Żabowate
Żabowate (Ranidae), nazywane też żabami właściwymi, to rodzina płazów z rzędu płazów bezogonowych, która liczy dziś 51 rodzajów i około 774 gatunków. W Polsce żyje 6 gatunków płazów z tej rodziny.
Wygląd gatunków z tej rodziny jest w miarę jednorodny. Kolor skóry to zieleń i brąz. Kolorystyka może się zmieniać w zależności od pory roku i barw otoczenia. Ciało żabowatych jest smukłe, kończyny długie, szczególnie tylne, dzięki czemu skaczą po ziemi.
Występowanie i środowisko
Żabowate zamieszkują Europę, Azję, obie Ameryki, północne obszary Australii, Malezję, Nową Gwineę.
Niektóre gatunki posiadają modzele na podeszwach kończyn, co umożliwia im zagrzebywanie się w ziemi podobnie jak to czynią grzebiuszki.
Wybrane gatunki potrafią się wspinać na drzewa dzięki przylgom na końcu palców. Jednak żabowate nie prowadzą ściśle nadrzewnego trybu życia.
Zwykle żabowate to zwierzęta ziemno-wodne, czasem lądowe, ale preferują środowiska wilgotne (lasy, łąki, mokradła).
Tryb życia i zachowanie
Żabowate polują czekając nieruchomo na swoją ofiarę, aż ta sama się zbliży.
W okresie gotowym wiele żab z tej rodziny przejawia silny terytorializm.
Morfologia i anatomia
Wszystkie żaby właściwe mają cienką i delikatną skórę, zwykle bez brodawek skórnych, brak parotyd. Na grzbiecie często występują podłużne listwy skórne. Oczy są duże i wystające. Źrenice zwykle poziome (poza dwoma podrodzinami).
Żabowate mają bardzo dobrze rozwinięte ucho środkowe i błony bębenkowe.
U niektórych gatunków nawet w okresie po przeobrażeniu występuje narząd linii bocznej.
Język przednim końcem jest przyrośnięty do jamy gębowej.
Między palcami występuje błona pławna, sięgająca do aż po końce palców u gatunków wodnych i mocno zredukowana u gatunków lądowych.
W kośćcu charakterystyczne jest połączenie urostylu z kręgiem krzyżowym za pomocą dwóch kłykci. W kręgosłupie znajduje się 8 kręgów przedkrzyżowych. 7 pierwszych kręgów kręgosłupa jest przodowklęsłych, kręg ósmy zwykle jest dwuwklęsły, kręg krzyżowy jest obustronnie wypukły. W górnej szczęce znajdują się zęby. Niektóre gatunki mają też zęby podniebienne.
Kijanki żaby posiadają aparat gębowy w postaci listew i rogowych ząbków. Niektóre kijanki mają przyssawki.
Rozmnażanie
Pośród żabowatych występuje dymorfizm płciowy. Samce są zwykle innych rozmiarów co samice, posiadają rezonatory, ubarwienie godowe i inne cechy.
Samce nawołują samice donośnym głosem. Ampleksus jest pachowy (u rodzaju Occidozyga jest pachwinowy). U większości gatunków zapłodnienie jest zewnętrzne. Samice składają od kilku do kilku tysięcy jaj w zależności od gatunku w luźnym kłębie lub do błotnistego gniazda. Z jaj wykluwają się kijanki, czasem jednak już przeobrażone żabki.
Pożywienie
Żaby polują na bezkręgowce, a czasem inne kręgowce.
Ciekawostki
Brak danych.
