Wierzbówka kiprzyca, wierzbownica kiprzyca
© Peter – stock.adobe.com
Wierzbówka kiprzyca, wierzbownica kiprzyca (Epilobium angustifolium) to gatunek wieloletniej rośliny z rodziny wiesiołkowatych, o leczniczych właściwościach z uwagi na zawartość garbników w korzeniach. To także roślina ozdobna, sadzona w parkach. Czasem tworzy rozległe łany.
Występowanie i środowisko PL
Gatunek ten występuje w Europie (aż po północne krańce, np. występuje na Islandii), Azji i Ameryce Północnej. W Polsce występuje pospolicie na terenie całego kraju. Rośnie w lasach (szczególnie na skrajach i zrębach), zaroślach, na terenach ruderalnych, nad brzegami wód. Preferuje tereny żyzne, o podłożu od obojętnego do lekko kwaśnego.
Tryb życia i zachowanie
Kwitnie w okresie od czerwca do początku września.
Morfologia i anatomia
Osiąga wysokość 50-150(200) cm.
Łodyga jest gęsto ulistniona, czasem czerwono nabiegła, wzniesiona.
Liście są lancetowate lub podłużnie eliptyczne, zaostrzone, siedzące lub na krótkich ogonkach, o szerokości do 1 cm. Od spodu mają sinozieloną barwę. Ulistnienie skrętoległe.
Kwiaty są w odróżnieniu od innych wierzbownic grzbieciste, o średnicy do 4 cm, różowe lub fioletowe, rzadko białe. Kwiaty są zebrane w stożkowate grona.
Kłącze jest płożące się.
Ochrona i zagrożenia LC
Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych.
Zbiory i zastosowanie
Niegdyś z młodych i wysuszonych liści wierzbówki kiprzycy robiono herbatę. Herbata ta ma działanie uspakajające, działa usypiająco.
Młode liście mają smak podobny do szparagów, mogą być składnikiem sałatek, szczególnie w kuchni azjatyckiej. Kłącza są jadalne na surowo. Nadają się też na kompot.
Biologia i ekologia
- Kolor kwiatów:
- Grupa roślin: bylina.
- Stanowisko: nasłonecznione, półcień.
- Środowsko: leśne, synantropijne.
- Użytek: zioła, rośliny ogrodowe, roślina lecznicza.
- Strefy mrozoodporności: 2-9. Uprawa w Polsce na zewnątrz jest możliwa na terenie całego kraju.
- Forma życiowa według klasyfikacji Raunkiaera: hemikryptofit.
- Częstośc występowania gatunku: pospolity na całym terenie lub prawie całym terenie.
- Dynamika rozprzestrzeniania się gatunku: gatunek zajmujący nowe stanowiska.
- Diploidalna liczba chromosomów: 2n=36.
- Status popularności rośliny: gatunek znany, roślina popularna, znajduje się pośród 500 najbardziej znanych wśród Polaków roślin.
- Jadalność: Gatunek jadalny.
Kalendarz przyrody
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
● | ● | ● | ▸ | Kwitnie wierzbówka kiprzyca. |
Pokrewne gatunki roślin
- wierzbownica drobnokwiatowa (Epilobium parviflorum)
- wierzbownica górska (Epilobium montanum)
- wierzbownica nadrzeczna (Epilobium dodonaei)
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- IUCN – Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
- Lucjan Rutkowski – Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004
- Praca zbiorowa – 500 przypraw i ziół leczniczych, 978-83-7845-996-5, SBM 2015
- Anna i Łukasz Przybyłowiczowie – Ilustrowana Encyklopedia Roślin Polski, ISBN 978-83-7705-826-8, PWN
- Pod redakcją Alicji i Jerzego Szweykowskich – Słownik botaniczny, ISBN 83-214-1305-6, Wiedza Powszechna 2003
- Praca zbiorowa – Botanica ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, ISBN 3-8331-1916-0, Könemann 2005
© medianauka.pl, 2020-02-05, GAT-14546
Data aktualizacji artykułu: 2024-09-27