Zajęczaki

Zajęczaki, zającokształtne, czterosiekaczowce (Logomorpha) to rząd ssaków, który liczy dziś około 94 gatunki w 2 rodzinach i 12 rodzajach. Dawniej zajęczaki zaliczano do gryzoni. W Polsce żyją 3 gatunki tego rzędu. Szczątki kopalne znane są z oligocenu.

Rodziny

Alfabetyczny wykaz opublikowanych rodzin.

Nazwa rodziny	Nazwa łacińska	Liczba gatunków		Czy występuje w Polsce?
Nazwa rodziny	Nazwa łacińska	Świat	Polska	Czy występuje w Polsce?
szczekuszkowate	Ochotonidae	32	0	Nie
zającowate	Leporidae	62	3	Tak

Występowanie i środowisko

Zajęczaki występują na wszystkich kontynentach. W Australii i Nowej Zelandii zostały sprowadzone przez człowieka. Rozmnożyły się tak, że stały się plagą. Zamieszkują przede wszystkim tundrę, stepy, tereny skaliste, czasem żyją w lasach.

Tryb życia i zachowanie

Żyją pojedynczo lub w koloniach. Prowadzą naziemny tryb życia. Niektóre gatunki kopią nory.

Morfologia i anatomia

Zajęczaki osiągają małe lub średnie rozmiary. Mają miękkie futro. Kończyny przednie mają 5 palców, tylne 4-5 palców, zaopatrzone są w pazury. Krótki ogon pokryty jest futrem. Cechą charakterystyczną jest rozcięta górna warga (tak zwana zajęcza warga). W szczęce górnej znajdują się dwie pary siekaczy. Pierwsze są długie, stale rosną. Drugie są krótsze i walcowate. Jedna para siekaczy występuje w żuchwie.

Rozmnażanie

Zającowate do rozrodu przystępują kilka razy w roku. Ciąża trwa 26-42 dni. Samica rodzi 2-8 młodych (czasem więcej). Szczekuszkowate rodzą młode 2-3 razy do roku. Ciąża trwa 30 dni, a samica rodzi 3-4 młode.

Pożywienie

Zajęczaki są wyłącznie roślinożerne. Zajęczaki wydalają dwa rodzaje kału (cekotrofia). Jeden jest miękki i wilgotny. Zwierzęta zjadają go i wówczas wydalają twardy i suchy.

Ochrona i zagrożenia

Większe gatunki stanowią cenione zwierzęta łowne. Udomowiony został królik.

Do zagrożonych gatunków należą: Caprolagus hispidus, Pentalagus furnessi, Romerolagus diazi, Nesolagus netscheri.

Wykresy poniżej przedstawiają strukturę zagrożenia wymarcia gatunków z danego rzędu. Pierwszy diagram uwzględnia gatunki, których nie opisano w naszym serwisie (jeżeli taka sytuacja ma miejsce), drugi diagram uwzględnia wyłącznie gatunki, które opisano w portalu, trzeci diagram uwzględnia tylko gatunki rodzime.

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie wymienione gatunki rzędu)

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie opisane w serwisie gatunki rzędu)

Struktura zagrożenia wymarciem PL
(wszystkie wymienione polskie gatunki rzędu)

Jeżeli chcesz się więcej dowiedzieć o statusach zagrożenia wymarciem i zapoznać się z opisami poszczególnych statusów, kliknij tutaj.

Ciekawostki

Brak danych.

Kalendarz przyrody

Opis

●

Królik europejski: W tym okresie rozmnażają się w Polsce dzikie króliki.

●

Zając bielak: Okres rozrodczy bielaka.

●

Zając bielak: Na świat przychodzi pierwszy miot bielaka.

●

Zając bielak: Na świat przychodzi drugi miot bielaka.

●

Zając bielak: Na świat przychodzi trzeci miot bielaka.

●

▸

Zając szarak: W tym okresie na świat mogą przychodzić kolejne młode zająca szaraka w 3-4 miotach w roku

Pokaż tylko bieżące wydarzenia

Powiązane quizy

Ssaki Polski — quiz

Liczba pytań: 30
Quiz szkolny
Średni wynik:
19.49 / 64.97%
2024-01-20

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

Praca zbiorowa - Encyklopedia zwierząt Ssaki, ISBN 83-85-85152-05-9, Elipsa 1991
IUCN - Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska-Jurgiel, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz - Polskie nazewnictwo ssaków świata, 978-83-88147-15-9, Muzeum i Instytut Zoologii PAN 2015
Praca zbiorowa - Wielka Encyklopedia Przyrody. Ssaki, ISBN 83-7079-784-9, MUZA SA 1997
pod red. Kazimierza Kowalskiego - Mały słownik zoologiczny - ssaki, Wiedza Powszechna 1975