Gatunki
To wykaz gatunków, przynależących do danej rodziny:
- żaba dalmatyńska (Rana dalmatina) PL
- żaba jeziorkowa (Rana lessonae) PL
- żaba moczarowa (Rana arvalis) PL
- żaba śmieszka (Rana ridibunda) PL
- żaba trawna (Rana temporaria) PL
- żaba wodna (Rana esculenta) PL
- iberyjska żaba wodna (Pelophylax perezi)
- żaba hiszpańska (Rana iberica)
- żaba rycząca (Rana catesbeiana)
- żaba włoska (Rana latastei)
Inne gatunki
- Abavorana luctuosa
- Amnirana albolabris
- Amnirana amnicola
- Amnirana asperrima
- Amnirana darlingi
- Amnirana fonensis
- Amnirana galamensis
- Amnirana lemairei
- Amnirana lepus
- Amnirana longipes
- Amnirana nicobariensis
- Amnirana occidentalis
- Amolops aniqiaoensis
- Amolops archotaphus
- Amolops assamensis
- Amolops bellulus
- Amolops caelumnoctis
- Amolops chakrataensis
- Amolops chunganensis
- Amolops compotrix
- Amolops cremnobatus
- Amolops cucae
- Amolops daiyunensis
- Amolops formosus
- Amolops gerbillus
- Amolops granulosus
- Amolops hainanensis
- Amolops hongkongensis
- Amolops iriodes
- Amolops jaunsari
- Amolops jinjiangensis
- Amolops kaulbacki
- Amolops larutensis
- Amolops liangshanensis
- Amolops lifanensis
- Amolops loloensis
- Amolops longimanus
- Amolops mantzorum
- Amolops marmoratus
- Amolops medogensis
- Amolops mengyangensis
- Amolops minutus
- Amolops monticola
- Amolops panhai
- Amolops spinapectoralis
- Amolops splendissimus
- Amolops torrentis
- Amolops tuberodepressus
- Amolops viridimaculatus
- Amolops vitreus
- Amolops wuyiensis
- Amolops xinduqiao
- Babina adenopleura
- Babina chapaensis
- Babina daunchina
- Babina holsti
- Babina okinavana
- Babina pleuraden
- Chalcorana chalconota
- Chalcorana crassiovis
- Chalcorana kampeni
- Chalcorana macrops
- Chalcorana megalonesa
- Chalcorana mocquardii
- Chalcorana parvaccola
- Chalcorana raniceps
- Chalcorana rufipes
- Chalcorana scutigera
- Clinotarsus alticola
- Clinotarsus curtipes
- Glandirana emeljanovi
- Glandirana minima
- Glandirana rugosa
- Glandirana tientaiensis
- Huia cavitympanum
- Huia masonii
- Huia melasma
- Huia modiglianii
- Huia sumatrana
- Humerana humeralis
- Humerana miopus
- Hydrophylax gracilis
- Hydrophylax leptoglossa
- Hylarana attigua
- Hylarana celebensis
- Hylarana chitwanensis
- Hylarana erythraea
- Hylarana garoensis
- Hylarana lateralis
- Hylarana latouchii
- Hylarana macrodactyla
- Hylarana margariana
- Hylarana montivaga
- Hylarana persimilis
- Hylarana taipehensis
- Hylarana tytleri
- Indosylvirana aurantiaca
- Indosylvirana milleti
- Indosylvirana temporalis
- Lithobates areolatus
- Lithobates berlandieri
- Lithobates blairi
- Lithobates bwana
- Lithobates capito
- Lithobates catesbeianus
- Lithobates chiricahuensis
- Lithobates clamitans
- Lithobates fisheri
- Lithobates forreri
- Lithobates grylio
- Lithobates johni
- Lithobates lemosespinali
- Lithobates macroglossa
- Lithobates maculatus
- Lithobates magnaocularis
- Lithobates megapoda
- Lithobates miadis
- Lithobates neovolcanicus
- Lithobates okaloosae
- Lithobates omiltemanus
- Lithobates palmipes
- Lithobates palustris
- Lithobates pipiens
- Lithobates pueblae
- Lithobates pustulosus
- Lithobates sevosus
- Lithobates sierramadrensis
- Lithobates spectabilis
- Lithobates sphenocephalus
- Lithobates subaquavocalis
- Lithobates sylvaticus
- Lithobates tarahumarae
- Lithobates taylori
- Lithobates tlaloci
- Lithobates vaillanti
- Lithobates vibicarius
- Lithobates virgatipes
- Lithobates warszewitschii
- Lithobates yavapaiensis
- Lithobates zweifeli
