Spis treści:

Łuszczakowate

Ziarnojady, łuszczaki (Fringillidae) to rodzina ptaków z rzędu wróblowych. Rodzina ta liczy dziś 224 gatunki. W Polsce żyje około 15 gatunków z tej rodziny ptaków. Niektórzy autorzy wyodrębniają dwie zięby i jera do osobnej rodziny ziębowatych.

Są to zwykle niewielkie ptaki, mają okrągłą głowę, krótki i masywny dziób, silne nogi, skrzyła średniej długości. Zwykle występuje dymorfizm płciowy. Upierzenie dość zróżnicowane, przeważnie zielonkawe, żółte, czerwone. Na ogonie i na skrzydłach występuje wyraźny wzór. Dzioby łuszczaków są przystosowane do wyłuskiwania nasion. Są mocne, mają stożkowaty kształt, grube u nasady, czasem końce dzioba krzyżują się ze sobą.

Występowanie i środowisko

Obszar występowania - prawie cały świat poza Indiami, Półwyspem Malajskim, Australią i Nową Zelandią. W tych rejonach niektóre gatunki były introdukowane. Zamieszkują tereny zadrzewione.

Tryb życia i zachowanie

Zwykle pięknie śpiewają. Trzymają się zazwyczaj w stadach.

Rozmnażanie

Gniazda są otwarte, zbudowany z traw, mchu i innych roślin. W tropikach samica składa 2-4 jaja, w strefie umiarkowanej 5-7 jaj, które wysiaduje samica przez 12-14 dni. Pisklęta są gniazdownikami, pozostają w gnieździe przez 11-17 dni.

Pożywienie

Zjadają głównie nasiona, ale także i owady.

Ochrona i zagrożenia

Krytycznie zagrożony wyginięciem jest tęgodziób, zagrożonych jest 5 gatunków, 3 gatunki są narażone na wyginięcie.

Wykresy poniżej przedstawiają strukturę zagrożenia wymarcia gatunków z danej rodziny. Pierwszy diagram uwzględnia gatunki, których nie opisano w naszym serwisie (jeżeli taka sytuacja ma miejsce), drugi diagram uwzględnia wyłącznie gatunki, które opisano w portalu, trzeci diagram uwzględnia tylko gatunki rodzime.

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie wymienione gatunki rodziny)

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie opisane w serwisie gatunki rodziny)

Struktura zagrożenia wymarciem PL
(wszystkie wymienione polskie gatunki rodziny)


Jeżeli chcesz się więcej dowiedzieć o statusach zagrożenia wymarciem i zapoznać się z opisami poszczególnych statusów, kliknij tutaj.

Ciekawostki

Kanarek to jeden z najczęściej trzymanych ptaków w domach. Został sprowadzony do Europy w XVI wieku.

Gatunki

To wykaz gatunków, przynależących do danej rodziny:

Inne gatunki

Kalendarz przyrody

Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.

123456789101112

Opis

●●●●●●●●●●●●Możliwość obserwacji w Polsce czeczotki.
●●●▸     ◂●●Okres obserwacji czeczotki tundrowej w Polsce.
●●●●●●●●●●●●Możliwość obserwacji w Polsce czyża zwyczajnego.
    ◂▸      Przylot dziwonii do Polski.
       ●▸   Odloty dziwonii na zimowiska do Azji.
●●●●●●●●●●●●W naszym kraju w tym okresie można obserwować dzwońce.
    ●●●     Samice dzwońca składają w tym okresie jaja.
   ◂●       Trwa pierwszy okres lęgowy u gila.
     ●▸     Trwa drugi okres lęgowy u gila.
   ◂●▸      Trwa okres lęgowy u grubodzioba.
●●●●▸   ◂●●●W Polsce można zaobserwować jery.
  ●●     ●● Okres przelotów jera. Wówczas występuje u nas dość licznie.
    ●●●     Okres składania jaj przez samicę jera.
 ●●●●●●●●   Okres rozrodu krzyżodzioba sosnowego.
   ●●●●●●●●●Można obserwować w Polsce migrujące krzyżodzioby świerkowe
     ●●●    Można obserwować w środkowej Europie krzyżodzioby świerkowe przylatujące z północy.
●▸         ◂Trwa pierwszy sezon lęgowy krzyżodzioba świerkowego.
  ●●▸       Trwa w przypadku dostatku nasion świerka drugi sezon lęgowy krzyżodzioba świerkowego.
    ◂●      Kulczyk przystępuje do lęgów.
  ●●        Kulczyk przylatuje do kraju.
        ●●  Kulczyk odlatuje na zimowiska.
  ◂▸        Przylatują do nas makolągwy z południa i zachodu Europy.
  ◂●        Trwa pierwszy okres lęgowy u makolągwy.
    ◂▸      Trwa drugi okres lęgowy u makolągwy.
        ◂▸  Z Polski odlatują makolągwy na zimowiska.
  ●●    ●●● Przeloty rzepołucha przez Polskę.
  ◂▸        Szczygły przylatują do Polski.
    ◂▸      Trwa pierwszy sezon lęgowy u szczygła.
     ◂▸     Trwa drugi sezon lęgowy u szczygła.
         ◂▸ Szczygły odlatują na południe.
  ◂▸        Trwa przylot do kraju tych zięb, które u nas nie zimowały. W pierwszej kolejności przylatują samce.
   ◂▸       Trwa pierwszy okres lęgowy zięby.
    ◂▸      Trwa drugi okres lęgowy zięby.
        ◂▸  Odlatuje część zięb na zachód lub południe Europy.

