Spis treści:

Tukanowate

Tukanowate, tukany (Ramphastidae) to rodzina ptaków z rzędu łaźców. Rodzina ta liczy dziś 121 gatunków.

Najbardziej charakterystyczny dla rodziny jest ogromy, czasem dłuższy od reszty ciała, dziób. Jest też prawie tej samej grubości co tułów. Dzięki ażurowej budowie jest on niezwykle lekki. Krajce dzioba są piłkowane. Dziób jest przy tym niezwykle kolorowy. W upierzeniu pojawiają się kontrastujące ze sobą plamy. Pod względem ubarwienia nie występuje dymorfizm płciowy. Samce są jednak czasami nieco większe od samic i mają dłuższe dzioby.

Występowanie i środowisko

Występują w Ameryce Środkowej i Południowej. Żyją wyłącznie w środowisku leśnym.

Tryb życia i zachowanie

Są towarzyskie i hałaśliwe. Żyją w małych stadach. Ptaki iskają się nawzajem długimi dziobami. Tukany nierzadko poddają się zabawom. Dla przykładu lubią przerzucać sobie owoce, spychać się z gałęzi.

Morfologia i anatomia

Język jest długi (nawet 15 cm), wąski i spłaszczony. Zewnętrzny palec zwrotny. Skrzydła są krótkie i zaokrąglone. Kręgi w dolnym odcinku kręgosłupa mają unikalną budowę, co umożliwia ptakom zagięcie ogona do przodu nad grzbietem.

Rozmnażanie

Gniazdują w dziuplach, nie wyściełając ich. Samice składają 1-5 białych jaj. Wysiaduje samica i samiec przez 16 dni. Pisklęta są nagie. Młode przebywają w dziupli 6-7 tygodni. Dziób osiąga swój pełny kształt dopiero po kilku miesiącach.

Pożywienie

Odżywiają się owocami i jagodami, owady, pająki i inne małe zwierzęta, ptaki i jaja ptaków. Piją wodę z zagłębień drzew.

Ochrona i zagrożenia

Zagrożonym gatunkiem z tej rodziny jest pieprzojad żółtobrewy.

Wykresy poniżej przedstawiają strukturę zagrożenia wymarcia gatunków z danej rodziny. Pierwszy diagram uwzględnia gatunki, których nie opisano w naszym serwisie (jeżeli taka sytuacja ma miejsce), drugi diagram uwzględnia wyłącznie gatunki, które opisano w portalu, trzeci diagram uwzględnia tylko gatunki rodzime.

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie wymienione gatunki rodziny)

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie opisane w serwisie gatunki rodziny)

Jeżeli chcesz się więcej dowiedzieć o statusach zagrożenia wymarciem i zapoznać się z opisami poszczególnych statusów, kliknij tutaj.

Gatunki

To wykaz gatunków, przynależących do danej rodziny:

arasari brązowouchy (Pteroglossus castanotis)
arasari czarnogłowy (Pteroglossus viridis)
arasari czarnoszyi (Pteroglossus aracari)
arasari kędzierzawy (Pteroglossus beauharnaisii)
arasari obrożny (Pteroglossus torquatus)
arasari wielopręgi (Pteroglossus pluricinctus)
arasari żółtobrzuchy (Pteroglossus inscriptus)
brodacz czerwonogłowy (Eubucco bourcierii)
brodal czarnogardły (Trachyphonus darnaudii)
brodal czerwonouchy (Trachyphonus erythrocephalus)
brodal czubaty (Trachyphonus vaillantii)
głowaczek białolicy (Tricholaema leucomelas)
pieprzojad czerwonorzytny (Aulacorhynchus haematopygus)
pieprzojad szmaragdowy (Aulacorhynchus prasinus)
pieprzojad zmienny (Aulacorhynchus sulcatus)
pstrogłów czarnobrewy (Psilopogon oorti)
pstrogłów nakrapiany (Psilopogon zeylanicus)
pstrogłów niebieskolicy (Psilopogon asiaticus)
pstrogłów plamkowany (Psilopogon lineatus)
pstrogłów zielonolicy (Psilopogon faiostrictus)
pstrogłów złotobrody (Psilopogon franklinii)
pstrogłów żaroczuby (Psilopogon pyrolophus)
pstrogłów żółtoczelny (Psilopogon flavifrons)
pstrogłów żółtodzioby (Psilopogon virens)
tęgogłowik skromny (Semnornis frantzii)
tęgogłowik wielobarwny (Semnornis ramphastinus)
tukan czarnodzioby (Ramphastos ambiguus)
tukan czerwonodzioby (Ramphastos tucanus)
tukan górski (Ramphastos brevis)
tukan tęczodzioby (Ramphastos sulfuratus)
tukan wielki (Ramphastos toco)
tukan zielonodzioby (Ramphastos dicolorus)
tukan żółtogardły (Ramphastos vitellinus)
tukaniec (Pteroglossus bailloni)
tukanik plamodzioby (Selenidera maculirostris)
wąsal czerwonogłowy (Pogonornis melanopterus)
wąsal obrożny (Lybius torquatus)
wąsal żółtooki (Pogonornis dubius)