- Meristogenys amoropalamus
- Meristogenys dyscritus
- Meristogenys jerboa
- Meristogenys kinabaluensis
- Meristogenys macrophthalmus
- Meristogenys maryatiae
- Meristogenys orphnocnemis
- Meristogenys penrissenensis
- Meristogenys phaeomerus
- Meristogenys poecilus
- Meristogenys stenocephalus
- Meristogenys stigmachilus
- Meristogenys whiteheadi
- Odorrana absita
- Odorrana amamiensis
- Odorrana andersonii
- Odorrana anlungensis
- Odorrana aureola
- Odorrana bacboensis
- Odorrana banaorum
- Odorrana bolavensis
- Odorrana chapaensis
- Odorrana chloronota
- Odorrana exiliversabilis
- Odorrana geminata
- Odorrana gigatympana
- Odorrana graminea
- Odorrana hainanensis
- Odorrana hejiangensis
- Odorrana hosii
- Odorrana indeprensa
- Odorrana ishikawae
- Odorrana jingdongensis
- Odorrana junlianensis
- Odorrana khalam
- Odorrana kuangwuensis
- Odorrana leporipes
- Odorrana livida
- Odorrana margaretae
- Odorrana mawphlangensis
- Odorrana monjerai
- Odorrana morafkai
- Odorrana narina
- Odorrana nasica
- Odorrana nasuta
- Odorrana orba
- Odorrana schmackeri
- Odorrana sinica
- Odorrana splendida
- Odorrana supranarina
- Odorrana swinhoana
- Odorrana tiannanensis
- Odorrana tormota
- Odorrana trankieni
- Odorrana utsunomiyaorum
- Odorrana versabilis
- Odorrana wuchuanensis
- Odorrana yentuensis
- Papurana arfaki
- Papurana aurata
- Papurana daemeli
- Papurana elberti
- Papurana florensis
- Papurana garritor
- Papurana grisea
- Papurana jimiensis
- Papurana kreffti
- Papurana milneana
- Papurana moluccana
- Papurana novaeguineae
- Papurana supragrisea
- Papurana volkerjane
- Pelophylax bedriagae
- Pelophylax bergeri
- Pelophylax caralitanus
- Pelophylax cerigensis
- Pelophylax cretensis
- Pelophylax demarchii
- Pelophylax epeiroticus
- Pelophylax fukienensis
- Pelophylax hubeiensis
- Pelophylax kurtmuelleri
- Pelophylax lessonae
- Pelophylax nigromaculatus
- Pelophylax plancyi
- Pelophylax porosus
- Pelophylax ridibundus
- Pelophylax saharicus
- Pelophylax shqipericus
- Pelophylax tenggerensis
- Pelophylax terentievi
- Pseudorana sangzhiensis
- Pseudorana weiningensis
- Pterorana khare
- Pulchrana banjarana
- Pulchrana baramica
- Pulchrana centropeninsularis
- Pulchrana debussyi
- Pulchrana glandulosa
- Pulchrana grandocula
- Pulchrana guttmani
- Pulchrana laterimaculata
- Pulchrana mangyanum
- Pulchrana melanomenta
- Pulchrana moellendorffi
- Pulchrana picturata
- Pulchrana rawa
- Pulchrana siberu
- Pulchrana signata
- Pulchrana similis
- Rana amurensis
- Rana asiatica
- Rana aurora
- żaba Bergera (Rana bergeri)
- Rana boylii
- Rana cascadae
- Rana chaochiaoensis
- Rana chevronta
- Rana coreana
- Rana draytonii
- Rana dybowskii
- żaba jońska (Rana epeirotica)
- żaba strumieniowa (Rana graeca)
- żaba Grafa (Rana grafi)
- Rana hanluica
- Rana holtzi
- Rana huanrensis
- Rana italica
- Rana johnsi
- Rana longicrus
- Rana luteiventris
- Rana multidenticulata
- Rana muscosa
- Rana omeimontis
- Rana ornativentris
- Rana pirica
- Rana pretiosa
- Rana pyrenaica
- Rana sakuraii
- żaba albańska (Rana shqiperica, syn. Pelophylax shqiperica)
- Rana shuchinae
- Rana sierrae
- Rana tagoi
- Rana tavasensis
- Rana tsushimensis
- Rana zhengi
- Rana zhenhaiensis
- Sanguirana acai
- Sanguirana aurantipunctata
- Sanguirana everetti
- Sanguirana igorota
- Sanguirana luzonensis
- Sanguirana mearnsi
- Sanguirana sanguinea
- Sanguirana tipanan
- Staurois guttatus
- Staurois latopalmatus
- Staurois natator
- Staurois nubilus
- Staurois parvus
- Staurois tuberilinguis
