyby są podobne do trufli?

Podobny do trufli jest piestrak jadalny, spotykany czasem w naszym kraju. Podobny jest także trujący tęgoskór pospolity, który rozwija się zwykle na ziemi.

Czy wszystkie trufle są jadalne?

Nie.

Gatunki

To wykaz gatunków, przynależących do danej rodziny:

piestrak jadalny (Choiromyces meandriformis) PL
trufla biała, trufla piemoncka (Tuber magnatum)
trufla czarnozarodnikowa, trufla perygordska (Tuber melanosporum)
trufla letnia (Tuber aestivum)

Inne gatunki

truflica kasztanowata (Hydnotria tulasnei)
trufla Borha (Tuber albidum)
trufla zimowa (Tuber brumale)
trufla rdzawa (Tuber ferrugineum)
trufla wielkozarodnikowa (Tuber macrosporum)
trufla wgłębiona (Tuber mesentericum) PL
trufla lśniąca (Tuber nitidum)
trufla czerwona (Tuber rufun)

Kalendarz przyrody

Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.

Opis

●

Okres występowania owocników piestraka jadalnego.

●

▸

◂

●

Okres występowania owocników trufli białej.

●

▸

◂

●

Okres występowania owocników trufli perygordskiej (czarnozarodnikowej).

●

Okres zbioru trufli letniej.

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

Markus Fluck — Atlas grzybów - oznaczanie zbiór użytkowanie, 978-83-7175-858-4, Delta 2015
Pod redakcją Alicji i Jerzego Szweykowskich — Słownik botaniczny, ISBN 83-214-1305-6, Wiedza Powszechna 2003
Ewald Gerhardt — Grzyby - Wielki ilustrowany przewodnik., ISBN 83-7404-513-2, Bauer-Weltbild Media Sp. z o.o. Klub dla Ciebie 2006

Jak postępować przy zatruciu grzybami?

Zatrucie grzybami może bardzo niebezpieczne dla zdrowia i życia. Jak postępować w takim przypadku? Jak udzielić choremu pomocy?

Grzyby pod ochroną

W Polsce 54 gatunków grzybów wielkoowocnikowych podlega ochronie ścisłej, wraz z grzybami zlichenizowanymi (porosty) to 232 gatunki. Ochrona gatunkowa częściowa obejmuje 63 (90 z porostami) gatunków grzybów.

Grzyby marynowane w occie

Grzybki marynowane w occie to doskonały sposób na zachowanie smaku grzybów na długi czas. Marynowanie w occie nadaje grzybom specyficzny smak. Stają się doskonałą przekąską i dodatkiem do innych potraw.

Jak suszyć grzyby?

Suszenie grzybów to jeden ze sposobów ich konserwowania, bardzo popularny wśród grzybiarzy. Suszenie nadaje grzybom nie tylko trwałość, ale dodaje im także aromatu i nie pozbawia ich przy tym wartości odżywczych.

Jak zbierać grzyby?

Czy przy grzybobraniu należy się kierować jakimiś zasadami? Czy wykręcać grzyby, czy też ścinać je nożykiem? Używać kosza czy reklamówki? Oto garść porad dla grzybiarzy.

Mikoryza

Mikoryza jest to zjawisko współżycia grzybów z korzeniami, a nawet nasionami roślin naczyniowych.

Gdzie na grzyby? Występowanie i mapa grzybów

Gdzie się najlepiej wybrać na grzyby? Kiedy? W jakiej części Polski szukać? Nie wystarczy się wybrać zwyczajnie do lasu. Trzeba wiedzieć jeszcze kiedy i gdzie.

Grzyby trujące

Grzyby mogą zabić. Najgroźniejsze są muchomory, a wśród nich muchomor sromotnikowy i jadowity. dlatego zbieranie grzybów jest dla ludzi odpowiedzialnych.

Grzyby jadalne

Grzyby spożywa się od niepamiętnych czasów. Są elementem składowym wielu przepisów. Są zwykle dodatkiem do potraw, przyprawą, która nadaje specyficzny smak i zapach sosom, jajecznicy, bigosowi, sałatkom.