Oznaczenia

Poniżej przedstawiamy opis zastosowanych oznaczeń gatunków.

Występowanie w Polsce

PL
- gatunek zaobserwowany w Polsce w stanie dzikim po 1950 r.
PL - wtórnie
- gatunek introdukowany w Polsce rozmyślnie lub przypadkowo, tworzący stałe populacje.
PL - obserwacje dawne
- gatunek obserwowany ostatnio w Polsce w latach 1801-1950.
PL - hodowla
- gatunek hodowlany.

Liczebność

Podana liczba oznacza liczbę zwykle szacowaną samców lub par lęgowych obserwowanych w Polsce w ciągu roku (dotyczy gatunków lęgowych w Polsce).

Bardzo liczny
- 3 000 001 - 30 000 000
Liczny
- 300 001 - 3 000 000
Średnio liczny
- 30 001 - 300 000
Nieliczny
- 3001 - 30 000
Bardzo nieliczny
- 301 - 3 000
Skrajnie nieliczny
- 1 - 300

Status

Lęgowy
- gniazduje regularnie na dyżym obszarze kraju.
Lęgowy sporadycznie
- gniazduje sporadycznie w kraju lub tylko lokalnie.
Przelotny/przylatujący
- gatunek regularnie stacjonuje w kraju podczas swoich przelotów lub przylatuje na zimowiska.
Zalatujący
- gatunek pojawiający się w Polsce nieregularnie.
Zalatujący wyjątkowo
- gatunek pojawiający się wyjątkowo w kraju (poniżej 5 obserwacji).

 ! 
- gatunek ujęty w Załączniku i Dyrektywie Ptasiej (2009/147/WE z 30-11-2009 w sprawie ochrony dzikiego ptactwa), wskazującej na gatunki podlegające wraz z siedliskami szczególnej ochronie.


Ciekawostki
Ptaki online na żywoPtaki online na żywo
Ciekawostki
Jaki ptak znosi najwięcej jaj?Jaki ptak znosi najwięcej jaj?
Ciekawostki
Ile jest ptaków na świecie?Ile jest ptaków na świecie?
Ciekawostki
Czy ptaki się kąpią?Czy ptaki się kąpią?
Ciekawostki
Czy tylko kukułki podrzucają swoje jaja?Czy tylko kukułki podrzucają swoje jaja?
Ciekawostki
Największe gniazda ptakówNajwiększe gniazda ptaków
Ciekawostki
Jak dokarmiać ptaki?Jak dokarmiać ptaki?
Ciekawostki
Najmniejsze ptaki na świecieNajmniejsze ptaki na świecie
Ciekawostki
Największe ptaki na świecieNajwiększe ptaki na świecie
QUIZ
quiz - Ptaki Polski — quizPtaki Polski — quiz

Filmy




Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

  • IUCN — Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
  • Mielczarek Paweł, Kuziemko Marek — Kompletna lista ptaków świata, Wydział Biologii : Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego 2019 http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/

© medianauka.pl, 2014-01-07, RODZ-189
Data aktualizacji artykułu: 2021-09-30



Udostępnij
©® Media Nauka 2008-2025 r.