Zdanie logiczne

W logice używamy zdań logicznych.

Definicja

Zdanie logiczne jest to zdanie oznajmujące, któremu można przypisać prawdę (liczbę 1) lub fałsz (liczbę 0).

Prawdę i fałsz nazywamy wartościami logicznymi zdania logicznego. Zdania oznaczamy małymi literami alfabetu.

Przykłady

Oto przykłady zdań logicznych, zgromadzone w poniższej tabelce.

Przykłady zdań w logice	Przykłady zdań, które nie są zdaniami w sensie logicznym.
1+1 = 2. Jest to zdanie prawdziwe w arytmetyce.	Czy 1+1 = 2? Nie jest to zdanie oznajmujące, a więc nie jest zdaniem w logice.
1+1 = 0. Jest to zdanie fałszywe w arytmetyce.	Świat jest piękny. Nie jest to zdanie ani prawdziwe, ani fałszywe w arytmetyce.
3 jest liczbą nieparzystą. Jest to zdanie prawdziwe w arytmetyce.	3 jest szczęśliwą liczbą. Nie można przypisać jednoznacznie wartości logicznej.
Słońce jest gwiazdą. Jest to zdanie prawdziwe w astronomii.	Ucz się matematyki! Nie jest to zdanie oznajmujące.
Rok ma 200 dni. Jest to zdanie fałszywe w astronomii.	1+1 =. Nie można temu zdaniu przypisać ani prawdy, ani fałszu.

Ustalaniem wartości logicznej zajmuje się konkretna dziedzina nauki. To samo zdanie logiczne może mieć przypisane różne wartości logiczne. Oto przykład przypisania różnych wartości logicznych w zależności od tego, w jakiej dziedzinie dane zdanie logiczne rozpatrujemy.

Zdanie	Nauka	Wartość logiczna
Istnieje iloraz 1 przez 2.	Arytmetyka liczb całkowitych.	0
	Arytmetyka liczb rzeczywistych.	1
	Medycyna.	Nie można przypisać ani prawdy, ani fałszu, więc nie jest to zdanie logiczne.

Logika zajmuje się ustalaniem wartości logicznej na podstawie wcześniej ustalonych wartości logicznych zdań składowych. Na przykład można powiedzieć, że 2 jest liczbą parzystą i naturalną na podstawie zdań: „2 jest liczbą parzystą” i „2 jest liczbą naturalną”.

Rodzaje zdań logicznych

Zdania logiczne możemy podzielić na dwa rodzaje:

Zdanie proste — jest to zdanie logiczne, w którym nie występują żadne spójniki takie jak „i”, „lub”, „nieprawda, że ...”, „wtedy i tylko wtedy”, „jeżeli ... to ...”.
Zdanie złożone — jest to zdanie logiczne, w którym występują spójniki zdaniowe.

Pytania i odpowiedzi

Czy równanie 2x+1 = 0 jest zdaniem logicznym?

Równanie to nie jest zdaniem logicznym ani żadne inne równianie dowolnej liczby zmiennych. Zarówno równania, jak i nierówności, to przykłady form zdaniowych. Naszemu równaniu nie da się przypisać prawdy lub fałszu. Dopiero gdy za zmienną x podstawimy jakąkolwiek wartość (liczbę), wówczas nasze równanie staje się zdaniem logicznym. Podstawiając na przykład za x wartość 2, otrzymujemy zdanie 4+1 = 0, któremu jednoznacznie przypisujemy fałsz.

Gdzie w praktyce poza matematyką wykorzystuje się wiedzę na temat zdań logicznych i wartości logicznych?

Trudno sobie wyobrazić jakikolwiek program komputerowy bez zdań logicznych i określania ich wartości. Każda instrukcja warunkowa zawiera w sobie zdanie logiczne, od którego wartości zależy, czy dany fragment kodu wykona się, czy też nie. Są to czasem bardzo skomplikowane zdania.

Ćwiczenia

Ćwiczenia interakcyjne pomogą przygotować się na sprawdzian, test, egzamin, a ponadto usystematyzują wiedzę z danej dziedziny. To także świetny trening do matury. Wiele ćwiczeń to dobre zadania maturalne.