Uran

Charakterystyka orbity

Wielka półoś orbity: 2870,97 mln km = 19,19126 AU
Mimośród: 0,04717
Okres obiegu wokół Słońca: 84,01685 lat
Liczba księżyców: 27
Średnia prędkość na orbicie: 6,81 km/s
Nachylenie do ekliptyki: 0,770°
Długość węzła wstępującego: 74,23°

Charakterystyka planety

Rodzaj obiektu: planeta olbrzymia
Masa: 14,536 M_Z
Średnia gęstość: 1270 kg/m³
Promień równikowy: 25559 km
Spłaszczenie: 0,0229
Albedo: 0,51
Czas obrotu wokół własnej osi: 17^h14^m24^s
Nachylenie równika do płaszczyzny orbity: 97°77
Przyspieszenie grawitacyjne na równiku: 8,69 m/s² = 0,886 g
Druga prędkość kosmiczna: 21,3 m/s
Doba słoneczna: 17,24 h
Średnia temperatura powierzchni: -216°C
Pierścienie: 10 w dwóch układach.

Atmosfera

Występowanie atmosfery: tak
Skład chemiczny: H₂, He, metan.

Widomy ruch planety na niebie

Odległość od ekliptyki: niewielka
Odległość od Słońca: duża
Czas obserwacji: cała noc w opozycji
Opozycja: występuje
Największa jasność: w opozycji
Fazy: słabo widoczne

Uran © rtype - stock.adobe.com

Uran jest siódmą planetą w Układzie Słonecznym, licząc od Słońca, odkrytą dopiero w czasach nowożytnych. To olbrzym, trzeci pod względem wielkości w Układzie Słonecznym. Odkrył go 13 marca 1781 roku angielski uczony William Herschel. Wcześniej obiekt ten był notowany jako gwiazda.

To wyjątkowa planeta. Nachylenie osi obrotu wynosi 98°. Planeta praktycznie leży na boku. Rotacja planety wokół własnej osi jest prosta (w tę samą stronę, co obieg planety wokół Słońca), ale nie ma co do tego całkowitej pewności.

Planeta posiada pierścienie. Są one cienkie, rzadkie, skupione w dwa, co ciekawe drgające układy.

To bardo chłodna planeta. Średnia temperatura przy powierzchni wynosi około -216°C. Za barwę niebieską planety odpowiada metan obecny w atmosferze planety.

Na nocnym niebie planetę Uran można obserwować praktycznie przez całą noc, ale trzeba być uzbrojonym w teleskop.

Uran obraca się wokół własnej osi. Jeden taki obrót trwa 17,24 h. Tyle trwa dzień na Uranie. Wokół Słońca Uran obiega swoją orbitę w 84,02 ziemskich lat.

Środek źródła pola magnetycznego nie pokrywa się z geometrycznym środkiem planety. Nie ma do dziś wyjaśnienia tego zjawiska.

Księżyce

Jowisz posiada 27 księżyców. Najbardziej znane z nich to Ariel, Umbriel, Tytania, Oberon, Miranda.

Poniższa tabela przedstawia podstawowe parametry wybranych naturalnych satelitów Urana, usystematyzowanych zgodnie z ich numeracją.

Nazwa	a [tys. km]	T [dni]	ε	n_e	m mag	A	D [km]	Odkrywca
Ariel	190,9	2,52038	0,0012	0,04	14,2	0,34	1158	Lassell, 1851
Umbriel	266,0	4,14418	0,0039	0,13	14,8	0,18	1169	Lassell, 1851
Tytania	436,3	8,70587	0,0011	0,08	13,7	0,27	1578	Herschel, 1787
Oberon	583,5	13,46324	0,0014	0,07	13,9	0,24	1523	Herschel, 1787
Miranda	129,9	1,41348	0,0027	4,22	16,3	0,27	480×468×466	Kuiper, 1948
Kordelia	49,77	0,33503	0,0003	0,08	24,1	0,07	40	Voyager 2, 1986
Ofelia	53,79	0,3764	0,0099	0,10	23,8	0,07	42	Voyager 2, 1986

Oznaczenia:

a - wielka półoś orbity,
T - okres obiegi księżyca wokół planety,
ε - mimośród orbity,
n_e - nachylenie orbity do ekliptyki,
m - jasność maksymalna obserwowana z ziemi,
A - albedo,
D - wymiary księżyca

Skład atmosfery

Uran posiada atmosferę. Jest skład chemiczny jest następujący:

wodór - 83%,
hel - 15%,
metan - 2%.

