Spis treści:

Trznadlowate

Trznadlowate (Emberizidae) to rodzina ptaków z rzędu wróblowych. Rodzina ta liczy dziś 42 gatunki. W Polsce gniazdują 2 gatunki z tej rodziny ptaków.

To ptaki małych i średnich rozmiarów o upierzeniu brązowawym, czarnym, białym, pomarańczowym, żółtym i czerwonym. Mają charakterystyczny stożkowaty dziób, który jest przystosowany do rozłupywania nasion i oddzielania łusek od ziaren.

Występowanie i środowisko

Są kosmopolityczne. Nie występują poza Antarktydą i Australią. Zasiedlają tereny nie porośnięte drzewami w Eurazji, poza tym także w zadrzewieniach.

Rozmnażanie

Gniazdo ma kształt czarki, budowane w ukryciu na ziemi lub nisko nad ziemią w zakrzewieniach. Liczba jaj: 2-7. Wysiadywanie trwa do 2 tygodni. Pisklęta przebywają w gnieździe przez 10-15 dni.

Pożywienie

Trznadlowate żywią się przede wszystkim ziarnami zbieranymi na ziemi, ale dietę uzupełniają bezkręgowcami, owocami i pąkami kwiatów.

Ochrona i zagrożenia

Trzy gatunki ziarnojadków są krytycznie zagrożone wyginięciem. Dwa kolejne gatunki są zagrożone.

Wykresy poniżej przedstawiają strukturę zagrożenia wymarcia gatunków z danej rodziny. Pierwszy diagram uwzględnia gatunki, których nie opisano w naszym serwisie (jeżeli taka sytuacja ma miejsce), drugi diagram uwzględnia wyłącznie gatunki, które opisano w portalu, trzeci diagram uwzględnia tylko gatunki rodzime.

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie wymienione gatunki rodziny)

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie opisane w serwisie gatunki rodziny)

Jeżeli chcesz się więcej dowiedzieć o statusach zagrożenia wymarciem i zapoznać się z opisami poszczególnych statusów, kliknij tutaj.

Gatunki

To wykaz gatunków, przynależących do danej rodziny:

cierlik (Emberiza cirlus) PL
głuszek (Emberiza cia) PL
ortolan (Emberiza hortulana) PL
potrzeszcz (Emberiza calandra) PL
potrzos (zwyczajny) (Schoeniclus schoeniclus) PL
trznadel (Emberiza citrinella) PL
trznadel białogłowy (Emberiza leucocephalos) PL
trznadel czarnogłowy (Granativora melanocephala) PL
trznadel czubaty (Schoeniclus rusticus) PL
trznadel złotawy (Schoeniclus aureolus) PL
trznadelek (Schoeniclus pusillus) PL
trznadel cynamonowy (Fringillaria tahapisi)
trznadel łąkowy (Emberiza cioides)
trznadel maskowy (Fringillaria capensis)
trznadel modrogłowy (Emberiza caesia)
trznadel popielaty (Emberiza cineracea)
trznadel rudogłowy (Granativora bruniceps)
trznadel srebrnogłowy (Emberiza stewarti)
trznadel złotobrzuchy (Fringillaria flaviventris)
trznadel żółtogardły (Schoeniclus elegans)

Inne gatunki

trznadel skalny (Emberiza buchanani)
trznadel rdzawouchy (Emberiza fucata)
trznadel Godlewskiego (Emberiza godlewskii)
trznadel Jankowskiego (Emberiza jankowskii)
trznadel tybetański (Emberiza koslowi)
trznadel rdzawogrzbiety (Fringillaria affinis)
trznadel szaroboczny (Fringillaria cabanisi)
trznadel skowronkowaty (Fringillaria impetuani)
trznadel sawannowy (Fringillaria poliopleura)
trznadel saharyjski (Fringillaria sahari)
trznadel sokotrzański (Fringillaria socotrana)
trznadel smużkowany (Fringillaria striolata)
trznadel rudoskrzydły (Melophus lathami)
trznadel złotobrewy (Schoeniclus chrysophrys)
potrzos popielaty (Schoeniclus pallasi)
trznadel rudy (Schoeniclus rutilus)
trznadel chiński (Schoeniclus siemsseni)
trznadel szarogłowy (Schoeniclus spodocephala)
trznadel żółty (Schoeniclus sulphuratus)
trznadel amurski (Schoeniclus tristrami)
trznadel szary (Schoeniclus variabilis)
trznadel mandżurski (Schoeniclus yessoensis)

Kalendarz przyrody

Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.

Opis

●

▸

W naszym kraju w tym okresie można obserwować ortolana.

◂

●

Potrzeszcz wyprowadza pierwszy lęg w roku. Samica składa jaja w maju.

◂

▸

Potrzeszcz czasem wyprowadza drugi lęg w roku.

◂

▸

Potrzeszcze zbierają się w stada i część z nich odlatuje na zachód.

●

W naszym kraju w tym okresie można obserwować potrzosa.

●

▸

Okres składania jaj przez potrzosa.

◂

▸

Trwa pierwszy okres lęgowy trznadla

◂

▸

Trwa drugi okres lęgowy trznadla

Oznaczenia

Poniżej przedstawiamy opis zastosowanych oznaczeń gatunków.

Występowanie w Polsce

- gatunek zaobserwowany w Polsce w stanie dzikim po 1950 r.

PL - wtórnie

- gatunek introdukowany w Polsce rozmyślnie lub przypadkowo, tworzący stałe populacje.

PL - obserwacje dawne

- gatunek obserwowany ostatnio w Polsce w latach 1801-1950.

PL - hodowla

- gatunek hodowlany.

Liczebność

Podana liczba oznacza liczbę zwykle szacowaną samców lub par lęgowych obserwowanych w Polsce w ciągu roku (dotyczy gatunków lęgowych w Polsce).

Bardzo liczny

- 3 000 001 - 30 000 000

Liczny

- 300 001 - 3 000 000

Średnio liczny

- 30 001 - 300 000

Nieliczny

- 3001 - 30 000

Bardzo nieliczny

- 301 - 3 000

Skrajnie nieliczny

- 1 - 300

Status

Lęgowy

- gniazduje regularnie na dyżym obszarze kraju.

Lęgowy sporadycznie

- gniazduje sporadycznie w kraju lub tylko lokalnie.

Przelotny/przylatujący

- gatunek regularnie stacjonuje w kraju podczas swoich przelotów lub przylatuje na zimowiska.

Zalatujący

- gatunek pojawiający się w Polsce nieregularnie.

Zalatujący wyjątkowo

- gatunek pojawiający się wyjątkowo w kraju (poniżej 5 obserwacji).

- gatunek ujęty w Załączniku i Dyrektywie Ptasiej (2009/147/WE z 30-11-2009 w sprawie ochrony dzikiego ptactwa), wskazującej na gatunki podlegające wraz z siedliskami szczególnej ochronie.

Ciekawostki

Ptaki online na żywo

Ciekawostki

Jaki ptak znosi najwięcej jaj?

Ciekawostki

Ile jest ptaków na świecie?

Ciekawostki

Czy ptaki się kąpią?

Ciekawostki

Czy tylko kukułki podrzucają swoje jaja?

Ciekawostki

Największe gniazda ptaków

Ciekawostki

Jak dokarmiać ptaki?

Ciekawostki

Najmniejsze ptaki na świecie

Ciekawostki

Największe ptaki na świecie

QUIZ

Ptaki Polski — quiz

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

IUCN — Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
Mielczarek Paweł, Kuziemko Marek — Kompletna lista ptaków świata, Wydział Biologii : Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego 2019 http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/