Wojsiłki

Wojsiłki (Mecoptera) to stary rząd owadów, który liczy dziś około 600 gatunków. W Europie występuje 21 gatunków, z czego w Polsce żyje 10 gatunków tych owadów.

Gatunki

Wykaz wszystkich opublikowanych artykułów tematycznych.

Wojsiłka pospolita PL (Panorpa communis)

Występowanie i środowisko

Owady te preferują wilgotne środowisko, nie lubią miejsc nasłonecznionych. Larwy rodziny Nannochoristidae żyją w środowisku wodnym. Owady te występują na całym świecie.

Tryb życia i zachowanie

Wojsiłki słabo latają. Lot jest krótki, przerywany przysiadaniem na roślinach.

Morfologia i anatomia

Charakterystyczną cechą jest aparat gębowy typu gryząco-ssącego lub gryzącego, znajdujący się na końcu długiego ryjka. Czułki są dość długie, segmentowane. Oczy są duże, złożone, czasem występują także przyoczka. Odnóża są typu krocznego. Występują dwie pary błoniastych, przezroczystych, czasami z plamami skrzydeł. Podczas lotu stanowią jedną powierzchnię nośną. Niektóre gatunki mają zredukowane skrzydła. Odwłok ma cylindryczną budowę. U samców na końcu odwłoka znajduje się zwykle wyrostek przypominający kleszcze. Za jego pomocą samiec przytrzymuje samicę podczas kopulacji. Larwy wojsiłek przypominają gąsienice motyli. U larw występują już oczy złożone, co wyróżnia tę grupę owadów. Larwy mają też trzy pary odnóży typu krocznego.

Rozmnażanie

Samiec podczas godów wydziela silne feromony. Przed kopulacją oferuje samicy zabitego przez siebie owada. Gdy samica przyjmie prezent, samiec chwyta swoimi przydatkami samicę i rozpoczyna się kopulacja, która może trwać nawet kilkadziesiąt minut. Do kopulacji dochodzi wielokrotnie z rożnymi osobnikami. Samica składa jaja do wilgotnej ziemi. Podczas suszy jaja nie rozwijają się. Przeobrażenie jest zupełne. Larwy przebywają w glebie, ściółce leśnej, mchu lub na roślinach. Larwy rozwijają się kilka miesięcy.

Pożywienie

Owady dorosłe są wszystkożerne. Najczęściej polują na stawonogi o miękkim ciele. Larwy zjadają martwą materię organiczną lub rośliny.

Ochrona i zagrożenia

Zwykle nie są to gatunki zagrożone wymarciem. Tylko jeden gatunek Bittacus italicus został wpisany do Polskiej Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych.

Ciekawostki

Najstarsze skamieniałości pochodzą z permu (około 250-300 mln lat temu).

Z tej grupy owadów wyłoniły się najprawdopodobniej pchły.

Długość kopulacji zależy od wielkości podarunku kopulacyjnego dla samicy.