Budowa Urana

To planeta, w skład której wchodzi głównie wodór (83%), hel (15%) i metan (2%). Prawdopodobnie występuje stałe, skaliste jądro wielkości Ziemi.

Planeta emituje więcej energii niż jej pochłania od Słońca.

Historia obserwacji i badań

Pierwszej udokumentowanej obserwacji dokonał w 1690 roku Johan Flamsteed. Uczony uznał obiekt za gwiazdę. Później obserwacje te pojawiają się w pracach Lemmoniera. W 1781 roku William Herschel uznaje obiekt za planetę. Niedługo potem Laplace dokonuje obliczeń ruchu planety na orbicie. Herschel w 1787 roku odkrywa Tytanię i Oberona. Planeta w 1850-51 roku otrzymuje dzisiejszą nazwę. Kolejne lata przynoszą odkrycia kolejnych księżyców, pierścieni.

Misje kosmiczne

Sonda Voyager (1977-1986) - wykonuje badania planety, odkrywa aż 10 księżyców oraz potwierdza, że wokół Urana rozciągają się pierścienie.

Ciekawostki

Biegun zwykle jest skierowany w stronę Słońca, a mimo to temperatura na równiku planety jest wyższa. Nie wiadomo dlaczego.

Pierścienie Urana drgają! Jest to spowodowane prawdopodobnie oddziaływaniem grawitacyjnym pomiędzy planetą i księżycami a pierścieniami, mające związek także ze spłaszczeniem planety i jej obrotem.

Pytania

Ile księżyców ma Uran?

Uran ma ich 27, a prawdopodobnie kolejne czekają na odkrycie.

Inne zagadnienia z tej lekcji

Słońce

Słońce to gwiazda w centrum Układu Słonecznego. Słońce jest typową gwiazdą ciągu głównego. Nasza gwiazda skupia aż 99,865 % masy całego Układu Słonecznego. Planety, planetoidy, większość komet i mniejszych obiektów krąży wokół Słońca.

Merkury

Merkury jest pierwszą planetą, licząc od Słońca w Układzie Słonecznym. To planeta typu ziemskiego. Nie posiada atmosfery (tylko śladowe ilości) i nie ma żadnego księżyca.

Wenus

Wenus jest drugą planetą, licząc od Słońca, w Układzie Słonecznym. To planeta typu ziemskiego. Nie posiada żadnego księżyca. Jest planetą wewnętrzną. Jest uważana z bliźniaczą planetę Ziemi, choć panują na niej skrajnie odmienne warunki.

Ziemia

Ziemia jest trzecią planetą w Układzie Słonecznym, licząc od Słońca. Jest jedyną zamieszkałą przez organizmy żywe znaną planetą. Większość jej powierzchni pokrywają oceany. Wokół Ziemi krąży samotnie Księżyc.

Mars

Mars jest czwartą planetą w Układzie Słonecznym, licząc od Słońca. To planeta typu ziemskiego. Posiada jeden księżyc. Jest planetą zewnętrzną. Niemalże cała planeta jest pokryta czerwonym pyłem.

Jowisz

Jowisz to największa planeta Układu Słonecznego. jest piątą planetą w Układzie Słonecznym, licząc od Słońca. Posiada aż 67 księżyców. Skupia w sobie 1% masy Słońca. To gazowy olbrzym.

Saturn

Saturn to jest szóstą planetą w Układzie Słonecznym, licząc od Słońca, drugą co do wielkości. To gazowy olbrzym. Posiada aż 62 księżyce, z których Tytan to drugi co do wielkości księżyc w Układzie Słonecznym.

Neptun (planeta)

Neptun jest ósmą planetą w Układzie Słonecznym, licząc od Słońca, odkrytą dopiero w czasach nowożytnych. To kolejny gazowy olbrzym.