Spis treści:

Wężówki

Wężówki (Anhingidae) to rodzina ptaków z rzędu głuptakowych. Rodzina ta liczy dziś zaledwie dwa gatunki w jednym rodzaju. Czasem wymienia się dwa podgatunki wężówki indyjskiej jako odrębne gatunki. W Polsce wężówki nie występują.

Niektóre źródła wymieniają jeszcze jako odrębne gatunki: wężówkę afrykańską (Anhinga melanogaster rufa) i wężówkę australijską (Anhinga melanogaster novahollandiae). Tutaj wymienia się je jako podgatunki wężówki indyjskiej.

Ptaki te przypominają skrzyżowanie kormoranów z czaplami. Mają długą i cienką szyję, która jest esowato wygięta. Dziób również jest cienki, na brzegu piłkowany i ostro zakończony. Głowa jest mała, wydłużona. Górna szczęka jest ruchoma. Ubarwienie czarno-brązowe z jasnym rysunkiem, od spodu są jaśniejsze. Upierzenie zależy od wieku i płci ptaków. Nogi są dość krótkie i umiejscowione nieco z tyłu ciała.

Występowanie i środowisko

Występują nad jeziorami, lagunami i rzekami w lasach obszarów tropikalnych i subtropikalnych.

Tryb życia i zachowanie

Pływają w głębokim zanurzeniu. Nad wodę wystaje tylko szyja i dziób. Potrafią też pływać pod wodą. Suszą skrzydła na słońcu. Co pewien czas wężówki gubią pióra i stają się na krótki czas nielotne. Dobrze latają, wykorzystując prądy powietrza.

Ptaki te bronią swojego terytorium wraz z łowiskami. Mogą też tworzyć kolonie z innymi gatunkami (czaple, warzęchy, ibisy).

Odzywają się głosem krakania, cykania, gdy czują się zagrożone - syczą.

Rozmnażanie

Samce tokują na drzewie z zaczątkiem gniazda. Gdy samiec zwabi samicę, znosi jej budulec, a ta buduje gniazdo. Gniazdowanie odbywa się w koloniach. Samica znosi 3-6 jaj w kształcie eliptycznym, zielonkawych z kredową warstwą. Wysiadywanie trwa 28 dni. Rodzice opiekują się gniazdem na zmianę, często się zmieniając. Pisklęta są gniazdownikami. Karmione są częściowo strawionymi rybami. Okres rozrodu trwa tylko 3 miesiące i może trwać w dowolnym okresie.

Pożywienie

Polują na ryby w charakterystyczny sposób. Nagle wyprostowują szyję i nadziewają ofiarę na dziób. Zjadają też owady, raki, płazy.

Ochrona i zagrożenia

Nie są to ptaki zagrożone wymarciem. Podgatunek azjatycki jest bliski zagrożenia wymarciem.

Wykresy poniżej przedstawiają strukturę zagrożenia wymarcia gatunków z danej rodziny. Pierwszy diagram uwzględnia gatunki, których nie opisano w naszym serwisie (jeżeli taka sytuacja ma miejsce), drugi diagram uwzględnia wyłącznie gatunki, które opisano w portalu, trzeci diagram uwzględnia tylko gatunki rodzime.

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie opisane w serwisie gatunki rodziny)

Jeżeli chcesz się więcej dowiedzieć o statusach zagrożenia wymarciem i zapoznać się z opisami poszczególnych statusów, kliknij tutaj.

Ciekawostki

W Azji ludzie wykorzystywali wężówki do połowu ryb.

Wężówki mają specjalną budowę kręgów szyjnych, która umożliwia bardzo szybki ruch głową w kierunku ryby, ale także w kierunku napastnika czy nieuważnego człowieka. Napastnik może w ten sposób stracić oko!

Gatunki

To wykaz gatunków, przynależących do danej rodziny:

wężówka amerykańska (Anhinga anhinga)
wężówka indyjska (Anhinga melanogaster)

Inne gatunki

wężówka australijska (Anhinga novaehollandiae)
wężówka afrykańska (Anhinga rufa)

Ciekawostki

Czy ptaki się kąpią?

Ciekawostki

Czy tylko kukułki podrzucają swoje jaja?

Ciekawostki

Największe gniazda ptaków

Ciekawostki

Jak dokarmiać ptaki?

Ciekawostki

Najmniejsze ptaki na świecie

Ciekawostki

Największe ptaki na świecie

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

IUCN — Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
Mielczarek Paweł, Kuziemko Marek — Kompletna lista ptaków świata, Wydział Biologii : Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego 2019 http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/