Twardość wody
© gojalia - stock.adobe.com
Twardość wody jest to parametr charakteryzujący stężenie soli wapnia i magnezu w wodzie. Woda o niskiej zawartości tych soli to tak zwana woda miękka. Gdy zaś zawartość tych soli jest wysoka - mamy wówczas do czynienia z wodą twardą.
Jaką twardość ma woda w naszych kranach? Deszczówka spływa i przesiąka latami do ujęć wodnych poprzez grube pokłady skał. Jeśli są to skały wapienne, to z kranów popłynie woda twarda. Jeśli zaś na przykład są to granity - z kranów popłynie woda miękka. Wiele więc zależy od warunków geologicznych, w jakich się znajdujemy.
Rodzaje twardości wody
Twardość węglanowa - określa zawartość węglanów i wodorowęglanów, decyduje o odczynie pH wody i zawartości w niej dwutlenku węgla. Można ją obniżyć na przykład poprzez przegotowanie wody, podczas którego na ściankach naczynia osadzają się cząsteczki węglanu wapnia.
Twardość niewęglanowa (stała) - charakteryzuje obecność innych soli, na przykład siarczanów. Twardość niewęglanową obniża się się metodami chemicznymi.
Twardość ogólna (całkowita) - twardość będąca sumą twardości węglanowej i niewęglanowej.
Jednostki twardości
Najczęściej twardość ogólną podaje się w niemieckich jednostkach °n stopnia twardości, która przyjmuje czasem także inne oznaczenia: °dH lub dGH.
Skala twardości wody
Określa się następujące poziomy twardości wody:
| Twardość wody | °n |
|---|---|
| bardzo miękka | do 4 |
| miękka | 5-8 |
| średnio twarda | 9-12 |
| twarda | 13-18 |
| bardzo twarda | powyżej 18 |
Przelicznik twardości wody
Na świecie stosuje się także inne jednostki twardości. W poniższej tabeli zestawiono przeliczniki między nimi.
| °n | °A | °TH | ppm | mval/l | mmol/l | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| stopnie niemieckie | 1°n = | 1 | 1,253 | 1,78 | 17,8 | 0,357 | 0,1783 |
| stopnie angielskie | 1°A = | 0,798 | 1 | 1,43 | 14,3 | 0,285 | 0,142 |
| stopnie francuskie | 1°TH = | 0,560 | 0,702 | 1 | 10 | 0,2 | 0,1 |
| ppm CaCO 3 (USA) |
1 ppm = | 0,056 | 0,07 | 0,1 | 1 | 0,02 | 0,01 |
| milival | 1 mval/l = | 2,8 | 3,51 | 5 | 50 | 1 | 0,50 |
| mmol | 1 mmol/l = | 5,6 | 7,02 | 10,00 | 100,0 | 2,00 | 1 |
Jednostka 1 ppm określa 1 cząsteczkę CaCO3 na 1 milion cząsteczek roztworu.
Jaka twardość wody jest najlepsza dla akwarium?
To zależy od tego, jakie gatunki zamierzamy trzymać w akwarium. W naszym atlasie ryb akwariowych można określić za pomocą odpowiednich filtrów daną wartość lub zakres twardości wody i wyświetlić tylko te gatunki ryb akwariowych, które tolerują daną wartość tego parametru wody.
Jeżeli twardość wody spadnie poniżej 3 °n, wówczas drastycznie spada odczyn pH, co jest zjawiskiem bardzo niepożądanym, zagrażającym życiu naszym rybom w akwarium.
Rośliny preferują co do zasady wodę miękką.
Pomiar twardości wody
Jak sprawdzić twardość wody? W sklepach akwarystycznych można znaleźć specjalne testy do pomiaru twardości wody w akwarium. Nie są drogie, warto się w nie zaopatrzyć i okresowo sprawdzać jakość wody.
Metody zmiękczania lub utwardzania wody
Najprostszą metodą zmiany twardości danej próbki wody jest jej zmieszanie z pewną ilością wody o innej twardości zgodnie z zasadą proporcji.
Aby zwiększyć twardość wody można włożyć do akwarium kawałek wapienia lub kredy. Również filtracja przez warstwę torfu koralowego podniesie twardość wody.
Jak obniżyć twardość wody w akwarium? Aby zmiękczyć wodę można ją przepuścić przez warstwę torfu, choć przy okazji nieco ją zakwasimy. W sklepach zoologicznych dostępne są preparaty zmiękczające wodę w akwarium. Należy pamiętać, że nie każdy zmiękczacz wody nadaje się do użytku. Należy ostrożnie wybierać produkty. Do obniżania twardości wody można stosować także urządzenia do powrotnej osmozy oraz wymieniacz jonowy.
Pytania
Jaką twardość ma deszczówka?
Wody opadowe mają bardzo niską zawartość związków wapnia. Woda deszczowa jest zatem bardzo miękka. Skład deszczówki zależy od czystości powietrza, które napotyka podczas opadania - może zawierać sadzę, pyłki roślinne, pył przemysłowy, mikroorganizmy, a także pewne ilości soli mineralnych.
Czy deszczówka nadaje się do akwarium?
Nie polecamy deszczówki jako wody do akwarium, jeśli nie jest zbierana i filtrowana w odpowiedni sposób. Woda deszczowa zawiera sadzę, związki siarki i azotu, metale ciężkie, pyłki roślinne, pył przemysłowy, mikroorganizmy, a nawet odchody ptaków. Jeśli zbieramy deszczówkę w rejonach ekologicznych, deszcz pada długo i już zdąży oczyścić nieco atmosferę, a deszcz łapiemy do do specjalnych zbiorników, to wówczas można zaryzykować zastosowanie deszczówki do uzupełnienia wody w akwarium.
© medianauka.pl, 2022-11-01, A-4547