Inne gatunki

andotukan czarnogłowy (Andigena cucullata)
andotukan niebieski (Andigena hypoglauca)
andotukan pstrodzioby (Andigena laminirostris)
andotukan czarnodzioby (Andigena nigrirostris)
pieprzojad zielony (Aulacorhynchus albivitta)
pieprzojad andyjski (Aulacorhynchus coeruleicinctis)
pieprzojad hakodzioby (Aulacorhynchus derbianus)
pieprzojad żółtobrewy (Aulacorhynchus huallagae)
pieprzojad wyżynny (Aulacorhynchus whitelianus)
wąsalik (Buccanodon duchaillui)
gołodziób (Caloramphus fuliginosus)
brodacz złocisty (Capito auratus)
brodacz krasnoczapkowy (Capito aurovirens)
brodacz brązowawy (Capito brunneipectus)
brodacz czarnowstęgi (Capito dayi)
brodacz białogrzbiety (Capito hypoleucus)
brodacz jasnoczapkowy (Capito maculicoronatus)
brodacz czarnoplamy (Capito niger)
brodacz pięciobarwny (Capito quinticolor)
brodacz ognistoczelny (Capito squamatus)
brodacz krasnopręgi (Capito wallacei)
oliwkobrodal (Cryptolybia olivacea)
brodacz żółtogardły (Eubucco richardsoni)
brodacz szkarłatnogłowy (Eubucco tucinkae)
brodacz pstry (Eubucco versicolor)
łysoń siwogłowy (Gymnobucco bonapartei)
łysoń kreskowany (Gymnobucco calvus)
łysoń jasnodzioby (Gymnobucco peli)
łysoń ciemny (Gymnobucco sladeni)
wąsal czerwonobrewy (Lybius chaplini)
wąsal czerwonogardły (Lybius guifsobalito)
wąsal białogłowy (Lybius leucocephalus)
wąsal czerwonolicy (Lybius rubrifacies)
wąsal etiopski (Lybius undatus)
wąsal zbroczony (Lybius vieilloti)
wąsaczek czerwonorzytny (Pogoniulus atroflavus)
wąsaczek żółtorzytny (Pogoniulus bilineatus)
wąsaczek żółtoczelny (Pogoniulus chrysoconus)
wąsaczek żółtogrzbiety (Pogoniulus coryphaea)
wąsaczek zielony (Pogoniulus leucomystax)
wąsaczek czerwonoczelny (Pogoniulus pusillus)
wąsaczek plamisty (Pogoniulus scolopaceus)
wąsaczek zielonawy (Pogoniulus simplex)
wąsaczek żółtogardły (Pogoniulus subsulphureus)
wąsal szkarłatny (Pogonornis bidentatus)
wąsal płomiennobrzuchy (Pogonornis minor)
wąsal niebieskooki (Pogonornis rolleti)
pstrogłów okularowy (Psilopogon armillaris)
pstrogłów zmienny (Psilopogon australis)
pstrogłów złotawy (Psilopogon chrysopogon)
pstrogłów brązowogardły (Psilopogon corvinus)
pstrogłów czarnogardły (Psilopogon eximius)
pstrogłów hajnański (Psilopogon faber)
pstrogłów żółtogardły (Psilopogon haemacephalus)
pstrogłów złotoczelny (Psilopogon henricii)
pstrogłów czarnowąsy (Psilopogon incognitus)
pstrogłów obrożny (Psilopogon javensis)
pstrogłów błękitnobrewy (Psilopogon lagrandieri)
pstrogłów malabarski (Psilopogon malabaricus)
pstrogłów górski (Psilopogon monticola)
pstrogłów czerwonogardły (Psilopogon mystacophanos)
pstrogłów tajwański (Psilopogon nuchalis)
pstrogłów złotokarkowy (Psilopogon pulcherrimus)
pstrogłów krasnoczapkowy (Psilopogon rafflesii)
pstrogłów czerwonoczelny (Psilopogon rubricapillus)
pstrogłów białolicy (Psilopogon viridis)
arasari amazoński (Pteroglossus azara)
arasari rdzawoszyi (Pteroglossus bitorquatus)
tukanik brazylijski (Selenidera gouldii)
tukanik żółtolicy (Selenidera nattereri)
tukanik gujański (Selenidera piperivora)
tukanik czarnopierśny (Selenidera reinwardtii)
tukanik złotouchy (Selenidera spectabilis)
brodacznik żółtolicy (Stactolaema anchietae)
brodacznik białouchy (Stactolaema leucotis)
brodacznik białoskrzydły (Stactolaema whytii)
żółtodziób (Trachylaemus purpuratus)
brodal perełkowany (Trachyphonus margaritatus)
głowaczek białogardły (Tricholaema diademata)
głowaczek plamisty (Tricholaema frontata)
kosmatek (Tricholaema hirsuta)
głowaczek czarnopierśny (Tricholaema lacrymosa)
głowaczek mały (Tricholaema melanocephala)

Ciekawostki

Czy ptaki się kąpią?

Ciekawostki

Czy tylko kukułki podrzucają swoje jaja?

Ciekawostki

Największe gniazda ptaków

Ciekawostki

Jak dokarmiać ptaki?

Ciekawostki

Najmniejsze ptaki na świecie

Ciekawostki

Największe ptaki na świecie

QUIZ

Ptaki Polski — quiz

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

IUCN — Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
Mielczarek Paweł, Kuziemko Marek — Kompletna lista ptaków świata, Wydział Biologii : Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego 2019 http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/