Spis treści:

Wikłaczowate

Wikłaczowate (Ploceidae) to rodzina ptaków z rzędu wróblowych. Rodzina ta liczy dziś 117 gatunków. W Polsce wikłaczowate nie występują. Wyróżniamy cztery podrodziny wikłaczy: wikłacze (Ploceinae), bawoliki (Bubalornithinae), dziergacze (Plocepasserinae) oraz łuskogłowiki (Sporopipinae).

Są to ptaki średniej wielkości o żółtym, białym, brązowym i czarnym upierzeniu. Podczas godów samce przybierają jaskrawe kolory nie tylko upierzenia, ale także oczu i dzioba. Samice i młode, a także czasem samce, mają przytłumione kolory.

Występowanie i środowisko

Ptaki te są obecne w Afryce na południe od Sahary, w południowej części Azji oraz w Azji Mniejszej na niewielkim obszarze. Najwięcej gatunków można spotkać w Afryce, a ściślej biorąc w Kenii i Ugandzie. Zasiedlają na ogół tereny suche.

Tryb życia i zachowanie

Część gatunków żyje samotnie, inne tworzą ogromne stada. To zwykle bardzo ruchliwe ptaki, prowadzące dzienny tryb życia.

Rozmnażanie

Ptaki te słyną ze złożonych konstrukcji gniazd, ale tylko niektóre gatunki plotą bardzo misterne budowle. Kształt gniazda jest charakterystyczny dla danego gatunku. Czasem w wyplataniu gniazd biorą udział całe społeczności. Budulcem są trawy, ogonki liści, porosty. Do gniazda często prowadzi korytarz wejściowy o długości nawet 50 cm. Ptak zaczyna od uplecenia pionowej obręczy, zwisając zazwyczaj głową w dół i spinając wiązki budulca nogami. Samica składa od 2 do 7 jaj, których wysiadywanie trwa 11-24 dni. Niektóre gatunki prowadzą pasożytnictwo lęgowe.

Pożywienie

Podstawą ich diety są nasiona i owady. Uzupełniają ją pączkami kwiatów, owocami. Prawie wszystkie piją każdego dnia wodę.

Ochrona i zagrożenia

Jeden gatunek jest krytycznie zagrożony, 6 jest zagrożonych, a 7 narażonych na wymarcie. Niektóre gatunki są plagą rolników uprawiających proso i ryż. Prowadzi się programy ograniczenia liczebności takich gatunków.

Wykresy poniżej przedstawiają strukturę zagrożenia wymarcia gatunków z danej rodziny. Pierwszy diagram uwzględnia gatunki, których nie opisano w naszym serwisie (jeżeli taka sytuacja ma miejsce), drugi diagram uwzględnia wyłącznie gatunki, które opisano w portalu, trzeci diagram uwzględnia tylko gatunki rodzime.

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie wymienione gatunki rodziny)

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie opisane w serwisie gatunki rodziny)

Jeżeli chcesz się więcej dowiedzieć o statusach zagrożenia wymarciem i zapoznać się z opisami poszczególnych statusów, kliknij tutaj.

Ciekawostki

Wikłaczowate tworzą jedne z najbardziej niezwykłych konstrukcji w świecie ptaków.

Gatunki

To wykaz gatunków, przynależących do danej rodziny:

bawolik białodzioby (Bubalornis albirostris)
bawolik czerwonodzioby (Bubalornis niger)
brunatniczka (Amblyospiza albifrons)
dziergacz białobrewy (Plocepasser mahali)
gromadnik siwogłowy (Pseudonigrita arnaudi)
łuskogłowik czarnobrody (Sporopipes squamifrons)
sawannik (Histurgops ruficauda)
tkacz (Philetairus socius)
wikłacz bengalski (Ploceus benghalensis)
wikłacz białoskrzydły (Euplectes albonotatus)
wikłacz czarnogardły (Malimbus nigricollis)
wikłacz czarnogłowy (Malimbus melanocephalus)
wikłacz czarnoskrzydły (Euplectes hordeaceus)
wikłacz czarny (Malimbus nigerrimus)
wikłacz czerwonogłowy (Malimbus rubriceps)
wikłacz czerwony (Foudia madagascariensis)
wikłacz kreskowany (Ploceus manyar)
wikłacz kryzowany (Euplectes gierowii)
wikłacz łuskowany (Malimbus spekei)
wikłacz maskowy (Malimbus velatus)
wikłacz ognisty (Euplectes orix)
wikłacz okularowy (Malimbus ocularis)
wikłacz olbrzymi (Euplectes progne)
wikłacz pomarańczowy (Malimbus bojeri)
wikłacz półobrożny (Euplectes ardens)
wikłacz rdzawogłowy (Malimbus castaneiceps)
wikłacz rdzawolicy (Malimbus galbula)
wikłacz słoneczny (Euplectes afer)
wikłacz złotobrzuchy (Ploceus hypoxanthus)
wikłacz złotoczelny (Malimbus baglafecht)
wikłacz złotogłowy (Ploceus philippinus)
wikłacz zmienny (Malimbus cucullatus)
wikłacz żółty (Malimbus subaureus)

