Żółw błotny

Żółw błotny (Emys orbicularis) to gad z rodziny żółwi słodkowodnych, którego spotykamy także w Polsce. Pancerz jest pokryty gładkimi tarczkami. Strona brzuszna pancerza u samców jest lekko wklęsła, u samic jest płaska. Grzbiet jest brązowy, tarczki są pokryte małymi, żółtymi plamkami, strona brzuszna pokryta jest większymi żółtymi plamami. Żółte plamki pokrywają także głowę i odnóża. Czasem plamki nie występują.

Plastron jest dość płaski. Oczy są dobrze wykształcone, mają okrągłe źrenice. Powieki są nieprzezroczyste, ruchome. Uszu brak, zarówno otworów usznych jaj i błon bębenkowych. Ogon ma 1/3 długości karapaksu. Głowa może być chowana do pancerza.

Występowanie i środowisko PL

Środkowa i południowa cześć Europy, zachodnia Azja, północno-zachodnia Afryka.

Dawniej żółw błotny był spotykany na terenie całej Polski. Dziś jest bardzo rzadki i występuje tylko wyspowo. Największe ostoje tego gada to: Sobiborski Park Krajobrazowy – Rezerwat przyrody Żółwiowe Błota, Poleski Park Narodowy, Drawieński Park Narodowy, Park Narodowy Bory Tucholskie, Kozienicki Park Krajobrazowy, Zaborski Park Krajobrazowy, Puszcza Augustowska, Rezerwat przyrody Jezioro Orłowo Małe, Park Krajobrazowy Puszcza Zielonka, Puszcza Rzepińska – Ilanka, okolica Chojnika w powiecie ostrowskim oraz okolice Szczecina, Rezerwat Przyrody "Ostoja Żółwia Błotnego" gm. Osieczna koło Leszna i Rezerwat Przyrody "Borowiec" gm. Przyłęk oraz u ujścia rzeki Drwęcy do Wisły niedaleko Torunia

Tryb życia i zachowanie

Żeruje w wodzie. Żyje głównie w tym środowisku. Na ląd wychodzi w celu wygrzania się na słońcu. W wodzie porusza się sprawnie, na lądzie niezdarnie i powoli. Jest aktywny za dnia. Żyje w zbiornikach wody stojącej lub wolno płynącej. Zimuje na dnie zbiorników wodnych.

Samce są bardzo agresywne wobec siebie, szczególnie podczas godów.

Jest odporny na niskie temperatury, ruchliwość traci dopiero w temperaturze 2-3°C. Nie jest zaś odporny na suszę.

Pożywienie

Zjada lawy owadów, ślimaki, kijanki, czasem płazy i ryby.

Rozmnażanie

Gody, które odbywają się w wodzie rozpoczynają się w kwietniu. Samica jaja składa w lipcu. Mają cienkie skorupki, ich wymiary osiągają 2x3 cm. Samica składa zazwyczaj od 6 do 16 jaj (czasem do 20) do wygrzebanej przez siebie tylnymi odnóżami jamy w ziemi. Późną jesienią z jaj wykluwają się małe żółwie o długości 2,5 cm. Ich pancerz jest miękki. Młode żółwie wychodzą z ziemi jednak dopiero wiosną. W naszym rejonie z jaj wykluwa się niewiele młodych żółwi.

Ochrona i zagrożenia NT

Gatunek ten bliski zagrożenia wymarciem. Ma status NT w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. W Polsce jest to gatunek objęty całkowitą ochroną prawną i jest bardzo rzadko występującym gadem.

Ciekawostki

To jedyny żółw występujący w naszym kraju.

Podgatunki:
E. o. capolongoi - Fritz, 1995
E. o. colchica - Fritz, 1994
E. o. eiselti - Fritz, Baran, Budak & Amthauer, 1998
E. o. fritzjuergenobsti - Fritz, 1993
E. o. galloitalica - Fritz, 1995
E. o. hellenica - (Valenciennes in Bibron & Bory de Saint-Vicent, 1832)
E. o. hispanica - Fritz, Keller & Budde, 1996
E. o. iberica - Eichwald, 1831
E. o. ingauna - Jesu, Piombo, Salvidio, Lamagni, Ortale & Genta, 2004
E. o. lanzai - Fritz, 1995
E. o. luteofusca - Fritz, 1989
E. o. occidentalis - Fritz, 1993
E. o. persica - Eichwald, 1831

Synonimy

W literaturze można spotkać następujące synonimy dla określenia nazwy tego gatunku:

Testudo europaea (Schneider, 1783)
Testudo orbicularis (Linnaeus, 1758)

Kalendarz przyrody

Opis

●

◂

●

Trwa sen zimowy żółwia błotnego

◂

●

▸

Trwa okres godowy żółwia błotnego

◂

▸

Samica żółwia błotnego składa jaja

◂

▸

Z jaj wylęgają się żółwie błotne, które wychodzą z ziemi dopiero wiosną

●

▸

Trwa okres aktywności życiowej żółwia błotnego.

Pokrewne gatunki gadów

Jaki jest największy żółw na świecie?

Który z żółwi jest rekordzistą pod względem rozmiarów i ciężaru? Gdzie można spotkać największego żółwia świata?

Powiązane quizy

Gady Polski — quiz

Liczba pytań: 24
Quiz szkolny
Quiz dla każdego
Średni wynik:
18.12 / 75.5%
2024-01-21