- Sylvirana faber
- Sylvirana guentheri
- Sylvirana maosonensis
- Sylvirana mortenseni
- Sylvirana nigrovittata
- Sylvirana spinulosa
Kalendarz przyrody
Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
● | ● | ▸ | ◂ | ● | ● | ● | Trwa okres hibernacji dla żaby dalmatyńskiej | |||||
● | Okres godowy przypada w przypadku zwinki na kwiecień. Gody odbywają się w zbiornikach wody stojącej. Samica składa skrzek w postaci dużych kul, często przytwierdzonych do roślin wodnych. | |||||||||||
● | ▸ | Następuje metamorfoza kijanek żaby dalmatyńskiej w osobniki dorosłe. | ||||||||||
◂ | ● | ● | ● | ● | ● | ▸ | Trwa okres aktywnego życia żaby dalmatyńskiej | |||||
● | ● | ● | ▸ | ● | ● | ● | Trwa sen zimowy żaby jeziorkowej. Rozpoczyna się wraz z pierwszymi przymrozkami. | |||||
◂ | ● | Trwa okres godowy żaby jeziorkowej. Samce rechocą, nawołując samice. Te składają skrzek w postaci dużych pakietów galaretowatego śluzu z zawieszonymi w nich jajami. | ||||||||||
◂ | ● | Kończy się rozwój kijanek żaby jeziorkowej i następuje przeobrażenie. | ||||||||||
◂ | ● | ● | ● | ● | ● | Okres aktywnego życia żaby jeziorkowej | ||||||
● | ● | ▸ | ◂ | ● | ● | Żaba moczarowa hibernuje. | ||||||
◂ | ▸ | Trwa okres godowy żaby moczarowej, która ich nie przerywa mimo ochłodzenia. Samica pod koniec marca lub na początku kwietnia składa skrzek w postaci kłębu galaretowatego śluzu z jajami wewnątrz. | ||||||||||
◂ | ▸ | Pojawiają się kijanki żaby moczarowej. | ||||||||||
● | Kijanki żaby moczarowej przechodzą metamorfozę. Kijanki mają wówczas 45 mm długości, a żabki 14 mm. Młode osobniki wychodzą z wody, ale pozostają niedaleko. | |||||||||||
◂ | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ▸ | Trwa aktywność życiowa żaby moczarowej. | ||||
● | ● | ● | ▸ | ● | ● | ● | Trwa sen zimowy żaby śmieszki. | |||||
◂ | ● | Trwa okres godowy żaby śmieszki. Samce nawołują samice. Te składają galaretowaty skrzek w postaci dużych pakietów śluzu. | ||||||||||
◂ | ● | Kończy się rozwój kijanek żaby śmieszki i następuje przeobrażenie. | ||||||||||
◂ | ● | ● | ● | ● | ● | Okres aktywnego życia żaby śmieszki. | ||||||
● | ● | ▸ | ◂ | ● | ● | Żaba trawna hibernuje. W zależności od szerokości geograficznej zimowanie zaczyna się od września do listopada. | ||||||
◂ | ▸ | ● | Trwa okres godowy żaby trawnej, która ich nie przerywa nawet jeśli spada temperatura i prószy śnieg. Samica pod koniec marca lub na początku kwietnia składa skrzek w postaci kłębu galaretowatego śluzu z jajami wewnątrz. W czerwcu gody żaby trawnej odbywają się w Tatrach, wysoko w górach. | |||||||||
◂ | ▸ | Pojawiają się kijanki żaby trawnej. | ||||||||||
● | Kijanki żaby trawnej przeobrażają się w małe żabki. Kijanki mają wówczas 45 mm długości, a żabki 14 mm. Młode osobniki wychodzą z wody, ale pozostają niedaleko. | |||||||||||
◂ | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ▸ | Trwa aktywność życiowa żaby trawnej. | ||||
◂ | ● | ▸ | Okres rozrodczy u żaby włoskiej. | |||||||||
● | ● | ● | ▸ | ● | ● | ● | Trwa sen zimowy żaby wodnej. Rozpoczyna się wraz z pierwszymi przymrozkami. | |||||
◂ | ● | Trwa okres godowy żaby wodnej. Samce rechocą, nawołując samice. Te składają skrzek w postaci dużych pakietów galaretowatego śluzu z zawieszonymi w nich jajami. | ||||||||||
◂ | ● | Kończy się rozwój kijanek żaby wodnej. Następuje metamorfoza z postaci larwalnej do dorosłej. | ||||||||||
◂ | ● | ● | ● | ● | ● | Okres aktywnego życia żaby wodnej |
Powiązane quizy
© medianauka.pl, 2014-01-05, RODZ-54