Żaba szponiasta
Żaba szponiasta (Xenopus laevis) to płaz bezogonowy z rodziny bezjęzycznych. Samce są znacznie mniejsze od samic. Ciało jest szerokie i silnie spłaszczone grzbietowo-brzusznie. Przednie kończyny są krótkie, z czterema palcami nie połączonymi błoną pławną. Tylne kończyny długie i silne, zakończone 5 palcami połączonymi cienką błoną pławną. Głowa jest stosunkowo mała, niewyodrębniona z tułowia. Grzbiet zabarwiony jest na kolor piaskowy, szary, beżowy, brązowy, czasem z marmurkowym wzorem. Trzy wewnętrzne palce tylnych kończyn zaopatrzone są w małe pazurki. Guziczkowate oczy są umieszczone na głowie po grzbietowej stronie ciała. Nie są wyposażone w powieki.
Skóra jest gładka i śliska. Linia boczna jest obecna zarówno u form larwalnych jak i osobników dorosłych.
Kijanki mają skórę przeźroczystą. Płetwa ogonowa zwęża się ku tyłowi. Otwór gębowy zakończony jest dwoma wąsami, które pełnią rolę narządu równowagi.
Występowanie i środowisko
Pierwotny obszar występowania obejmował Afrykę w części środkowej i południowej. Gatunek ten introdukowano w Wielkiej Brytanii, Szwajcarii, Estonii, Holandii i Niemczech. Dziś żyje też w obu Amerykach i Indonezji, gdzie został zawleczony.
Zamieszkuje sawanny położone na wyżynach. Obszar pionowego występowania: od 0 m n.p.m. do 2780 m n.p.m. Żyje w rzekach, stawach, jeziorach, rowach, kałużach. Znosi wodę o zasoleniu do 25%.
Tryb życia i zachowanie
Prowadzi wodny tryb życia. Bardzo dobrze pływa. Czasem nocą wychodzi na ląd, najczęściej w poszukiwaniu innego zbiornika. Gdy ten wysycha, najczęściej zagrzebuje się w mule do głębokości nawet 40 cm i zapada w stan estywacji. Na terenach, w których żaba szponiasta została introdukowana, przeżywa zimę pod lodem.
Pożywienie
Pożywienie stanowią bezkręgowce, drobne płazy, ryby, ssaki i ptaki. Zjadają też osobniki własnego gatunku. Kijanki zjadają plankton roślinny, młode osobniki żywią się planktonem zwierzęcym.
Rozmnażanie
W Afryce okres godów przypada na porę deszczową. Samce wydają odgłosy godowe. Samiec chwyta samicę w ampleksusie pachwinowym. Samica składa w jednym czasie około 1000 jaj, przyczepiając je najczęściej do roślinności wodnej. Pojedyncze jajo ma średnicę 1,5 mm. Kijanki wykluwają się po dwóch dniach. W stanie larwalnym żyją do 2,5-3 miesięcy.
Ochrona i zagrożenia LC
Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. Gatunek ten jest uważany za nosiciela grzybiczej chytridiomikozy. Choroba ta jest przyczyną masowego wymierania całych populacji płazów na kilku kontynentach.
Ciekawostki
Do celów laboratoryjnych wyhodowano odmianę albinotyczną.
Sen letni może trwać nawet 8 miesięcy.
To najchętniej hodowany płaz w laboratoriach, ale także w domowych terrariach występuje dość często.
Gatunek ten w latach 1930-1940 był wykorzystywany do przeprowadzania testów ciążowych w wielu uprzemysłowionych krajach świata.
Pokrewne gatunki płazów
Powiązane quizy
© medianauka.pl, 2014-01-12, GAT-648