Jaskier wiosenny, ziarnopłon wiosenny
© svetlanais – stock.adobe.com
Jaskier wiosenny, ziarnopłon wiosenny (Ranunculus ficaria) to trująca roślina wieloletnia z rodziny jaskrowatych o leczniczych właściwościach. Tworzy w lasach zwarte kobierce zielonych liści, a wiosną dodatkowo żółtych kwiatów. To gatunek wskaźnikowy starych lasów liściastych. Gatunek bardzo podobny do ziarnopłonu kusego, u którego na wzniesionej łodydze wyrastają całobrzegie listki w pozornym okółku.
Występowanie i środowisko PL
Ziarnopłon wiosenny występuje w Europie, Azji oraz w północno-zachodniej części Afryki. Gatunek został introdukowany w Ameryce Północnej. W naszym kraju to wszędzie pospolita roślina. Rośnie w wilgotnych lasach liściastych, w zaroślach i na łąkach. Preferuje półcień, znosi umiarkowane światło. Lubi wilgotne i żyzne gleby o odczynie zasadowym lub obojętnym.
Tryb życia i zachowanie
Kwitnie w okresie od końca lutego i marca do maja.
Morfologia i anatomia
Osiąga wysokość 5-30 cm.
Pęd jest wznoszący się lub leżący, wyposażony w bulwkowate zgrubienia.
Liście są błyszczące, nagie, zielone, trójkątnie sercowate, okrągłe, długoogonkowe w dolnej części pędu i krótkoogonkowe w górnej części pędu, brzegiem karbowane lub ząbkowane. Ulistnienie skrętoległe.
Kwiaty są jaskrawo żółte, mają średnicę 2-3 cm, pojedyncze na długich szypułkach. Płatki korony 8-12, liczne pręciki i słupki.
Owoc zbiorowy złożony z niełupek z elajosomem.
Korzeń ma bulwiaste zgrubienia.
Rozmnażanie
Rozmnaża się wegetatywnie przez bulwkowate zgrubienia pędów. W rozsiewaniu nasion biorą udział mrówki.
Ochrona i zagrożenia
Brak danych.
Ciekawostki
Nazwa potoczna tej rośliny to pszonka.
Mimo, że to roślina trująca, młode liście i pączki są jadalne. Mają przyjemny i kwaskowaty smak.
Ziarnopłon wiosenny jest jednym ze zwiastunów wiosny.
Zbiory i zastosowanie
Zioło to wykazuje działanie przeciwreumatyczne oraz antyseptyczne. Ma zastosowanie także w kuchni jako dodatek do sałatek, masła.
Biologia i ekologia
- Kolor kwiatów:
- Grupa roślin: bylina.
- Stanowisko: nasłonecznione, półcień.
- Środowsko: leśne, łąkowe.
- Użytek: zioła, roślina lecznicza.
- Strefy mrozoodporności: 5-10. Uprawa w Polsce na zewnątrz jest możliwa na terenie całego kraju.
- Forma życiowa według klasyfikacji Raunkiaera: geofit, hemikryptofit.
- Częstośc występowania gatunku: częsty w wielu rejonach.
- Status popularności rośliny: gatunek znany, roślina popularna, znajduje się pośród 500 najbardziej znanych wśród Polaków roślin.
- Jadalność: Gatunek trujący.
Kalendarz przyrody
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
◂ | ● | ● | ● | Kwitnie ziarnopłon wiosenny. |
Pokrewne gatunki roślin
- jaskier ostry (Ranunculus acris)
- jaskier polny (Ranunculus arvensis)
- jaskier rozłogowy (Ranunculus repens)
- jaskier bulwkowy (Ranunculus bulbosus)
- jaskier jadowity (Ranunculus sceleratus)
- jaskier wodny (Ranunculus aquatilis)
- jaskier wielki (Ranunculus lingua)
- jaskier skalny (Ranunculus oreophilus)
- jaskier tarczowaty (Ranunculus peltatus)
- jaskier rzeczny (Ranunculus fluitans)
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- Praca zbiorowa – Botanica ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, ISBN 3-8331-1916-0, Könemann 2005
- Lucjan Rutkowski – Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004
© medianauka.pl, 2018-09-29, GAT-4860
Data aktualizacji artykułu: 2024-09-19