Inne gatunki

bawolik białogłowy (Dinemellia dinemelli)
wikłacz kusy (Euplectes anomalus)
wikłacz ozdobny (Euplectes aureus)
wikłacz wachlarzowaty (Euplectes axillaris)
wikłacz przylądkowy (Euplectes capensis)
wikłacz diademowy (Euplectes diadematus)
wikłacz płomienisty (Euplectes franciscanus)
wikłacz płomiennoskrzydły (Euplectes hartlaubi)
baletnik (Euplectes jacksoni)
wikłacz płaszczowy (Euplectes macroura)
wikłacz płowoskrzydły (Euplectes psammacromius)
wikłacz aldabrański (Foudia aldabrana)
wikłacz reunioński (Foudia delloni)
wikłacz komorski (Foudia eminentissima)
wikłacz maskareński (Foudia flavicans)
wikłacz leśny (Foudia omissa)
wikłacz maurytyjski (Foudia rubra)
wikłacz seszelski (Foudia sechellarum)
wikłacz posępny (Malimbus albinucha)
wikłacz brązowopierśny (Malimbus alienus)
wikłacz angolski (Malimbus angolensis)
wikłacz złoty (Malimbus aurantius)
wikłacz złotoszyi (Malimbus aureonucha)
wikłacz cynamonowy (Malimbus badius)
wikłacz wspaniały (Malimbus ballmanni)
wikłacz kameruński (Malimbus bannermani)
wikłacz dżunglowy (Malimbus batesi)
wikłacz masajski (Malimbus bertrandi)
wikłacz dwubarwny (Malimbus bicolor)
wikłacz rzeczny (Malimbus burnieri)
wikłacz złotolicy (Malimbus capensis)
wikłacz czarnorzytny (Malimbus cassini)
wikłacz papirusowy (Malimbus castanops)
wikłacz koroniasty (Malimbus coronatus)
wikłacz żółtogrzbiety (Malimbus dichrocephalus)
wikłacz kongijski (Malimbus dorsomaculatus)
wikłacz czerwonobrzuchy (Malimbus erythrogaster)
wikłacz żółtonogi (Malimbus flavipes)
wikłacz nadbrzeżny (Malimbus golandi)
wikłacz wielki (Malimbus grandis)
wikłacz czarnolicy (Malimbus heuglini)
wikłacz krasnoszyi (Malimbus ibadanensis)
wikłacz brązowogłowy (Malimbus insignis)
wikłacz sawannowy (Malimbus intermedius)
wikłacz złotogrzbiety (Malimbus jacksoni)
wikłacz katangijski (Malimbus katangae)
wikłacz mały (Malimbus luteolus)
wikłacz czubaty (Malimbus malimbicus)
wikłacz żółtogłowy (Malimbus melanogaster)
wikłacz górski (Malimbus nicolli)
wikłacz czarnobrody (Malimbus nigrimentus)
wikłacz czerwonogardły (Malimbus nitens)
wikłacz oliwkowogłowy (Malimbus olivaceiceps)
wikłacz ciemnodzioby (Malimbus pelzelni)
wikłacz nigeryjski (Malimbus preussi)
wikłacz zatokowy (Malimbus princeps)
wikłacz żółtopierśny (Malimbus racheliae)
wikłacz tanzański (Malimbus reichardi)
wikłacz kasztanowaty (Malimbus rubiginosus)
wikłacz pąsowogłowy (Malimbus rubricollis)
wikłacz bagienny (Malimbus ruweti)
wikłacz wyspowy (Malimbus sanctithomae)
wikłacz obrożny (Malimbus scutatus)
wikłacz łuskogrzbiety (Malimbus spekeoides)
wikłacz gaboński (Malimbus subpersonatus)
wikłacz jeziorowy (Malimbus taeniopterus)
wikłacz buszmeński (Malimbus temporalis)
wikłacz trójbarwny (Malimbus tricolor)
wikłacz akacjowy (Malimbus vitellinus)
wikłacz żałobny (Malimbus weynsi)
wikłacz złotawy (Malimbus xanthops)
wikłacz śliniaczkowy (Malimbus xanthopterus)
wikłacz potokowy (Nelicurvius nelicourvi)
wikłacz nizinny (Nelicurvius sakalava)
wikłacz grubodzioby (Pachyphantes superciliosus)
dziergacz łuskowany (Plocepasser donaldsoni)
dziergacz kasztanowaty (Plocepasser rufoscapulatus)
dziergacz wąsaty (Plocepasser superciliosus)
wikłacz wielkodzioby (Ploceus megarhynchus)
gromadnik czarnogłowy (Pseudonigrita cabanisi)
wikłacz kardynalski (Quelea cardinalis)
wikłacz czerwonolicy (Quelea erythrops)
wikłacz czerwonodzioby (Quelea quelea)
łuskogłowik rdzawoszyi (Sporopipes frontalis)

Ciekawostki

Ptaki online na żywo

Ciekawostki

Jaki ptak znosi najwięcej jaj?

Ciekawostki

Ile jest ptaków na świecie?

Ciekawostki

Czy ptaki się kąpią?

Ciekawostki

Czy tylko kukułki podrzucają swoje jaja?

Ciekawostki

Największe gniazda ptaków

Ciekawostki

Jak dokarmiać ptaki?

Ciekawostki

Najmniejsze ptaki na świecie

Ciekawostki

Największe ptaki na świecie

QUIZ

Ptaki Polski — quiz

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

IUCN — Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
Mielczarek Paweł, Kuziemko Marek — Kompletna lista ptaków świata, Wydział Biologii : Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego 2019 http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/