Wiśnia ptasia, czereśnia, trześnia

Wiśnia ptasia, czereśnia, trześnia (Prunus avium) to drzewo z rodziny różowatych, często uprawiane w sadach dla jadalnych, słodkich i soczystych owoców. Znanych jest ponad 100 odmian czereśni.

Wybrane odmiany (w nawiasach liczbami rzymskimi podano tydzień dojrzewania):

'Burłat' - pospolita w Polsce odmiana o ciemnoczerwonych odmianach, dająca obity plon. Owoce smaczne, słodkie i soczyste (II).
'Hedelfinger' - odmiana czerwonobrązowa o wyśmienitych owocach, niezbyt odporna (VI).
'Karina' - odmian o ciemnych owocach.
'Korida' - odmiana późna, deserowa, o dużych i ciemnych owocach (VI).
'Lapins' - odmiana czerwona, samopyląca (VI).
'Nadino' - odmiana czerwonobrązowa (V).
'Rainer' - odmiana żółta z czerwonym rumieńcem.
'Regina' - odmiana późna, produkcyjna, deserowa o ciemnoczerwonych owocach (VI).
'Sam' - odmiana ciemnoczerwona odporna na przemarzanie i wilgoć (IV).
'Sunburst' - odmiana samopyląca się, pomarańczowa (IV).
'Van' - odmiana czerwonobrązowa, nie jest odporna na nadmierną wilgoć (V).
'Vanda' - odmiana na niskopiennych podkładkach, czerwona (IV).

Występowanie i środowisko PL

Rośnie w lasach liściastych, mieszanych, przy miedzach. W Polsce obszar występowanie to południe kraju i jego północno-zachodnia część. Lubi stanowiska nasłonecznione, na lekkiej glebie o odczynie obojętnym. Drzewo to pochodzi z południowej części Europy. Sięga na wschód po Kaukaz. Rośnie także w Azji Mniejszej i północnej części Afryki.

Tryb życia i zachowanie

Kwitnie od końca kwietnia do początku maja.

Morfologia i anatomia

Osiąga wysokość 30 m. Korona o stożkowatym pokroju.

Liście są odwrotnie jajowate, brzegiem karbowano-piłkowane, ostro zakończone, z czerwonawymi gruczołami na ogonku w liczbie 1-2.

Kwiaty są białe, zebrane w podbaldachy.

Owoc to kulisty pestkowiec, żółty lub czerwony, u niektórych odmian niemalże czarny. Owoce nie są trwałe, spożywa się je na świeżo, wyrabia się z nich kompoty. Owoce można podzielić na sercówki o miękkim miąższu i chrząstki o bardziej zwartym miąższu.

Rozmnażanie

To roślina owadopylna.

Ochrona i zagrożenia

Brak danych.

Ciekawostki

Czerecha to mieszaniec wiśni i czereśni, ceniony w przetwórstwie spożywczym.

Synonimy

W literaturze można spotkać następujące synonimy dla określenia nazwy tego gatunku:

Cerasus avium L.

Biologia i ekologia

Kolor kwiatów:
Grupa roślin: drzewo.
Stanowisko: nasłonecznione.
Środowsko: leśne.
Użytek: rośliny uprawne, owoce.
Strefy mrozoodporności: 3-9. Uprawa w Polsce na zewnątrz jest możliwa na terenie całego kraju.
Forma życiowa według klasyfikacji Raunkiaera: megafanerofit.
Kategoria przybysza: kenofit, roślina uprawiana.
Częstość występowania gatunku: dość częsty (więcej niż 100 stanowisk).
Diploidalna liczba chromosomów: 2n=16.
Status popularności rośliny: gatunek powszechnie znany, roślina bardzo popularna, znajduje się pośród 100 najbardziej znanych wśród Polaków roślin.
Jadalność: Gatunek jadalny.

Kalendarz przyrody

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
					●	▸						Okres zbioru czereśni.
			◂	▸								Kwitną czereśnie.

Uprawa

Czynności i właściwości	Opis
Odczyn gleby	pH 5.3-7.5
Właściwości gleby	Gleba żyzna, głęboko uprawiona, przepuszczalna. Nie może być zbyt wilgotna.
Trudność uprawy	Uprawa i pielęgnacja łatwa.
Czas uprawy	Wieloletnia.
Nawożenie	Nawozimy obornikiem, wzbogacamy węglanem wapnia.
Mrozoodporność	Drzewo nie jest odporne na silne mrozy.
Stanowisko	Nasłonecznione, osłonięte.
Terminy siewu / zbioru plonów / pielęgnacji	Zobacz w kalendarzu.
Rozmnażanie	Drzewa te zwykle nie samopylne. Potrzebne inne drzewa w pobliżu.
Choroby i szkodniki	Rak bakteryjny, plamistość liści, mszyce, zwójka koróweczka, gumoza, nasionnica trześniówka (charakterystyczne białe robaki w owocach czereśni) - w tym przypadku warto sadzić odmiany wczesne.
Dodatkowe informacje	Zaleca się bielenie pni drzew. Owoce mają tendencję do opadania przed dojrzeniem. Jest to zjawisko naturalne, przyczyniające się dorodności owoców pozostałych na drzewie. Dorodne drzewa przycinamy rzadko, tylko w razie konieczności, lekkiego prześwietlenia tuż po zbiorach.

Pokrewne gatunki roślin

Przepisy kucharskie

Przepis na pierogi z czereśniami

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

Pod redakcją Alicji i Jerzego Szweykowskich – Słownik botaniczny, ISBN 83-214-1305-6, Wiedza Powszechna 2003
Praca zbiorowa – Botanica ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, ISBN 3-8331-1916-0, Könemann 2005
Lucjan Rutkowski – Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004